Trudno przypuszczać, że Niemcy tego polecenia nie wykonali.

Polska ekipa Pełnomocnika Rządu przybyła w początkach października 1945 r. Powołany wówczas polski Urząd Samochodowy, nie miał początkowo zbyt wiele do roboty. Z pierwszej informacji przesłanej przez Pełnomocnika Rządu do ówczesnej jednostki nadrzędnej w Koszalinie, wynikało że ów jednoosobowy Urząd Samochodowy początkowo rejestrował konie a następnie zabezpieczył 3 samochody poniemieckie i jedną półciężarówkę. I tak to na początek wyglądało. Jak już były owe zabezpieczone samochody, to nie były one z całą pewnością technicznie sprawne a i z paliwem, którym dysponowali tylko Rosjanie też były kłopoty. Na szczęście istniała waluta, za którą można było otrzymać wszystko, mianowicie spirytus. I to właściwie dzięki niemu poruszały się polskie nieliczne pojazdy. Na ulicach niezbyt zaludnionego wówczas miasta spotykało się i to dość rzadko, jedynie wojskowe samochody rosyjskie, najczęściej ciężarówki. Pierwsze rządowe limuzyny w liczbie dosłownie kilku, zagościły na ulicach Świnoujścia dopiero w kwietniu 1946 r. podczas wizyty najwyższych wówczas dostojników polskich: prezydenta Bolesława Bieruta, premiera Edwarda Osóbki – Morawskiego, Naczelnego Dowódcy WP Michała Roli - Żymierskiego, wojewody L. Borkowicza. Warszawscy dygnitarze przyjechali ze Szczecina kilkoma „chevroletami”, nazywanymi ironicznie „demokratkami”. Przez kilka następnych lat oczywiście samochodów przybywało, ale głównie ciężarowych i ciągników należących do państwowych lub spółdzielczych zakładów. Były to w większości przypadków pochodzące z demobilu wojskowego samochody produkcji niemieckiej, rosyjskiej lub amerykańskiej.

Samochody osobowe były w zasadzie tylko w dyspozycji urzędów, prywatnych w zasadzie nie odnotowano. Bardziej natomiast rozwijała się motoryzacja jednośladowa, a mianowicie motocyklowa. Dominowały rowery których w mieście było w opisywanym roku już kilkadziesiąt. Posiadacze obydwu rodzaju pojazdów jednośladowych zobowiązani byli do rejestrowania ich w Referacie Wojskowym Urzędu Miasta. Użytkownikom wydawano specjalne karty rejestracyjne.

Nawet te zaczątki motoryzacji wymagały usług. Na przełomie 1945/46 r. powstał pierwszy warsztat samochodowy na Wybrzeżu Władysława IV, którego dysponentem był Urząd Samochodowy podległy Starostwu. W roku 1946 powstał już pierwszy prywatny warsztat samochodowy i pierwszy warsztat wulkanizacyjny. Jedyny wulkanizator znajdował się wówczas on przy ulicy Hołdu Pruskiego a jego założycielem i właścicielem był pan Arkadiusz Majewski. Ów znakomity rzemieślnik posiadał niebywałą wręcz smykałkę do reanimowania ogumienia świnoujskich pojazdów, nawet w ówczesnych warunkach absolutnych braków zaopatrzeniowych. A najciekawsze to jest to, że firma ta pod nazwą Vulking istnieje do dzisiaj, a więc 56 lat i jest z pewnością nie tylko najstarszą, ale i najlepszą firmą wulkanizacyjną w mieście.

W następnym, 1947 roku została w Świnoujściu zarejestrowana także pierwsza osobowa taksówka, bodajże marki „wanderer” lub „opel” z lat 30-ych. Ponieważ był to wyjątkowo trudny okres dla t.zw. „prywaciarzy”, uznawanych za kapitalistów i niemal wrogów klasowych, żywot tego przedsięwzięcia był bardzo krótki. W roku następnym taksówki już nie było. Na zarejestrowanie kolejnej trzeba było parę lat czekać.
W początkach lat 50-ych, tak długo, jak Świnoujście z racji przygranicznego położenia, było praktycznie miastem zamkniętym, rozwój motoryzacji postępował bardzo, ale to bardzo powoli. Samochodami osobowymi, potocznie nazywanymi „taksówkami” dysponowały tylko urzędy. Prezydium Powiatowej Rady Narodowej dysponowało produkowaną na licencji radzieckiej „warszawą M – 20” faktycznie „pobiedą”, podobnym wehikułem dysponował miejscowy komitet PZPR. Milicja posługiwała się terenowym „gazikiem”, a Urząd Bezpieczeństwa niepozornym, ale budzącym strach szybkim, czarnym „citroenem”. Jeśli do tego dodamy samochody wojskowe, stacjonujących tu rosyjskich jednostek i polskiego garnizonu, ciężarówki i ciągniki najczęściej „Ursusy” lub „Zetory” firm budowlanych, uzupełni to motoryzacyjny krajobraz miasta.

Wraz z postępami budowy przyszłego kombinatu rybackiego „Odra”, w mieście pojawili się lepiej zarabiający pracownicy, a wraz z tym coraz liczniejsze motocykle. Były to polskie WSK czy SHL – ki, czeskie Jawy. Pojawiły się też, chociaż nieliczne nowe, prywatne samochody produkcji czeskiej, lub NRD-owskiej, zakupione na talony. Owe talony to niemal zapomniany już składnik socjalistycznej rzeczywistości. Umożliwiały one zakupy nieosiągalnych wówczas na rynku dóbr, takich jak samochody, motocykle, ale także rowery, radioodbiorniki czy odkurzacze. Obdarzani nimi byli najbardziej zasłużeni dla ówczesnej władzy pracownicy i działacze polityczni.
Bez wątpienia punktem zwrotnym w rozwoju świnoujskiej motoryzacji był przełom lat 50-ych i 60-ych ubiegłego stulecia, czas wielkich przemian w dziejach regionu. Otwarcie miasta dla masowego napływu turystów, rozwój portu i kombinatu „Odra”, skutkowało wzrostem zamożności mieszkańców i rosnącą liczbą samochodów wszelkich dostępnych wówczas marek i klas. Zapoczątkowany wówczas proces, trwający do dzisiaj, w latach ostatnich nabrał charakteru lawinowego. A to już jest temat na odrębną gawędę.


źródło: www.iswinoujscie.pl