Jubileusz 40-lecia grupy okrętów NATO

W jubileuszu, z udziałem 6 okrętów wchodzących obecnie w skład tego Zespołu, wezmą udział: pełniący obowiązki Dowódcy Marynarki Wojennej kontradmirał Stanisław Kania oraz Zastępca Szefa Sztabu Dowództwa Komponentu Morskiego NATO komodor Dan MacKeigan (MW Kanady).
Ponad 260 członków załóg okrętów SNMCMG1, reprezentujących bandery 6 państw, weźmie udział w uroczystości upamiętniającej 40 lat działania na morzu najstarszego ze Stałych Zespołów Okrętów NATO. Na ceremonię zaproszono także byłych dowódców Zespołu oraz marynarzy związanych z morskimi operacjami przeciwminowymi z całej Europy.

Uroczystość rozpocznie się o godzinie 13:00. Następnie, około godziny 13:45 odbędzie się briefing prasowy z udziałem: Zastępcy Szefa Sztabu Dowództwa Komponentu Morskiego NATO (MARCOM) komodora Dana MacKeigana, przedstawiciela Naczelnego Dowództwa Połączonych Sił NATO w Europie (SHAPE) kontradmirała Danilo Balzano, pełniącego obowiązki Dowódcy Marynarki Wojennej kontradmirała Stanisława Kani oraz Dowódcy Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciminowej NATO Grupa 1 kmdr. por. Piotra Sikory.

Ponadto w dniu 29 i 30 października w godzinach od 14:00 do 16:00 okręty zespołu będą udostępnione do zwiedzania.
Uroczystość podkreśla cztery dekady działania Zespołu na rzecz zapewnienia ciągłej obrony przeciwminowej państw Sojuszu. Celem tych działań jest utrzymanie bezpieczeństwa żeglugi na morskich szlakach komunikacyjnych. Zespół jest w gotowości do skierowania swoich sił do miejsc wystąpienia sytuacji kryzysowych oraz aby
podjąć działania mające na celu wymuszenie i utrzymanie pokoju. Pojawienie się zagrożeń asymetrycznych spowodowało, że Zespół jest także gotowy do wsparcia operacji antyterrorystycznych, jak również do prowadzenia operacji embarga i udziału w operacjach ewakuacji ludności cywilnej z rejonów zagrożonych.
Od stycznia tego roku Zespół pod dowództwem oficera polskiej Marynarki Wojennej kmdr. por. Piotra Sikory odwiedził niemal wszystkie kraje Europy północnej. W tym czasie prowadził na morzu operacje przeciwminowe, brał udział w manewrach
międzynarodowych oraz ćwiczył z okrętami krajów Sojuszu i jednostkami spoza jego struktur (jak np. z Irlandii, Szwecji, Rosji i Finlandii). Obecnie w skład Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO wchodzi polski okręt dowodzenia ORP
"Kontradmirał Xawery Czernicki" oraz pięć niszczycieli min: BNS Narcis (Belgia), ENS Admirał Cowan (Estonia), FGS Dillingen (Niemcy), HNLMS Makkum (Holandia) i HNOMS Rauma (Norwegia).

Stały Zespół Obrony Przeciwminowej NATO (Grupa 1) (ang. Standing NATO Mine Countermeasures Group One) jest najdłużej działającą stałą, zorganizowaną grupą okrętów państw Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jest jednym z czterech zespołów NATO
działających obecnie na arenie międzynarodowej. Pierwszy raz Grupa zawiązała się w belgijskim porcie Ostenda 11 maja 1973 roku i przyjęła nazwę Standing Naval Force Channel, będąc pod kontrolą tzw. Dowódcy Sił w Kanale Angielskim. Celem powołania
Stałego Zespołu było głównie zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi i podejścia do portów w Kanale Angielskim i w Północno-Zachodniej Europie. W przypadku konfliktu z krajami Układu Warszawskiego Zespół miał zmienić rejon działania i przebazować się na wody Morza Północnego na wysokości Niemiec Zachodnich. Początkowo w skład zespołu wchodziły okręty przeciwminowe państw, które i dzisiaj tworzą Grupę, tj. Wielkiej Brytanii, Niemiec, Belgii i Holandii. Dwa kolejne państwa (Norwegia i Dania) dołączyły do zespołu w 2000 roku, kiedy to Zespół został przeformowany. Zmieniono
wtedy także rejon jego działania (znacznie go rozszerzając) oraz samą jego nazwę, która od tej pory brzmiała Mine Countermeasures Force Northen Europe (Siły Przeciwminowe Północnej Europy).
Zdefiniowanie nowych zagrożeń, a tym samym powiększenie spektrum wykonywanych zadań, spowodowało, że Zespół stał się zgrupowaniem o zasięgu globalnym. Powyższe zmiany w
charakterze działania Zespołu oraz kolejna zmiana nazwy na NATO Response Force MCM Force Northen Europe (Przeciwminowe Siły Odpowiedzi NATO Europy Północnej) została zatwierdzona na szczycie NATO w Pradze w 2002 roku. W tym też roku w skład grupy
wszedł pierwszy polski okręt - niszczyciel min ORP "Mewa". Dwa lata później do Zespołu dołączyły Estonia, Litwa i Łotwa.

Zespół zmieniał swoją nazwę jeszcze dwa razy. W styczniu 2005 roku na Standing NRF Mine Countermeasures Group One (Stałe Przeciwminowe Siły Odpowiedzi NATO - Grupa Pierwsza), a dokładnie rok później na Standing NATO Mine Countermeasures Group One, która to nazwa obowiązuje do dzisiaj. W związku z tym, że w skład Zespołu wchodzą okręty różnych bander, dowodzenie nim jest rotacyjne i zmienia się w cyklu rocznym.

W strukturach NATO funkcjonują cztery stałe morskie zespoły okrętów. Dwa - SNMG1 i 2 (Standing NATO Maritime Group One and Group Two), skupiające duże jednostki nawodne (niszczyciele i fregaty) oraz dwa - SNMCMG1 i 2, w składzie których operują
niszczyciele min i trałowce. Stałym rejonem działania zespołów o numerach jeden są wody północnej Europy, a dwóch pozostałych (o numerach dwa) wody południowej Europy.
Zmieniająca się sytuacja geopolityczne, a tym samym pojawienie się nowych wyzwań i zagrożeń spowodowało, że wszystkie zespoły są zdolne do operowania na prawie
wszystkich morzach i oceanach świata.

kmdr ppor. Czesław Cichy
Biuro Prasowe MW