Jak wynika z projektu, na miejscu dotychczasowych ośrodków wczasowych znajdujących się pomiędzy ul. Chodorowskiej oraz ul. Bałtycką, planowana jest wysoka zabudowa (do 40 metrów) o przeznaczeniu usług turystyczno-wypoczynkowych. Co jednak istotne, jeżeli plan wejdzie w życie, a inwestor zrealizuje budowę, we wskazanym miejscu powstanie najwyższy w tej okolicy (ponad trzykrotnie wyższy niż dotychczas) kompleks hotelowy lub zespół apartamentów, który bezpowrotnie zmieni wizerunek osiedla oraz wpłynie na dotkliwe dla mieszkańców zagęszczenie turystów, szczególnie w sezonie letnim.
Projekt budzi wiele wątpliwości również w kontekście niewielu planowanych miejsc parkingowych, a także zasadności lokalizacji małych placów zabaw oraz parków. Ponadto, w oderwaniu od aktualnie istniejącej zabudowy wydają się być ograniczenia w zakresie konstrukcji dachów i balkonów na terenie osiedla poradzieckiego.
Jak wynika ze spotkania, które odbyło się w dniu 16 lipca 2021 r., mieszkańcy zdecydowanie sprzeciwiają się uchwaleniu projektowanego planu zagospodarowania, wskazując na liczne ograniczenia oraz ryzyka, które stwarza dla mieszkańców. W ocenie uczestników spotkania, wielki niepokój budzi w szczególności postawa samorządowców, którzy wydają się ignorować kierowane uwagi i dążą do realizacji projektu, kierując się wyłącznie interesem potencjalnych inwestorów.
Film stanowiący skrót z przedmiotowego spotkania, publikowaliśmy w artykule z dnia 21 lipca 2021 r.
W dniu dzisiejszym tzn. piątek 13.08.2021 odbędzie się spotkanie z zaproszonymi radnymi Prawa i Sprawiedliwości w sprawie planu zagospodarowania dla os.Posejdon, spotkanie odbędzie się o godz. 20:00 w pobliżu wejścia do ośrodka „Graal” od ul.Chodorowskiej. Będzie można osobiście podpisać Petycję mieszkańców do Rady Miasta Świnoujście.
Petycję można też podpisać elektronicznie pod adresem:
secure.avaaz.org/community_petitions
Link skrócony do petycji: https://tiny.pl/9gq2c
Treść Petycji
Świnoujście, 13 sierpnia 2021 r.
Niżej podpisany mieszkańcy Świnoujścia
Rada Miasta Świnoujście
ul. Wojska Polskiego 1/5
72-600 Świnoujście
Dotyczy: projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Świnoujście w rejonie ulicy Wojska Polskiego i osiedla Posejdon wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.
Petycja
Działając na podstawie przepisów art. 2 ust. 3 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i w interesie mieszkańców Świnoujścia, niniejszym wnosimy o odstąpienie od podejmowania uchwały w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Świnoujście w zakresie rejonu ulicy Wojska Polskiego i osiedla Posejdon, według brzmienia projektu przedłożonego do publicznego wglądu Obwieszczeniem Prezydenta Miasta Świnoujście z dnia 23 czerwca 2021 r.
Uzasadnienie
W pierwszej kolejności, wnoszący niniejszą petycję wyrażają stanowczy sprzeciw wobec planowanej wysokiej zabudowy (zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 1 projektowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Świnoujście w rejonie ulicy Wojska Polskiego i osiedla Posejdon („Projekt”) – do 40 metrów) o przeznaczeniu usług turystyczno-wypoczynkowych (najwyższy planowany w tej okolicy hotel / zespół apartamentów) na działkach oznaczonych na części graficznej Projektu jako 7aUT, 7bUT (obecny teren ośrodka „Warta”) oraz na terenie oznaczonym jako 7UT (ośrodek Graal). Projekt w tym zakresie rażąco narusza przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a także postanowienia Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Świnoujście („SUiKZP”) przyjętego przez Radę Miasta Świnoujścia dnia 5 lipca 2002 r. uchwałą nr LXVII/442/2002, zmienioną następnie uchwałą z dnia 24 września 2009 r. (LVII/467/2009), uchwałą z dnia 8 września 2011 r. (XIV/100/2011) oraz uchwałą z dnia 23 listopada 2017 r. (L/372/2017).
