Backup to inaczej kopia zapasowa. To jeden z najlepszych i podstawowych sposobów zabezpieczenia danych i informacji przed ich utratą lub zniszczeniem. To także często jedyny sposób na odbudowanie swojego cyfrowego świata.

Na zapas

Używając komputera lub smartfona prędzej lub później możemy znaleźć się w sytuacji, kiedy coś pójdzie nie po naszej myśli i stracimy prywatne zdjęcia lub dokumenty przechowywane na urządzeniu. Jak tego uniknąć? Robić kopie zapasowe (backup).

Kopie zapasowe to - jak sama nazwa wskazuje - nic innego jak kopie ważnych informacji lub plików, przechowywane w innym miejscu niż oryginał. Dzięki nim, w przypadku utraty danych – np. na skutek ich przypadkowego usunięcia, uszkodzenia lub utraty sprzętu, czy zainfekowania złośliwym oprogramowaniem - bez trudu odzyskasz cenne dla Ciebie pliki. Kopiować możesz (i warto!) wszystko – od konkretnych, najważniejszych danych, po cały system operacyjny.

Jeśli chodzi o miejsce przechowywania kopii zapasowych – do wyboru są dwie możliwości.

Pierwsza to nośnik fizyczny, np. dysk USB. To wygodne - umożliwia szybkie kopiowanie dużych zasobów danych, ale nie zawsze bezpieczne. Nośnik zewnętrzny, tak samo jak komputer, może ulec uszkodzeniu (np. podczas pożaru) lub zainfekowaniu. Wówczas utracisz obydwie kopie ważnych dla Ciebie informacji. Dlatego kopię zapasową warto przechowywać w innym miejscu niż komputer.

Druga możliwość przechowywania kopii zapasowych to usługi chmurowe, które pozwalają na przechowywanie plików w środowisku zabezpieczonym przez dostawcę (w internecie). Jak to działa?

Najczęściej wystarczy zainstalowanie aplikacji, która automatycznie tworzy kopię zapasową plików – w oparciu o harmonogram lub po każdej modyfikacji. Co więcej, w przypadku zainfekowania złośliwym oprogramowaniem np. typu ransomware (szyfrującym dane w celu wymuszenia okupu za odzyskanie dostępu), można przywrócić dane do stanu sprzed zdarzenia.

Coraz popularniejsza chmura

W przypadku urządzeń mobilnych (smartfonów) większość danych jest już przechowywana w chmurze. Jednak niektóre dane mogą nie być archiwizowane automatycznie. Tworząc kopie zapasowe danych ze swojego urządzenia – nie tylko zabezpieczasz informacje, ale ułatwiasz sobie ich migrację w momencie np. zmiany smartfona.

- W ostatnim czasie, w którym większość firm przeszła w całości lub częściowo na pracę zdalną. Usługi chmurowe zyskały na popularności. Automatyzacja procesu tworzenia kopii, łatwość dostępu niezależnie od miejsca i bezpieczeństwo - to atuty, które przekonują przedsiębiorców i są doceniane przez pracowników – mówi minister Marek Zagórski pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. – Z takich usług warto korzystać także na prywatnych urządzeniach – dodaje.

Każda ze wspomnianych dwóch metod ma swoje wady i zalety. Jeśli nie mamy pewności, którą wybrać – można stosować obie.

Nieważne, na co się zdecydujesz – kopie muszą być robione regularnie i poprawnie. Warto raz na jakiś czas sprawdzić, czy rzeczywiście da się z nich odzyskać dane.

Proste i tanie

Tworzenie kopii zapasowych to prosty i tani sposób ochrony naszego cyfrowego życia.

Robiąc je – warto pamiętać, że:

- Tworzenie kopii zapasowych to zaledwie połowa sukcesu. Trzeba mieć pewność, że kopie są prawidłowe i zdatne do użycia. Dlatego warto okresowo testować, czy nasze kopie działają poprawnie.
- Podczas odzyskiwania systemu z kopii zapasowej - przed jego ponownym użyciem - warto pamiętać o zainstalowaniu najnowszych poprawek oraz aktualizacji zabezpieczeń.
- Korzystając z rozwiązań chmurowych, przeczytaj dokładnie politykę i sprawdź reputację dostawcy. Upewnij się, że spełnia Twoje wymagania, np. czy wspiera silne uwierzytelnianie, takie jak dwustopniowa weryfikacja.

Wydział Promocji Polityki Cyfrowej
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów