1000 pierwszych dni dla zdrowia: Zimowe menu maluszka

Warzywa i owoce w zimie?
Świąteczne łakocie to nie tylko czekoladowe mikołaje i cukierki. To także świeże warzywa i owoce, dostępne także zimą, suszone owoce i orzechy. Warto pamiętać o tym, przygotowując posiłki dla dorosłych i dzieci – szczególnie tych najmniejszych. To, do jakich smaków przyzwyczaisz Twoje dziecko w trakcie 1000 pierwszych dni życia, ma kluczowe znaczenie dla jego zdrowia teraz i w przyszłości. Dlatego dbaj o różnorodność diety już kilkumiesięcznego dziecka i o to, aby nie było w niej cukru i soli. Już od najwcześniejszego dzieciństwa maluch powinien kojarzyć smak słodki ze zdrowymi przysmakami, jak np. owoce.
Jeśli chcesz urozmaicić dietę 9-miesięcznego malucha, przygotuj zdrowe desery na bazie jogurtu naturalnego i świeżych owoców. Kilkumiesięcznemu maluszkowi możesz podać własnoręcznie zrobiony kisiel np. z mrożonych truskawek. Roczny maluch ze smakiem zje warstwowy deser jogurtowy, domowy budyń czy pieczone jabłuszko z kruszonką. Starsze dziecko pomoże też w przygotowaniu świątecznych pierniczków – możesz poczęstować nimi malucha, jeśli będą wystarczająco miękkie i dodasz do nich niewielką ilość cukru i przypraw. Takie domowe desery sprawdzą się świetnie dla dzieci i dorosłych.
Zwracaj też uwagę na to, co Twoje dziecko pije: jeśli karmisz je jeszcze piersią, nie musisz dodatkowo poić niemowlęcia. A jeśli zaczęłaś już rozszerzać jego dietę – od najmłodszych lat przyzwyczajaj je do picia wody. Pamiętaj, że dzieci bardzo często naśladują innych, warto więc, aby rodzice również wybierali wodę i dawali dobry przykład maluchom. Po pierwszym roku możesz podać dziecku nieco własnoręcznie wyciśniętego soku. Pamiętaj jednak, że wszystkie soki zawierają dużo naturalnych cukrów, dlatego nie podawaj ich dziecku dla zaspokojenia pragnienia – traktuj je jako jeden z posiłków uzupełniających i zadbaj, by dziecko otrzymywało nie więcej niż jedną porcję (ok. ½ szklanki) soku dziennie. A jeśli chcesz, by Twój roczniak spróbował podczas swoich pierwszych świąt domowego kompotu, upewnij się, że nie ma w nim dodatku cukru i zbyt wiele ostrych przypraw.
Na zimowe przeziębienia – różnorodność
Zima to nie tylko czas świąt, zabaw oraz pyszności, ale, z racji pogody i niskich temperatur, także okres częstych przeziębień i powszechnych infekcji. Twój maluszek w trakcie zimy jest na nie szczególnie narażony. Jeśli karmisz jeszcze piersią – mleko mamy zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji. Jednak kiedy dziecko jest już większe – warto zadbać, by jego dieta w czasie zimy była szczególnie urozmaicona oraz bogata w witaminy i składniki mineralne. Wprawdzie warzywa i owoce mają zimą mniej wartości odżywczych niż w sezonie, a ich wybór w sklepach jest mniejszy, jednak jadłospis malucha nadal powinien być w nie bogaty. Pamiętaj o podawaniu 5 porcji warzyw i 4 porcji owoców dziennie. Możesz posiłkować się mrożonkami lub domowymi przetworami bez dodatku cukru i soli. W sklepach znajdziesz też szeroki asortyment żywności dla niemowląt i dzieci w różnych smakach.