Planowana wysoka zabudowa (a co za tym idzie – stosunkowo duża powierzchnia lokali przeznaczonych na wynajem sezonowy) uwzględnia jedynie ekonomiczny interes inwestora, stawia prywatny interes ponad interes mieszkańców osiedla Posejdon oraz przedsiębiorców funkcjonujących na osiedlu Posejdon. Efektem powyższego jest jednostronnie negatywna opinia mieszkańców miasta wyrażona podczas spotkania w sali MDK w dniu 16 lipca 2021 r. W świetle zawartych w planie zagospodarowania parametrów wysokościowych planowanej zabudowy, deklaracja twórczyni planu zagospodarowania osiedla o „niezagęszczaniu wskaźnika intensywności zabudowy osiedla” nosi znamiona celowej i wyjątkowo zuchwałej próby wprowadzania mieszkańców w błąd. Akceptacja dla przedstawionego planu budowy trzech wysokich budynków hotelowych na terenie oznaczonym 7aUT, podobnej wysokiej zabudowy na terenie oznaczonym jako 7UT, a także na terenie 7bUT spowoduje najprawdopodobniej co najmniej podwojenie wskaźnika intensywności zabudowy dla osiedla Posejdon.
Osiedle zostało zaprojektowane blisko 50 lat temu jako osiedle o zabudowie wolnostojącej jednorodzinnej i bliźniaczej z ograniczeniami co do wysokości dozwolonej zabudowy, co było rygorystycznie przestrzegane od początku istnienia osiedla. Pozwolenie na wprowadzenie zmian na wyżej oznaczonych działkach na osiedlu Posejdon, poważnie zmieni charakter osiedla, a zagęszczenie spowoduje kolejne uciążliwości dla mieszkańców - np. poprzez znacznie zwiększony ruch, hałas, problemy z parkowaniem, korki komunikacyjne itd. Przykładem negatywnego wpływu istniejącej już zabudowy hotelowo/turystycznej na osiedle jest od wielu lat obszar oznaczony na Projekcie jako 7UT. Dodatkowe zwiększenie wskaźnika intensywności zabudowy terenu 7UT, 7aUT oraz 7bUT drastycznie spotęguje problemy mieszkańców osiedla Posejdon, pośrednio wpłynie też na całe miasto poprzez np. problemy z zaopatrzeniem w wodę, zatory komunikacyjne, parkingowe i wiele innych. Władze Świnoujścia od wielu lat mają bardzo poważny problem z zaspokojeniem popytu na wodę, uwarunkowania hydrologiczne i hydrogeologiczne powodują, że konieczne jest ograniczanie ilości pobieranej wody podziemnej tak, by jak najdłużej utrzymać jej dobrą jakość. Władze Świnoujścia oraz Zakład Wodociągów i Kanalizacji stanęły przed poważnym problemem związanym ze znalezieniem alternatywnych źródeł wody i utrzymaniem jej podaży na wymaganym poziomie. Uruchomienie alternatywnych źródeł zaopatrzenia w wodę jest od lat w sferze planowania. Na przedmiotową problematykę, uwagę zwrócono również w aktualnym SUiKZP na stronie 27, gdzie zawarto: „Korzystanie z bardzo ograniczonych zasobów wód podziemnych doprowadziło do ich wyczerpania (sumaryczny pobór jest obecnie równy stwierdzonym zasobom i nie może już być powiększony), a dalszy rozwój miasta nie jest możliwy bez zapewnienia dostawy wody spoza jego granic.”. W takiej sytuacji podjęcie uchwały zgodnej z aktualnym brzmieniem Projektu, a co za tym idzie - znaczne zagęszczenie zabudowy wieloma wysokimi budynkami o przeznaczeniu hotelowo/apartamentowym, narusza wprost, a co najmniej zagraża dyspozycji przepisu art.1 pkt 13 u.p.z.p.
