Jak to już pisałem wcześniej, pierwsze ulice, jakie na tym obszarze powstały, to były Grosse Kirchenstrasse ( (Wielka ulica Kościelna, dzisiaj Grunwaldzka ) oraz Lotsesenstrasse, (Pilotów Morskich ,dzisiaj Bohaterów Września). W miarę, jak z upływem lat zabudowywano zaprojektowane kwartały, powstawały uliczki, którym nieliczni jeszcze mieszkańcy nadawali nazwy. Dzisiejszą ulicę Armii Krajowej dłuższy czas nazywano Grosse Wasserstr. ( Wielka ulica Wodna) , ulicę Monte Cassino Strandstrasse czyli Plażową. Nazwy te wyrosły z tradycji a nie z urzędowego nakazu, jako że przez dziesiątki lat zarząd miasta tym się oficjalnie nie zajmował. Uliczkom, a raczej piaszczystym ścieżkom prowadzącym do Ahlbecku, Usedom, czy Karsiborza nadawano nazwy Ahlbeckerstrasse, Usedomerstrasse, Kaseburgerstrasse. Zdarzało się że niektóre uliczki zmieniły swoje nazwy po tym, jak zmieniły się ich charakterystyczne cechy. I tak po zsadzeniu na dzisiejszej Armii Krajowej drzew lipowych otrzymała ona nazwę Lindenstrasse ( ulica Lipowa), dzisiejsza Monte Cassino, nazywana początkowo Plażową nazwano Gartenstrasse ( ulica Ogrodowa ), ponieważ były najwięcej było tam ogródków a mniej domów. Na tej zasadzie obecność kilku farbiarskich warsztatów na dzisiejszej ulicy Konstytucji 3 Maja, sprawiła, że nazwano ją Färberstrasse ( ulica Farbiarzy). Nazwa ta przetrwała zresztą do 1945 r.

Niektóre nowopowstałe już w XIX wieku uliczki, przez wiele lat pozostawały bezimienne, jako że nikomu to nie było potrzebne. By ten nieład jakoś, głównie dla celów ewidencji podatkowej uporządkować, w 1811 roku domy zostały ponumerowano. Za podstawę kolejności numeracji przyjęto datę budowy domu. Stąd też niejednokrotnie budynki o kolejnych numerach stały na dwóch przeciwległych krańcach miasta a na niejednej uliczce stojące obok siebie domy nosiły bardzo odległą numerację. Jako przykład służyć może dzisiejsza ulica Monte Cassino, która jeszcze w II połowie XIX wieku posiadała następującą numerację domów poczynając od obecnego domu, w którym po przebudowie mieści się „Rossmann”: 28, 29, 43 a-c, 89, 121 a,b, 115 a – c, 130 a-d, 131 a – p, 114, 90, 42, 30. Ta przedziwna numeracja wynikła z tego, że domostwa wznoszono w różnych okresach. Po pewnym czasie system ten tak utrudniał życie, że najstarsi nawet mieszkańcy nie byli w stanie się w nim połapać. Poczta również. Kłopoty, jakie znajdujemy obecnie z numeracją domów na ul. Grunwaldzkiej, Matejki czy Reja są wręcz łagodną pieszczotą w stosunku do ówczesnego bałaganu.

Nad sprawą tą dopiero w 1876 roku, jak się to dziś w urzędowym żargonie powiada, „pochyliły się władze miasta”. Zdecydowano wówczas, że wszystkie ulice otrzymają urzędowe nazwy a przy okazji dokona się obmiarów i wprowadzeni sensowną numerację domów i posesji na terenie całego miasta. Na zrealizowanie wszystkich pomysłów niestety jak to zwykle bywa zabrakło środków. Wyłoniona została natomiast specjalna 3-osobowa komisja, która to zaproponowała nazwanie ulic. Tyle że i ta komisja nie dokonała całości prac. Zdecydowano jedynie, że bezimienne od wielu lat ulice otrzymają nazwy, które upamiętniać będą zasłużonych w dziejach miasta obywateli. Bezimiennym dotychczas uliczkom nadano nazwy pochodzące od nazwisk zasłużonych dla miasta obywateli: senatora: Krausego, burmistrzów Bedy, Eggebrechta, zasłużonego pastora Steinbrücka, lekarza Kinda, poety T. Fontane, kronikarza Gadebuscha i innych.

Nazwy, które od kilkudziesięciu lat były przez mieszkańców nadane i używane, zostały urzędowo zaakceptowane. Jak w każdym niemal niemieckim mieście, na przełomie XIX i XX wieku, pojawiły się ulice poświęcone wybitnym dowódcom i politykom: Bismarcka, Blüchera, Moltkego. W dzielnicy nadmorskiej, ważniejsze ulice otrzymały nazwy wywodzące się od imion panujących pruskich i cesarzy niemieckich: Wilhelma, Fryderyka oraz ich cesarskich, czy królewskich małżonek. W miarę rozbudowy tej dzielnicy wprowadzono też nazwy pochodzące od nazwisk lekarzy ( Koch, Virchow, ). Dzisiejsza ulica Chrobrego w okresie do 1945 r. nosiła miano Königstrasse, ale nie miała ta nazwa nic wspólnego z królem, a z młynarzem noszącym nazwisko König, którego młyn stał na wejściu do tej ulicy. Dwa główne place, obecnie noszące nazwy Plac Wolności i Plac Słowiański nosiły do 1934 r nazwy Kleiner Markt i Grosser Markt a więc mały i duży rynek. Obecny Plac Rybaka nosił wcześniej, do 1945 r. nazwę Rathausplatz ( Plac Ratuszowy ), a jeszcze wcześniej Viehmarkt ( Rynek Bydlęcy ). Nazwa ta związana była z tym, że odbywały się tam spędy i połączone z tym jarmarki żywego inwentarza.
Po dojściu do władzy hitlerowców, od 1934 r. zaczęto nadawać ulicom i placom miana nowych patronów, związanych z nazistami. I tak dzisiejszej Grunwaldzkiej nadano imię marszałka Hindenburga, Kleiner Markt (Plac Wolności) nazwano Adolf-Hitlerplatz, a Lipową (Armii Krajowej), Göringstrasse.

Na Warszowie główna ulica otrzymała miano Adolf-Hitlerstrasse ( dziś Barlickiego ). Obecny Plac Słowiański otrzymał wówczas miano Skaggerakplatz dla upamiętnienia bitwy morskiej w cieśnie Skaggerak. Liczne uliczki otrzymały też nazwy wywodzące się od nazwisk pomniejszych idoli faszystowskich.

Budowane w latach 30-ych nowe ulice w zachodniej części miasta otrzymały m.in. nazwy pochodne od polskich wówczas miast i regionów, które Niemcy uważali niesłusznie im zabrane : Śląsk, Toruń, Grudziądz, Bydgoszcz, Poznań. ( Posenerstr., Graudenzstr., Thornstr., Brombergerstr., Schlesierstr.
Tak było do 1945 r. a jakie nazwy nosiły świnoujskie ulice po 1945 roku, to już temat na kolejnej gawędę.

źródło: www.iswinoujscie.pl