Świnoujście nie zostało zdobyte tak jak wiele innych miast w krwawym boju z armią hitlerowską. Nacierające od północnej strony wyspy wojska Czerwonej Armii nie napotkały oporu. Wkraczały raczej do miasta – widma. W krajobrazie dominowały zgliszcza i ruiny – efekt wielkiego bombardowania z 12 marca 1945 roku.
Miasto opuścili zarówno żołnierze jak i pozostali przy życiu mieszkańcy i uchodźcy. W ostatnich miesiącach wojny Świnoujście straciło także swoje znaczenie wielkiej bazy morskiej Kriegsmarine. W ostatnich dniach wojny, gdy front przesunął się jeszcze bardziej na zachód życie w mieście nie miało szans na błyskawiczne odrodzenie. Nie było komu i do czego wracać. Zwycięzcy nie zadecydowali od razu jaka będzie przyszłość miasta i portu. Z uwagi na strategiczne położenie można było przypuszczać, że dowództwo Armii Radzieckiej zechce uczynić ze Świnoujścia swoją bazę militarną. I tak się też po części stało . Polityczne decyzje co do przyszłości miasta podjęli dopiero przywódcy „Wielkiej Trójki” - USA, ZSRR i Wielkiej Brytanii zebrani na Konferencji Poczdamskiej. 6 października na mocu „Układu Poczdamskiego” Świnoujście zostało włączone do Państwa Polskiego i dopiero wówczas rozpoczęło się oficjalne już formowanie polskiej administracji na wyspie Uznam.
iswinoujscie.pl • Wtorek [05.05.2009, 06:50:26] • Świnoujście
Terytorium III Rzeszy w 1939 r. Rejon Kłajpedy (Memelland) to północno-wschodni skrawek zaznaczony ja mniejszym kolorem.( fot. Archiwum )
Dziś, 5 maja mijają 64 lata od momentu gdy do Świnoujścia wkroczyły nacierające od strony Wolgastu wojska Armii Radzieckiej. Wyzwolenie miasta nie oznaczało jednak automatycznego przyłączenia do Polski. Na ten moment trzeba było poczekać jeszcze kilka miesięcy.