W zakresie wskazanych obszarów, uwagi kierujemy również do brzmienia postanowień § 9 ust. 6 oraz ust. 7 lit. b) Projektu z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Jak wskazują sądy administracyjne, m.p.z.p., jako akt prawa miejscowego musi pozostawać w ścisłym związku z realiami panującymi na danym terenie. Odnosząc się do sytuacji problemów parkingowych panujących na osiedlu Posejdon, wydaje się, że w pierwszej kolejności należy zmodernizować ulice takie jak np. ul.Gałczyńskiego, ul. Tuwima, ul.Staffa, ul.Norwida, ul. Marynarki Wojennej, czy nawet południowy brzeg i pobocze ul. Wojska Polskiego poprzez dostosowanie ich parametrów do współczesnego ruchu turystycznego oraz preferowanego środka transportu turystów. W szczególności, to zwiększenie ilości miejsc parkingowych przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa, wygody oraz optymalizacji ruchu pojazdów w mieście, a nie usuwanie fragmentów ulic na potrzeby tworzenia w ich miejsce bardzo niewielkich parków (obok lasu! – np. północny kraniec ul. Chodorowskiej) lub placów zabaw (np. zachodnia strona ul. Grottgera). Dostrzegając potrzeby najmłodszych mieszkańców miasta, mając na uwadze zabezpieczenie ich przyszłości, lepszym pomysłem wydaje się zaadaptowanie istniejących naturalnych terenów zielonych, aniżeli ingerowanie w przestrzeń miejską, bądź doprowadzanie (o czym dalej) do nadmiernego zagęszczenia ruchu turystycznego na terenie, który już teraz boryka się z problemami na tym tle. W tym kontekście, planowany skwer oznaczony jako ZP40 jest usytuowany przy ulicach o dużym natężeniu ruchu drogowego, gdzie w obecnym stanie ruch odbywa się płynnie. Zmiana tego stanu spowoduje nie tylko duże koszty, ale też nie odniesie pozytywnych skutków z uwagi na konieczność utrzymania dróg dojazdowych do posesji znajdujących się w sąsiedztwie obszaru oznaczonego jako ZP40.
Odnosząc się do zapisów § 9 ust. 6 oraz ust. 7 lit. b) Projektu oraz przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, stwierdzić należy, że Projekt nie odpowiada w sposób precyzyjny ile miejsc noclegowych będzie mogło powstać na obecnym terenie ośrodków „Graal” oraz „Warta” oraz ile miejsc parkingowych jest dopuszczalnych na tym terenie w świetle przepisów powołanej ustawy. Ponadto, zakładając nawet, że na jedno miejsce noclegowe przypadnie na wskazanym terenie jedno miejsce parkingowe, wówczas przedstawiciele Miasta, w dalszym ciągu nie poczynili rozważań lub ocen dotyczących wpływu tak dużej ilości dodatkowych pojazdów na ruch samochodowy w sezonie letnim. Projektowana ilość oraz lokalizacja miejsc parkingowych nie uwzględnia bowiem okoliczności, że kuracjusze z nich korzystający będą przemieszczać się chociażby w kierunku promenady, która na dzień sporządzania niniejszych uwag pozostaje przeładowana na tyle, że Policja oraz Straż Miejska ignorują (co wydaje się słuszne) notoryczne naruszanie przepisów dotyczących zatrzymania i postoju pojazdów w tym obszarze.
Co istotne, Projekt stoi w sprzeczności z nadrzędnymi w tym zakresie postanowieniami aktualnego SUiKZP, który w części dotyczącej stanu zagospodarowania oraz struktury funkcjonalno-przestrzennej (str. 61 i następne) stanowi wprost: „Niekorzystnym czynnikiem jest nadmierna koncentracja wypoczywających na tym obszarze, przekraczająca optymalne dla uzdrowiska wskaźniki. Jest to wynik nawarstwiania się funkcji rekreacyjnej i funkcji uzdrowiskowej w tych samych przedziałach czasowych. Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne w okresie pulsacji sezonowej lub w okresie szczytowym.”. Jako przejaw braku prawidłowych reakcji ze strony władz miasta poczytywać należy możliwie szerokie ingerowanie w aktualny m.p.z.p. poprzez sukcesywne tworzenie znaczącej ilości nowych miejsc noclegowych (być może podwajających ich ilość na analizowanym obszarze), mając do dyspozycji niemal taką samą powierzchnię jezdni, miejsc parkingowych, miejsc gastronomicznych, miejsc przeznaczonych do rekreacji itp.
W kontekście zaś terenów oznaczonych na graficznym załączniku Projektu jako 25aMW oraz pozostałych terenów od 24MW do 56 MW, koniecznym jest dopuszczenie możliwości projektowania balkonów na modernizowanych dachach budynków poradzieckich, choćby o głębokości do 1 metra od strony dróg 09KDD, 11KDD, 12KDD, ponieważ takie balkony już istnieją na wielu budynkach po modernizacji dachów na osiedlu poradzieckim, np. nieruchomości przy ul. Kochanowskiego 11, 11A, 13, 16, 17. Takie rozwiązanie jest estetycznie, a także praktyczne dla mieszkańców.
W zakresie drogi oznaczonej na planie jako 07aKD, w kontekście możliwości minimalizowania braku miejsc parkingowych, powinna ona raczej umożliwiać, a nie ograniczać przejazd i parkowanie aut właścicieli budynku szeregowego znajdującego się przy projektowanej drodze.
Tereny o symbolu 58 ZP, U 59 ZP, U 60a ZP, U 60a ZP, U 60b ZP, U 60c ZP, U 60d ZP, U 61a ZP, 61b ZP oraz 61c ZP powinny bezwzględnie pozostać jako pas zieleni średniej wysokości separujący uciążliwości /np. hałas komunikacyjny, spaliny, zanieczyszczenia/ związane z ruchem drogowym na ul.Wojska Polskiego oraz koleją niemiecką UBB. Oczywistym błędem był niedawny remont ulicy Wojska Polskiego bez utworzenia wzdłuż tej ulicy miejsc parkingowych. Miasto pozbawiło się znacznych wpływów z opłat parkingowych, powodując permanentne zatory komunikacyjne od ul. Bałtyckiej aż po ul. Pułaskiego. Parkujące na pobocznych uliczkach auta klientów „rynku niemieckiego”, często znacznie utrudniają ruch dla samochodów osobowych. W tym kontekście, nadmienić wymaga, że drogi powinny umożliwiać przejazd i operowanie znacznie cięższych i większych pojazdów uprzywilejowanych - np. Straży Pożarnej, co pozostaje utrudnione z uwagi na wąskie i zablokowane przez nieprawidłowo zaparkowane pojazdy, których właściciele nie znaleźli innego miejsca parkingowego.
Przedstawiony Projekt nie przedstawia rozwiązania narastającego z roku na rok problemu miejsc parkingowych na ulicach które Projekt obejmuje. Wprowadzenie Projektu w życie znacząco spotęguje problemy mieszkańców osiedla, turystów wynajmujących pokoje oraz jednodniowych turystów z Niemiec przybywających do miasta i odwiedzających punkty handlowe na osiedlu, wzdłuż ulicy Wojska Polskiego. Projekt bez uwzględnienia miejsc parkingowych jest nie do zaakceptowania. W związku z powyższym, wnosimy o odstąpienie od podejmowania zmiany dotychczasowego m.p.z.p. wg Projektu, oraz o wzięcie pod uwagę w przyszłości żywotnych interesów obecnych i przyszłych mieszkańców osiedla Posejdon.
Jednocześnie, biorąc pod uwagę jednoznaczny sprzeciw mieszkańców Świnoujścia na uchwalenie m.p.z.p. zgodnego z Projektem (vide spotkanie w dniu 16 lipca 2021 r.), nadmieniamy, że w świetle ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych, władztwo planistyczne władz miasta nie ma charakteru pełnego, niczym nieograniczonego prawa. Wyważenie interesu prywatnego przyszłego inwestora oraz interesu publicznego mieszkańców w tym stanie sprawy pozwala dojść do przekonania, że wejście w życie Projektu doprowadzi do wypaczenia zarówno regulacji planistycznych (czyniąc co najmniej iluzoryczne np. przepisy art. 1 ust. 2 pkt 1-3 oraz 11-13 u.p.z.p., jak również obowiązujący SUiKZP) oraz zatrze wszelkie granice władztwa planistycznego, które przekroczone zostaną w stopniu oczywistym.
