Jednostka, która zmieniła reguły gry
W czasach, gdy polityki młodzieżowe dopiero się kształtowały, Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego podjął odważną i dalekowzroczną decyzję: stworzył strukturę, która nie będzie urzędowym wydziałem, ale miejscem spotkań, działań i pomysłów młodych ludzi. Tak powstał Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego (SdSM) – dziś rozpoznawalna marka w całym kraju i silny głos młodzieży Pomorza Zachodniego w Europie.
Działając jako wyodrębniona jednostka budżetowa, Sekretariat omija sztywność dużych struktur administracyjnych. Dzięki temu może reagować szybciej, działać elastyczniej i być tam, gdzie młodzież naprawdę jest – i fizycznie, i mentalnie.
POCZĄTKI I MISJA
Sekretariat powstał 2 maja 2005 roku. Województwo Zachodniopomorskie napisało wtedy nowy rozdział w historii samorządowej pracy z młodzieżą. Jednostka powstała jako rezultat współpracy z Parlamentem Meklemburgii-Pomorza Przedniego. Głównym celem było zaangażowanie młodych ludzi w sprawy publiczne i stworzenie realnej przestrzeni dialogu. To właśnie ta autentyczność i niezależność budują zaufanie młodych ludzi do tej instytucji.
Od Szczecina po Brukselę – budowanie obywatelskich kompetencji
Przez 20 lat zostały zorganizowane setki wydarzeń, inicjatyw, projektów. Uczyliśmy demokracji nie z podręczników, ale w praktyce:
• na symulacjach parlamentarnych i debatach,
• podczas wyjazdów, eurolekcji i warsztatów obywatelskich,
• poprzez gry terenowe
• a także w codziennej pracy z Młodzieżowym Sejmikiem i Młodzieżowymi Radami.
Jak podkreśla dr Marta Szulc z Uniwersytetu Szczecińskiego, ekspertka ds. polityk europejskich:
– Sekretariat to realny przykład polityki młodzieżowej w praktyce. Daje młodym nie tylko głos, ale i wpływ.
iswinoujscie.pl • Poniedziałek [19.05.2025, 07:06:15] • zachodniopomorskie
fot. Organizator
W maju 2025 roku mijają dokładnie dwie dekady od chwili, gdy Województwo Zachodniopomorskie postawiło śmiały krok, tworząc pierwszą i do dziś jedyną w Polsce jednostkę budżetową poświęconą w całości młodzieży – Sekretariat ds. Młodzieży. Od 20 lat SdSM buduje przestrzeń do współdecydowania, edukacji i współpracy – od lokalnych inicjatyw po aktywność w europejskich instytucjach.
fot. Organizator
WSPÓŁPRACA I EUROPA
Zespół SdSM nie przypomina stereotypowych urzędników. To partnerzy, mentorzy, towarzysze drogi. W 2024 roku zorganizowano wspólnie z Młodzieżowym Sejmikiem konferencję „PozrozmawiaMY o zdrowiu psychicznym” – wydarzenie, które zgromadziło ponad 220 uczestników i stało się ważnym głosem w debacie o zdrowiu młodzieży.
Sekretariat prowadzi Punkt EUROPE DIRECT Szczecin, Eurodesk i aktywnie uczestniczy w programach Erasmus+, Interreg i Korpus Solidarności. Współpracuje z partnerami z całej Europy i spoza niej, realizując wymiany, forum młodzieży, warsztaty i kampanie edukacyjne.
GŁOSY MŁODYCH I EKSPERTÓW
„Dzięki Sekretariatowi poczułam, że mogę mieć wpływ. Tu nauczyłam się demokracji w praktyce” – uczestniczka programu.
„Sekretariat zawsze pokazywał nam, że nasze zdanie się liczy i pomagał osiągać rzeczy, które z początku wydawały się absolutnie niemożliwe.”
— Michał Barszczak, były członek Młodzieżowej Rady Województwa Zachodniopomorskiego oraz Młodzieżowego Sejmiku
„To nie jest jednostka urzędowa. To ruch, który zmienia rzeczywistość” – dr Michał Matlak.
„To fantastycznie, że od dwóch dekad działacie na rzecz młodych ludzi, ich aktywizacji i wsparcia.”
— Zespół Europe Direct Zielona Góra, wieloletni partner Sekretariatu ds. Młodzieży w działaniach na rzecz młodych Europejczyków
„20 lat minęło… a moje serce wciąż bije szybciej na te wspomnienia: demokracja w praktyce, aktywne wakacje, europejski tydzień młodzieży, przestrzeń do działania… To nie była tylko praca – to była misja.”
— Magdalena Samul-Szerwińska, była pracowniczka Sekretariatu ds. Młodzieży w latach 2005–2015.
fot. Organizator
„Młodość jest okresem przejściowym, w którym dzieci i młodzież stopniowo stają się uznawani za dorosłych, jest to okres połowicznej zależności, w którym młodzi ludzie próbują osiągnąć osobistą autonomię, pozostając jednocześnie zależnymi od rodziców lub państwa”. W tym trudnym i pełnym wyzwań okresie niezwykle ważne jest rola dojrzałych polityków, którzy rozumieją, że zaangażowanie młodzieży kształtuje przyszłych dorosłych i uczestników życia społecznego i politycznego. Na Pomorzu Zachodnim mamy to szczęście, że od 20 lat (czyli prawie tyle co rozwój polityki młodzieżowej w UE) działa unikatowa jednostka, która przez badaczy jest nazywana fenomenem na skalę ogólnopolską- Sekretariat ds. Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego. Miejsce wszechstronne, które każdego dnia działa na rzecz młodzieży. Miejsce, dzięki któremu młodzież może rozwijać się i stawać się dobrymi dorosłymi. Miejsce, w którym wszelkie inicjatywy młodzieżowe znajdą wsparcie w realizacji. Miejsce niezależne i autonomiczne stworzone z myślą o młodzieży i dla młodzieży.
Dr Marta Szulc
Ekologia, mobilność, dostępność – odpowiadamy na realne potrzeby
Sekretariat odpowiada na wyzwania współczesności. Od ekologicznych pikników, wsparcie permakulturowe, działania młodzieży po projekty przeciw wykluczeniu cyfrowemu i transportowemu - to setki rozmów pomysłów, wniosków, mikroprojektów, które zmieniają lokalne społeczności.
Jak mówi jeden z uczestników projektu:
– Gdyby nie Sekretariat, nigdy nie uwierzyłbym, że mogę coś zmienić. Dzięki nim uwierzyłem w siebie.
20 LAT TO DOPIERO POCZĄTEK
Tworzymy przestrzeń, gdzie młodzi są słyszani
Sekretariat tworzy przestrzeń, w której młodzi są słyszani. Wspiera Młodzieżowy Sejmik, szkoli rady młodzieżowe, organizuje forum samorządów młodzieżowych, ale przede wszystkim słucha, bo skuteczna polityka młodzieżowa to ta, która powstaje wspólnie z młodymi ludźmi, a nie dla nich.
W planach na 2025 roku jest organizacja międzynarodowej wystawy na rzecz tolerancji, która połączy młodzież z ponad 100 krajów, aby młodzi współtworzyli świat bez wykluczeń, oparty na szacunku, różnorodności i dialogu.
Ale to dopiero początek nowego rozdziału.