Historia tego – jednego z najstarszych maratonów w Polsce (po Dębnie i Warszawie) sięga 1979 roku, kiedy została rozegrana pierwsza jego edycja pod nazwą „Bieg Przyjaźni”, w której nie wystartował żaden reprezentant Polski, ani żadna kobieta. Zwycięzcą został reprezentant Niemiec Bernd-Marian Pries w czasie 2:32:47. W drugiej edycji biegu wystartowało już trzech reprezentantów Świnoujścia: Ryszard Pilz, Janusz Walkowiak i Jerzy Malinowski. Ryszard Pilz ukończył bieg na trzecim miejscu z czasem 2:42:53, Janusz Walkowiak na miejscu 21 – 3:13:29, a Jerzy Malinowski na miejscu 43 – 3:45:23. Wygrał reprezentant Polski Felicjan Mąkosa z wynikiem – 2:35:34. W czasach zawirowań politycznych w roku 1981 maraton rozegrano na terenie Niemiec, a 1982 roku maratonu nie zorganizowano.

Dotychczasowym rekordzistą trasy jest Jarosław Janicki z Gryfina z czasem - 2:24:40 (1998 r.) do którego oprócz rekordu trasy należy też rekordowa ilości zwycięstw – 10 (1993, 1998, 2000, 2003, 2004, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010). Rekord trasy pań należy od 2000 roku do reprezentantki Białorusi – Eleny Tsoukhlo czas - 2:54:34. Największą ilość startów wśród Polaków zanotował Piotr Andrzejewski – 18, nieprzerwanie od 2001 roku.

Pierwszy Półmaraton Uznamski w Wolgaście został rozegrany w 1991 roku, a jego zwycięzcy – to wśród pań Simone Gernetzzky – 1:39:46, a wśród panów reprezentant Polski Stanisław Gębala – 1:14:46. Rekordy trasy półmaratonu należą do reprezentantów Niemiec i wynoszą – wśród pań Kathrin Weβel-Urlich – 1:17:21 (1993), a wśród panów do olimpijczyka Jirka Arndt – 1:07:35 (1998).

Rok 1991 to także zmiana dotychczasowej nazwy maratonu z „Biegu Przyjaźni” na „Maraton Uznamski” oraz trasy i miejsca startu maratonu. Od 1991 roku start odbywa się z promenady – poprzednio Plac Słowiański. Po wejściu do strefy Schengen i oddaniu do dyspozycji mieszkańców wyspy Uznam nowej ścieżki rowerowej, nastąpiła następna korekta trasy maratonu, która jest niezmienna do dnia dzisiejszego.

Wyjątkowo w tym roku ze względu na inwestycje prowadzone na terenie miasta Świnoujście start odbędzie się na Stadionie Miejskim OSiR przy ul. J. Matejki 22.
W jubileuszowym maratonie udział zapowiedziało ok. 400 zawodniczek i zawodników, m.in. ubiegłoroczny zwycięzca Maciej Łucyk z Poznania, a w tym rekordowa ilość świnoujścian – 34, natomiast w półmaratonie aż 46 zawodniczek i zawodników ze Świnoujścia. Wszystkim uczestnikom zawodów życzymy ukończenia biegu i uzyskania rekordowych rezultatów.

Piotr Andrzejewski