iswinoujscie.pl • Czwartek [14.11.2013, 07:04:49] • Świnoujście

Niezwykły, polsko-niemiecki. Narodowy Dzień Pamięci 17 listopada 2013 r. na cmentarzu wojennym Golm pod Świnoujściem

W niemieckim Narodowym Dniu Pamięci, przypadającym w tym roku w niedzielę 17 listopada, na cmentarzu wojennym na wzgórzu Golm w Kamminke koło Świnoujścia, jak co roku odbędzie się Godzina Pamięci - uroczystość upamiętnienia spoczywających tam zmarłych i poległych.

I również jak co roku w spotkaniu wezmą udział Niemcy i Polacy, m.in. uczniowie Europejskiej Szkoły Zbiorczej Wyspy Uznam (Europäischen Gesamtschule Insel Usedom) i Gimnazjum Publicznego nr 1 w Świnoujściu, którzy wspólnie z pastorem Stefenem Fricke z Zirchow przygotowali tę uroczystość. Jej organizatorem jest stowarzyszenie Narodowy Związek Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.)

Spotkanie, jak zawsze, ma charakter wspólnej modlitwy nad grobami spoczywających na cmentarzu osób.

Tym razem będzie miało jednak szczególny przebieg, ponieważ po raz pierwszy jej głównym gościem, poproszonym o zabranie głosu będzie Polka - Urszula Berlińska ze Szczecina, wieloletnia dyrektor Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pomerania, współtwórczyni szczecińskiego biura Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży / Deutsch-Polnisches Jugendwerk, od wielu lat zaangażowana w budowę polsko-niemieckiego porozumienia i współpracy na pograniczu.

Jednak głównym powodem zaproszenia jej do udziału w uroczystości są niezwykłe, wojenne losy jej rodziców oraz polsko-niemiecka tożsamość rodziny.

Jej ojciec Florian był Polakiem, podczas wojny (już od końca 1939 r.) przymusowym robotnikiem w jednym z majątków ziemskich w Meklemburgii. Jej matka, Annemarie - Niemką, jak wiele innych młodych dziewcząt w tym czasie, po ukończeniu gimnazjum skierowaną do obowiązkowej rocznej pracy w tej samej wsi. Ich młodzieńcza miłość, w rasistowskiej III Rzeszy surowo zakazana, wskutek donosu została wykryta przez władze, a oni sami, aresztowani pod zarzutem tzw. Rassenschande (zhańbienie rasy), trafili do obozu w Altstrelitz (obecnie Meklemburgia-Pomorze Przednie). Gorączkowe zabiegi rodziny dziewczyny, usiłującej ratować ich oboje, przyniosły efekt. W 1942 roku zostali zwolnieni, ponieważ udało się udowodnić, że dziadek Floriana (jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości w 1918 roku) służył niegdyś w pruskiej armii, a tym samym uznano jego (mocno naciągane) niemieckie pochodzenie. Dramatycznym epizodem śledztwa przeciwko nim było przewiezienie obojga młodych więźniów do siedziby Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy i Gestapo w Berlinie, gdzie stanęli przed obliczem ich szefa, Heinricha Himmlera. Oboje przeżyli wojnę i po jej zakończeniu zamieszkali w polskim Szczecinie, gdzie żyli do śmierci. Ich pierwsze dziecko (starsza siostra Urszuli) urodziło się jeszcze w czasie wojny, następne już w Polsce. Część rodziny identyfikuje się dziś jako Niemcy i mieszka w Niemczech, część - jako Polacy i mieszka w Polsce. Urszula jest Polką.

W 2005 r., Urszula Berlińska, jako przedstawicielka Euroregionu Pomerania uczestniczyła w uroczystym otwarciu Ośrodka Spotkań i Kształcenia Młodzieży Golm w Kamminke, zorganizowanego i prowadzonegoprzez Narodowy Związek Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi, którego w niedzielę będzie honorowym gościem, na zaproszenie dyrektora Ośrodka dr. Nilsa Köhlera.

17 listopada na cmentarzu Golm przy masowym grobie ofiar nalotu bombowego na Świnoujście 12 marca 1945 roku pojawią się nowe tablice z 226 nazwiskami ofiar, które udało się w ciągu ostatnich trzech lat zidentyfikować po mozolnych badaniach w niemieckich i polskich archiwach.

Godzina Pamięci rozpocznie się w niedzielę, 17 listopada 2013 r. o godz. 14.00


Narodowy Związek Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) powstał w 1919 roku.

Z jego inicjatywy Narodowy Dzień Pamięci po raz pierwszy obchodzono w Niemczech w 1922 roku.

Cmentarz wojenny – Miejsce Pamięci Golm z mogiłami około 23 tysięcy osób, rozpoznanych i nie zidentyfikowanych, jest jednym z największych w Niemczech. Większość z grobów, to szczątki cywilnych ofiar wielkiego amerykańskiego nalotu na Swinemünde 12 marca 1945 r., w tym również robotników przymusowych wielu narodowości, a także żołnierzy Kriegsmarine, Wehrmachtu i Luftwaffe.

Krajowym Przewodniczącym Narodowego Związku Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.) w Meklemburgii-Pomorzu Przednim jest Lorenz Caffier, minister spraw wewnętrznych i wicepremier Rządu Krajowego Meklemburgii-Pomorza Przedniego.

Na podstawie informacji, w porozumieniu i współpracy z dr. Nilsem Köhlerem

Andrzej Kotula (Euroregion Pomerania, Szczecin)

Więcej informacji o Ośrodku Spotkań i Kształcenia Młodzieży Golm: http://www.jbs-golm.de/polska-wersja/index.html

Źródło: https://iswinoujscie.pl/artykuly/29306/