Reasumując, w zakresie podniesionych uwag, Projekt odczytywać należy jako wyraz krótkowzrocznej polityki planistycznej, która nie bierze pod uwagę okoliczności możliwości bezpowrotnej utraty walorów turystycznych poprzez zdecydowanie nadmierną i zbyt pochopną zabudowę. W szczególności, za zrównoważony i dalekosiężny rozwój – co wynika z coraz częstszych informacji pojawiających się w przemyśle turystycznym1 – uznać należy taki, który uwzględnia potrzeby i jakość życia swoich mieszkańców, a także dostrzega przyszłe czynniki, które decydują o wyborze miasta jako miejsca wypoczynku. Jako mieszkańcy Świnoujścia, liczymy, że tymczasowe obietnice korzyści, które być może oferuje przyszły inwestor budowy na terenach oznaczonych jako 7aUT, 7bUT oraz 7UT, nie zaburzą odpowiedzialnych wyborów warunkujących możliwie najlepszą przyszłość osiedla Posejdon.
Jednocześnie, w myśl przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.z.p., ze względu na przedmiot petycji, nadmieniamy, że organem właściwym do jej rozpoznania jest Rada Miasta Świnoujście.
Niech budują ale z zastrzeżeniem, że 10% to będą mieszkania socjalne w tych wieżowcach. Niech zabudują cała wyspę aż pod Karsibory aż do skutku czyli do nasycenia się rynku i spadku cen do 2000-2500 zł za m2. A nie ciągle o bezdomnych czytamy, bo nie ma mieszkań albo ceny 4x wyższe niż wartość.
To nie posejdon tylko złodziejowo. Skoro te brzydkie szpetne domy w kształcie kostek były budowane z materiałów przeznaczonych na wieżowce w czasach PRL-u, to teraz karma wróciła i wieżowce będą budowane kosztem złodziejowa. Już są chętni sprzedać swoje domki i ziemię pod kolejne wieżowce, bo inwestorzy dobrze płacą. Złodziejowo będzie całe w wieżowcach.
To nie posejdon tylko złodziejowo. Skoro te brzydkie szpetne domy w kształcie kostek były budowane z materiałów przeznaczonych na wieżowce w czasach PRL-u, to teraz karma wróciła i wieżowce będą budowane kosztem złodziejowa. Już są chętni sprzedać swoje domki i ziemię pod kolejne wieżowce, bo inwestorzy dobrze płacą. Złodziejowo będzie całe w wieżowcach.
Wystarczy sprawdzić, kto jest inwestorem budynku po byłym sklepie samoobsługowym Społem .
Ciekawe dlaczego wcześniej nie robili petycji jak na Wyspiańskiego upychali wieżowce i jeszcze wcześniej jak powstawał Platan Tower. Przecież to wiadomo, że złodziejowo będzie całe w wieżowcach. No ale powinni się mieszkańcy cieszyć, bo za dobre pieniądze deweloperzy odkupią od nich nieruchomości. Niemcy będą się bawić na polskiej ziemi. Tak ich bronili i szampany otwierali to teraz mają. Karma wraca.
Ciekawe kiedy powstanie budynek naprzeciw wiatraka na miejscu wyciętego lasu...
Już niedługo przestanie rządzić w tym miasteczku i będziemy mogli zaśpiewać : " Wesoły nam dzień dziś nastał, bo staruszek się z nami rozstał! Całe miasto z radości się buja! Olejwuja! Olejwuja!
Czy już za późno przyznać się do błędu. Może, tak ostatnio modna, reasumpcja.
Zdecydowane NIE dla budowy tych apartamentowców! mieszkańcy walczcie.
Urząd zrobi tak jak pis czyli to co chce mając wszystko we dup..