Zimowy jadłospis malucha powinien uwzględniać składniki bogate w witaminę C, która wzmacnia układ odpornościowy i chroni organizm przed zimowymi przeziębieniami. Do potraw dla malucha dodawaj na przykład: zieloną pietruszkę, koper oraz szczypiorek. Pietruszka świetnie sprawdzi się jako dodatek do zup, sosów i surówek, koper uatrakcyjni dania rybne, a szczypiorek podkreśli smak sałatek warzywnych, jajek czy twarożku. Zioła, tak jak warzywa, możesz zamrozić i wykorzystywać gdy tylko zechcesz!
Jeśli maluch skończył już rok, wykorzystaj też zimowy sezon na cytrusy, które również są źródłem witamin i kwasu foliowego. Dokładnie umyte, obrane i pokrojone w cząstki owoce możesz podawać maluchowi na podwieczorek lub drugie śniadanie.
Cenny wapń dla mocnych kości
Planując jadłospis dla malucha, uwzględnij w nim także mleko i produkty mleczne, które zawierają łatwo przyswajalny, wapń, czyli składnik niezbędny przy budowie mocnych kości i zębów. W pierwszym roku życia niemowlęcia mleko powinno być podstawą jego diety. Gdy dziecko ukończy 6. miesiąc życia, możesz podać mu niewielkie ilości produktów mlecznych np. jogurtu, kefiru czy białego sera. Unikaj gotowych jogurtów owocowych, które zawierają duże ilości cukru, a często również aromaty i barwniki. Zamiast nich wymieszaj albo zmiksuj jogurt naturalny z owocami, a kiedy maluch skończy 1. rok życia możesz dodać odrobinę miodu, rozdrobnione orzechy czy bakalie.
Rybka i omega-3
W świątecznym jadłospisie dziecka pamiętaj o rybach. Mięso ryb jest nie tylko bogatym źródłem białka, ale także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, w tym kwasu DHA, który odgrywa istotną rolę w rozwoju mózgu, nerwów, wzroku oraz układu odpornościowego dziecka. Na świąteczną kolację możesz przygotować maluchowi rybkę zrobioną na parze czy ugotowaną z warzywami. Przez cały rok podawaj dziecku tłuste ryby morskie – dobrej jakości, takie jak: śledź, łosoś, szprot czy dorsz – dwa razy w tygodniu.
Aktywny wypoczynek na świeżym powietrzu
Pomimo mroźnych i krótkich dni w okresie zimowym, nie zapominaj o przebywaniu z dzieckiem na świeżym powietrzu. To świetne uzupełnienie zdrowej diety maluszka. Każdy słoneczny dzień to dobra okazja do zimowego spaceru czy przejażdżki na sankach. O tej porze roku promienie słoneczne mają szczególną moc poprawiania nastroju! To także świetny sposób dla całej rodziny na utrzymanie formy w okresie świątecznym i atrakcyjny pomysł na rodzinne spędzanie wolnego czasu.
Mimo pogodnych dni, warto jednak dodatkowo zadbać zimą o odpowiednią ilość witaminy D w diecie całej rodziny. Zimowe słońce nie wystarczy niestety, aby witamina D mogła być syntezowana w naszej skórze w odpowiedniej ilości. Jest ona szczególnie ważna dla rozwoju niemowląt i małych dzieci, dlatego w ich diecie warto zapewnić obecność mleka, jaj i ryb – najlepiej wybieraj tłuste, wolno żyjące ryby morskie. Zawarta w nich witamina D, wspiera m.in. rozwój i prawidłowe działanie układu odpornościowego małego organizmu. Dlatego lekarz pediatra może zalecić dla dziecka suplementację tej ważnej witaminy, której w okresie jesienno-zimowym mamy szczególnie mało.

Więcej informacji na temat prawidłowego odżywiania dziecka można znaleźć w niedawno opublikowanym Poradniku żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin. Publikacja jest dostępna bezpłatnie na platformie edukacyjnej www.1000dni.pl.