Handel ludźmi jest faktem

Jeśli jesteś młodym człowiekiem, który w najbliższym czasie kończy naukę w szkole, chcesz pracować za granicą, marzysz o szybkich pieniądzach, karierze modelki, aktorki, hostessy, chcesz nauczyć się języków obcych, a wyjazd do pracy za granicę to dla Ciebie perspektywa wymarzonej samodzielności i niezależności - koniecznie zapoznaj się z poniższymi radami.

Formy handlu:

- Handel ludźmi w celu wykorzystywania ich w przemyśle erotycznym, zmuszania do prostytucji: niektóre osoby będąc ofiarami handlu często wcześniej są świadome tego, że będą pracować w przemyśle seksualnym. Większość z nich nie jest jednak poinformowana o rzeczywistych warunkach tej pracy. Jednak wiele z nich trafia do seksbiznesu wbrew swej woli – oszukane lub podstępnie zwabione. Najczęściej stosowane przez sprawców formy przymusu w stosunku do osób (zwykle kobiet) zmuszanych do pracy w seksbiznesie to: przemoc fizyczna i psychiczna, gwałty, niewola za dług, pozbawienie wolności, izolacja i stały nadzór, odebranie dokumentów, szantaż.

- Handel ludźmi w celu zmuszania do pracy – obozy pracy najczęściej dotyczą takich sektorów gospodarki jak rolnictwo, budownictwo, fabryki i wiążą się z następującymi działaniami: ciągłym przekraczaniem czasu pracy, złymi warunkami życia, niską płacą lub jej całkowitym brakiem, nieprzestrzeganiem prawa pracy, brakiem ochrony socjalnej, brakiem umowy i ubezpieczenia, ograniczeniem lub pozbawieniem wolności, pozbawieniem dokumentów. Ofiarami praktyk niewolniczych są zarówno kobiety, jak i mężczyźni.

- Handlowanie ludźmi przeznaczonymi do pracy w domach – osoby te są zmuszane do nieprzerwanej pracy w niewolniczych warunkach (przymus, wykorzystywanie, ograniczanie możliwości przemieszczania, płaca minimalna lub jej brak, itd.) jako służący lub do opieki przy osobach ciężko chorych i upośledzonych.

- Handel ludźmi w celu zawarcia małżeństwa, z reguły z „bogatym“ cudzoziemcem. Kobiety przyjeżdżają do nieznanego środowiska, nie znając języka ani kultury, zaś ich status, w większości przypadków, jest całkowicie uzależniony od męża. Stają się niewolnicami mężów i są zmuszane do prostytucji, pracy bez wynagrodzenia, itd

- Handel ludźmi w celu zmuszania do żebractwa – kobiety, dzieci, ludzie starzy lub upośledzeni są zmuszeni do żebrania w wielkich miastach, również w innych państwach. Są źle karmieni, cały czas przebywają pod nadzorem,

a wyżebrane pieniądze są im odbierane.

- Handel ludźmi w celu pobrania organów – młodzi ludzie czy dzieci są sprzedawani lub porywani, następnie pobiera się od nich organy, które służą do transplantacji. Czasem zdesperowani ubodzy oferują na sprzedaż np. nerkę, narażając się w ten sposób na bycie ofiarą handlu ludźmi.

- Zmuszanie do popełniania przestępstw: niektórzy ludzie są zmuszani do kradzieży czy przemytu narkotyków. Zwykle są to osoby w trudnej sytuacji życiowej, dzieci oraz ludzie wcześniej karani.

- Handel dziećmi - nielegalne adopcje, często zagraniczne, oraz "sprzedaż" osoby niepełnoletniej pedofilom.

Uważaj na wyjątkowo atrakcyjne oferty biur pośrednictwa pracy, biur podróży czy agencji matrymonialnych.

Propozycja pracy w charakterze kelnerki, sekretarki, modelki, tancerki, pielęgniarki, opiekunki itp. może okazać się drogą do przymuszonej prostytucji lub niewolniczej pracy.

Uważaj na osoby wzbudzające szczególne zaufanie i zapewniające natychmiastową pomoc w wyjeździe.

Uważaj na strony internetowe, ogłoszenia i reklamy dotyczące superokazji związanych z atrakcyjną, dobrze płatną i nie wymagającą kwalifikacji pracą.

Propozycja interesującej pracy, atrakcyjnego związku, ciekawego wyjazdu turystycznego, nauki języka, zdobycia wykształcenia może okazać się pułapką.

Niefrasobliwość, naiwność i łatwowierność w kontaktach, pokusa łatwego i szybkiego zarobku może nieodwracalnie zmienić Twoje życie.

Zanim wyjedziesz do pracy:

- dopełnij wszelkich formalności (sprawdź ważność swojego paszportu, dowodu osobistego i ewentualnych pozwoleń, zgromadź inne konieczne do podjęcia pracy dokumenty, np.: zaświadczenia potwierdzające Twoje kwalifikacje zawodowe),

- dowiedz się jak najwięcej o procedurach i formalnościach, które obowiązują przy legalnym zatrudnianiu się. Im więcej wiesz, tym trudniej Cię oszukać,

- korzystaj z ofert pracy od profesjonalnych pośredników, których istnienie można zweryfikować. Nie przyjmuj ofert i propozycji pracy od osób, które znasz krótko lub poznałaś/eś za pośrednictwem Internetu. Nie podejmuj pracy na czarno!

