W pobliżu tych wód, przebiegał też bardzo uczęszczany szlak żeglowny statków, podążających z cieśnin duńskich do portów południowego i wschodniego Bałtyku. Występowanie, niemal na środku morza, wielkich płycizn, połączone z niedoskonałością ówczesnych instrumentów nawigacyjnych, stwarzało bardzo realne niebezpieczeństwo katastrof morskich, szczególnie w warunkach sztormowych i kiepskiej widoczności. Oczywiście, co groźniejsze mielizny, znakowano już od dawna, różnego rodzaju pławami, ale ich widoczność była ograniczona i oznakowanie nie spełniało swojej roli. Bardzo często silne sztormy, nie mówiąc już o oblodzeniu, po prostu zmiatały wystawione tam pławy. Nasilenie żeglugi w końcu XIX wieku sprawiło, że oznakowanie w sposób trwały i widoczny, występujących tam płycizn, stało się koniecznością. Ponieważ akwen ten, znajdował się w administracji szczecińskiego oddziału Urzędu Hydrograficznego ówczesnych Niemiec, jego zadaniem było załatwienie tego problemu. Ostateczne wykonanie przedsięwzięcia spoczęło na Inspektoracie Budownictwa Wodnego w Świnoujściu, podległemu temu urzędowi.

Do realizacji zadania, przymierzano się już faktycznie od 1870 r. Istniejące wówczas możliwości techniczne i finansowe ograniczały jednakowoż szybkie podjęcie tego zadania. Ponieważ, jak wspomniałem, pławy świetlne i dźwiękowe nie zdały w pełni egzaminu, zdecydowano się na ustawienie na północnym skraju Ławicy latarniowca. Został on zamówiony w 1882 r. w Stoczni Cesarskiej w Gdańsku i ostatecznie wiosna 1884 r. przekazany Urzędowi Hydrograficznemu. Za kwotę 257.000 marek zbudowany został drewniany, dwumasztowy żaglowiec długości 40, a szerokości 7 metrów, o zanurzeniu 3 m. i wyporności 282 t. Jak każdy latarniowiec, pomalowany był jaskrawą czerwona farbą, a na burtach wielkimi białymi literami, miał wypisaną nazwę ADLERGRUND . Stateczek posiadał dobre warunki do przebywania na nim 6 – 8 osób stałej, wymienianej okresowo załogi. Dnia 21. sierpnia 1884 r. został on zakotwiczony na pozycji 54º48’10’’ szerokości północnej i 14º21’59’’ długości wschodniej. Pierwszy, „Adlergrund „ służbę swą pełnił do 1914 roku, kiedy to w związku z wybuchem I wojny światowej, został przejęty przez cesarska marynarkę wojenną i był przez nią wykorzystywany, jako jednostka pomocnicza. Służba ta na dobre mu nie wyszła, jako że w rok potem, kompletnie zdezelowany, wycofany został ze służby i dokończył gdzieś żywota jako drewno opałowe.

Przez kilka powojennych, pozycja latarniowca na Ławicy Orlej była pusta. Konieczność zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi zdecydowała jednak, że w 1922 roku w pewnym oddaleniu od pozycji poprzedniej, a mianowicie 54º50’ i szer. północnej i 14º22’ długości wschodniej, zakotwiczony został kolejny latarniowiec o nazwie „Adlergrund”. Był on już statkiem nowoczesnym, napędzanym dwoma silnikami diesla, o mocy 120 KM każdy. Stalowy kadłub długości 47 m. i szerokości 8 m, posiadał zanurzenie 2,5 m. Aparat świetlny latarniowca, usytuowany na wysokości 12 m, posiadał żarówki elektryczne wbudowane w nowoczesną optykę. Zasięg światła, przy dobrej widoczności, wynosił 12 mil morskich. Stateczek kotwiczył na łańcuchu o długości 200 m. W czasie sztormu istniała możliwość przedłużenia go do 275 m. Jednostkę zbudowano na przełomie 1913/1914 r., w szczecińskiej stoczni Nüscke &Co. Początkowo nosił on nazwę „Almirante Abbreu” i miał być przekazany dla Brazylii, jako dar cesarskich Niemiec. Wybuch I wojny światowej sprawił, że do owej darowizny nie doszło, a statek do 1919 roku, pełnił służbę w cesarskiej marynarce wojennej. Po niezbędnej przebudowie i renowacji w 1922 roku, podjął służbę cywilną na Ławicy Orlej. Jego załogę stanowiło 8 marynarzy, w większości pochodzących ze Świnoujścia. Każdej środy, do jego burty dobijał statek z wymienną załogą.

Praca marynarzy na latarniowcu była wyjątkowo monotonna. Ograniczała się głównie do utrzymywania w stanie technicznej sprawności statku i zainstalowanych na nim urządzeń świetlnych, pucowaniu poszczególnych elementów latarnianej optyki i łowieniu ryb na wędkę i majsterkowaniu. Monotonię przerywały przepływające nieraz w pobliżu statki, lub co gorsze, sztormy. Gdy nadchodziło zimowe oblodzenie, statek wracał do macierzystego portu w Świnoujściu, przechodząc tam bieżące naprawy.

Na tej pozycji przebywał on z małymi przerwami technicznymi do 1941 r., kiedy to znowu znalazł się pod wojenna banderą tym razem hitlerowskiej Krigsmarine. W czasie pełnienia służby jako dozorowiec na Zatoce Meklemburskiej, został w 3 maja 1945 r. zatopiony przez brytyjski samolot. W 1953 r. jego wrak został podniesiony i przekazany na złom.

Nie wszystkie latarniowce tak kończyły. Niektóre z nich przebudowane zostały na piękne żaglowce i w tym nowym wcieleniu, pełnią nadal morską służbę. Podziwiany podczas każdej parady żaglowców „Aleksander von Humbolt”, zachwycający wspaniałymi zielonymi żaglami, w swym pierwszym wcieleniu, był latarniowcem. Zbudowany w 1906 r,. na różnych pozycjach pełnił tę służbę do 1986 roku. Po przebudowie, od 1988 r. jest znany jako niemiecki szkolny żaglowiec, na którym szkoli się żeglarska młodzież. Na takiej pięknej „emeryturze” jest jeszcze kilka innych latarniowców.

źródło: www.iswinoujscie.pl