A tak na prawdę to nie chodzi o to co się wybuduje, ale że nowo wybudowane kompleksy zabiorą zarobek mieszkańcom Posejdonu, wynajmującym pokoje letnikom. To jest chyba największy ból dupy tutaj
13:02:15] • [IP: 178.238.245.**] Czytałem, że ten nowy dom przy Roosevelta ma mieć do 14 metrów. Zresztą, wiem to od rodziny, mam tam rodziców, chodziła po terenie wokół urzędniczka i mierzyła ludziom wysokość ich domów, było to ok.półtora roku temu, miało to służyć wyznaczeniu godziwej wysokości nowego budynku. 14 metrów to jeśli się nie mylę o 1 metr wyżej niż też nieszczęśliwie, niesprawiedliwie wmontowany blisko niższych domków szereg zrośniętych ze sobą domów po stronie wschodniej ulicy Broniewskiego. Tam kiedyś były zaprojektowane jako niskie pawilony (murowane) usługowe w zamierzeniu, takie parterowce - wybudowali je, miał tam swój obiekt krawiec. Potem komuś coś odwaliło, może ktoś posolił i wybudowano budynki wyższe o ok.4-5 metrów od domów po drugiej stronie ulicy (o numerach parzystych przy Broniewskiego).
Taaak, proponuję wyburzyć całe porosyjskie i prywatne budynki na" złodziejowie", zarekwirować wszystkie działki i sprzedać inwestorom, planującym wybudowanie wieżowców i garażowców... Nie zapomnijcie wyciąć zbędnego lasu, drewno jest przecież w cenie (!), a nowe działki budowlane nad morzem to skarb prawdziwy! Szkoda tego niegdyś klimatycznego miasteczka! Pozdrawiam stałych mieszkańców.
Zmiane planu można zablokować Sądownie, nie siejcie fermentu, sprawe załatwia pewnie lobbysta z Łunowa z kędzorem z Rady Miasta ***** ***
Coś mało podpisów pod tą petycją. .. na razie tylko 8a potrzeba 50 :-((
Po wejściu w życie od razu podwyższam swój dom o 2 piętra i przerabiam na pensjonat albo apartamenty. A nowobudujący się apartamentowiec Roosevelta/Gałczyńskiego - ile będzie miał pięter ?
Przykro patrzeć jak miasto jest niszczone chorymi ambicjami jednego człowieka.
Bardzo dobrze! Interes mieszkańców osiedla jest ważniejszy od interesu dewelopera.
No cóż, to będzie wielki bałagan, a tak narazie jest spokojnie, korzystajcie z tego mieszkańcy!Dziwie się radnym, ale takich wybraliśmy, zamiast dbać o środowisko, wciąż betonuja nasze zielone miasto, wielka szkoda!
Możecie sobie pisać co i ile chcecie. Machina ruszyła i dziadek Jasiu was i tak nie posłucha
Jasiu mówi nam że kobiety jak chodziły ubrane w spódniczki lub sukienki to szybko wychodziły za mąż i miały dzieci dzisiaj już tego nie maa kto im na stare lata poda szklankę wody no kto
Pewnie prezydento tez sie nie bedzie chcialo tego czytac i postawi tam betonowe kolosy, a szary mieszkaniec i tak moze sobie pomarzyc by postawic sobie 2 pietro w domu jednorodzinym :D
Prezydent raczej nie liczy się z mieszkańcami, szanuje tylko siłę pieniądza. W końcu przeprowadził konsultacje społeczne, ale że nie ma obowiązku ich respektowania, to należy konsultacje uznać za bicie piany.
Brawo za opublikowanie tych materiałów, to zgroza, co się szykuje mieszkańcom. Teraz zawiadomię znanych mi mieszkańców Posejdonu, by podpisywali się pod petycją. Obawiam się, że jednak nie petycje, lecz jakieś drastyczne gesty mogą coś zmienić, jak pikiety, głodówki - bo pieniądze wiszące nad mieszkańcami jak miecz Damoklesa sa zbyt wielką siłą, która odbiera włodarzom moralność.
czy ktoś wie kiedy planowane jest otwarcie Castoramy??