- upewnij się, czy tam dokąd wyjeżdżasz nie trzeba mieć pozwolenia na pracę. W krajach Unii Europejskiej obowiązuje zasada swobodnego przepływu pracowników, więc Polacy nie potrzebują pozwoleń na pracę i pobyt, jednak poza Europą (np. w Ameryce) trzeba mieć pozwolenie na pracę,

- sprawdź, czy pośrednik (firma pośrednicząca) oferujący Ci pracę, działa legalnie, tzn. czy jest zarejestrowany w KRAZ (Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia) i posiada odpowiedni certyfikat (certyfikaty wydaje Urząd Marszałka Województwa właściwego ze względu na siedzibę firmy),

- dokładnie czytaj wszystkie dokumenty, jakie pokazuje Ci pośrednik, zwłaszcza te, które masz podpisać. Uważnie przeczytaj umowę. Pamiętaj: nie musisz jej podpisywać w biurze pośrednika, zabierz ją do domu i zapoznaj się z nią w spokoju. Pytaj o to, czego nie rozumiesz lub jest niejasne,

- nie podpisuj dokumentu, którego treści nie rozumiesz,

- jeśli dajesz pośrednikowi pieniądze, zawsze domagaj się pokwitowania - spytaj wśród znajomych, może ktoś już korzystał z jego usług,

- dowiedz się, na co możesz liczyć ze strony pośrednika w razie kłopotów w pracy (np. w sytuacji, kiedy praca jest inna niż oferowana lub masz problem. z pracodawcą). Poproś o zobowiązanie na piśmie. Upewnij się, że Twój pracodawca istnieje! Dowiedz się o nim jak najwięcej. Poproś pośrednika o adres i numer telefonu przyszłego pracodawcy,

- poszukaj pracodawcy w Internecie, większe firmy z reguły mają swoje strony. Sprawdź, czy ma biuro i telefon stacjonarny – każda firma powinna mieć biuro,

- przejrzyj fora internetowe. Są tam opinie o pracodawcach i pośrednikach. Jeśli coś Cię zaniepokoi, postaraj się dowiedzieć więcej,

- skontaktuj się z pracodawcą. Zapytaj, czy rzeczywiście szuka pracowników i oferuje takie warunki, o jakich mówi pośrednik,

- upewnij się, że Twoje wynagrodzenie nie jest niższe niż płaca minimalna w danym kraju oraz że jest zgodne z obowiązującymi stawkami wynagrodzenia obowiązującymi dla zawodu, który wykonujesz,

- zrób kserokopię dokumentów, które ze sobą zabierasz (paszportu, dowodu osobistego, wiz, pozwolenia na pracę, umowy o pracę) i pozostaw bliskim (osobom, którym ufasz). Dołącz do dokumentów aktualną fotografię (na wypadek gdyby były konieczne poszukiwania),

- zostaw też adres, pod którym będziesz przebywać za granicą, numer telefonu, imię i nazwisko pracodawcy oraz nazwiska i adresy osób, z którymi wyjeżdżasz (lepiej nie wyruszać w pojedynkę). Informuj bliskich o zmianach adresu i miejsca pracy,

- ustal częstotliwość kontaktów telefonicznych (lub, jeśli masz taką możliwość, kontaktów na Skype) z bliskimi (osobami, którym ufasz) np. raz w tygodniu o określonej porze. Ustal hasło, którym się posłużysz w przypadku ewentualnych kłopotów i niemożności powiedzenia tego wprost przez telefon: np. przekaż pozdrowienia dla kogoś, kto nie istnieje.

Zabierz ze sobą:

1. Adres i numer telefonu najbliższego polskiego konsulatu w kraju, do którego jedziesz. W razie jakichkolwiek kłopotów tam otrzymasz pomoc.

2. Słownik lub rozmówki - jeśli nie masz pewności , czy dasz sobie radę z miejscowym językiem.

3. Numer telefonu Poland direct z kraju, do którego jedziesz. Za minimalną opłatą lub za darmo możesz wówczas

zatelefonować do Polski – tylko na numer telefonu stacjonarnego – nie komórki - o ile osoba, do której dzwonisz zgodzi się zapłacić za rozmowę. Telefonistka, która połączy rozmowę mówi po polsku.

4. Numer telefonu organizacji pomagającej kobietom, migrantom czy osobom poszkodowanym w wyniku przestępstwa. Zwykle w takiej organizacji można uzyskać poradę i pomoc.

5. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest potwierdzeniem ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia i jest uznawana w krajach Unii Europejskiej. Jeśli podczas pobytu za granicą zachorujesz NFZ pokryje koszty leczenia. Jednak nie wszystkie! Przed wyjazdem upewnij się, jakiego rodzaju koszty leczenia za granicą mogą być pokryte przez NFZ.

6. Telefon komórkowy z aktywnym roamingiem.

7. Pieniądze (może to być także karta kredytowa lub czeki). Zapas na „czarną godzinę", aby mieć środki na powrót do Polski.

Pamiętaj, za granicą:

- nikt nie ma prawa więzić Cię, przetrzymywać ani zmuszać do czegokolwiek - także do pracy!

- masz prawo do obrony swoich praw!

- jeśli trafiłaś na policję - czy to jako poszkodowana czy jako podejrzana, masz prawo do tłumacza - domagaj się tego.

Wydział do Walki z Handlem Ludźmi Biura Służby Kryminalnej Komendy Głównej Policji utworzył skrzynkę e-mailową i infolinię, dzięki którym każdy, kto ma informacje o przypadkach handlu ludźmi, będzie mógł się skontaktować z policjantami. Pisząc na adres handelludzmibsk@policja.gov.pl. lub dzwoniąc pod numer 664 974 934, można zapobiec ludzkim tragediom. Nie bądźmy obojętni!

Handel ludźmi to poważne przestępstwo, za popełnienie którego grozi w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej wysoka kara.

W opracowaniu wykorzystano materiały MSWiA oraz Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada”.


Oficer prasowy KMP w Świnoujściu

st. asp. Beata Olszewska