Podpisane umowy długoterminowe na dostawy gazu ziemnego dla Polski nie odzwierciedlają zmian, jakie nastąpiły w naszej gospodarce. Dlatego należy rozpocząć proces modyfikacji dotychczasowego sposobu wyceny gazu poprzez ustalanie jego wartości w oparciu o mechanizmy rynkowe. Wczorajsza decyzja Komisji Europejskiej o wszczęciu dochodzenia antymonopolowego wobec Gazpromu potwierdza słuszność tego postulatu” – powiedział Minister Skarbu Państwa Mikołaj Budzanowski, w trakcie panelu dyskusyjnego zorganizowanego przez spółkę Polskie LNG, który odbył się 5 września 2012 r. podczas XXII Forum Ekonomicznego w Krynicy.
Unia Europejska budując zintegrowany, konkurencyjny rynek gazu ziemnego dąży do wypracowania nowych mechanizmów jego wyceny, dostosowując je do zmieniającej się sytuacji makroekonomicznej. Doświadczenia rynku amerykańskiego i brytyjskiego wskazują,
iż ten sposób wyceny jest najbardziej perspektywiczny. Odnoszenie cen gazu w kontraktach długoterminowych do cen w europejskich hubach jest w najbliższych latach bardzo realną perspektywą.
Zwiększająca się dywersyfikacja źródeł pozyskiwania gazu ziemnego na świecie - dzięki wzrostowi podaży LNG i rewolucji łupkowej w USA - oraz rosnące znaczenie terminali LNG na globalnym rynku gazu, otwiera przed Polską i państwami Europy Środkowo–Wschodniej nowe możliwości. „W latach 1971-2011 rynek LNG wzrósł na świecie 65-krotnie! Produkcja gazu ziemnego wzrastała w tym czasie o 3,9% rocznie, podczas gdy produkcja LNG zwiększała się co roku średnio aż o 14,6%” - powiedział podczas panelu Prezes spółki Polskie LNG Rafał Wardziński. „Budowany w Świnoujściu terminal LNG pozwoli na import gazu z dowolnego miejsca na świecie. Dzięki niemu Polska stanie się nowym graczem na globalnym rynku tego surowca” – dodał.
Punktem wyjścia do dyskusji – w zorganizowanym przez spółkę Polskie LNG panelu - był raport przygotowany przez dr. Robera Zajdlera „Perspektywy rozwoju formuł cenowych
w kontraktach długoterminowych na dostawy gazu ziemnego oraz ich znaczenia dla stworzenia hubu gazowego dla państw Europy Środkowo-Wschodniej w Polsce”.
Autor raportu Robert Zajdler przypomniał, że Europa stanowi pod względem konsumpcji LNG drugi, po Azji, rynek na świecie. Jej udział w globalnym imporcie LNG wynosi 27% i zwiększa się średnio o 10% rocznie. Dynamiczny rozwój tego rynku rodzi pytanie o rolę Polski w tym procesie. „W naszym kraju mógłby powstać hub, który stałby się centrum handlu gazem
w Europie Środkowo-Wschodniej, jednak musiałby on uwzględniać potencjalną konkurencję
ze strony austriackiego CEGH oraz hubów niemieckich” – powiedział podczas panelu
dr R. Zajdler.
Na wzrastającą rolę handlu gazem w europejskich hubach zwrócił także uwagę Stephan Lehrke z Boston Consulting Group. W przedstawionej analizie podkreślił, że w latach 2005-2010 obroty na rynkach gazu ziemnego w Europie wzrosły o 47%, co w konsekwencji może doprowadzić do fundamentalnych zmian w konstrukcji kontraktów długoterminowych.
W zorganizowanym przez PLNG panelu „Co z tym gazem? Terminal LNG w Świnoujściu – polskie drzwi do globalnego rynku gazu” udział wzięli: Mikołaj Budzanowski (Minister Skarbu Państwa), Rafał Wardziński (Prezes Zarządu Polskie LNG S.A.), Grażyna Piotrowska – Oliwa (Prezes Zarządu PGNiG S.A.), Stephan Lehrke (Partner i Dyrektor Zarządzający The Boston Consulting Group, Niemcy), Robert Zajdler (Radca Prawny, Zajdler Energy Lawyers) oraz Roger Rodiek (Dyrektor Rozwoju, Parsons Brinckerhoff, USA). Debatę poprowadził Michał Kobosko (Redaktor Naczelny, Wprost).