Pisano w nim mianowicie: „ W Klüss znajduje się 4 gospodarzy” . Musieli tam być od niedawna, jako że we wcześniejszych, pochodzących sprzed kilku lat opisach tych terenów, żadnej podobnej wzmianki nie było. Brak jest udokumentowanych danych na temat skąd pochodzili zamieszkujący tam wówczas rolnicy. Najprawdopodobniej przywędrowali z okolic miejscowości Güstrow położonej w Meklemburg – Vorpommern, w pobliżu. Znajduje się tam niewielka osada o tej samej nazwie ( Klüss ), z otaczającym ją, łąkowym krajobrazem, który jako żywo przypomina ten znad Świny.
Dr Józef Pluciński • Poniedziałek [27.02.2012, 00:41:14] • Świnoujście
Osada Klüss, późniejsza Klicz ( Kazimierzowi ) na mapce z 1840 roku. ( fot. Archiwum autora )
W cyklu, który zatytułowałem „ osiedla wymazane z mapy”, chcę przedstawić dzieje drugiej z kolei miejscowości, po której już faktycznie żaden ślad nie pozostał. Morska Stocznia Remontowa położona jest niemal w całości na terenie, na którym niegdyś znajdowała się niewielka wioska, nosząca do 1945 roku nazwę Klüss. Przez długie wieki rozciągające się nad Świną łęgi były terenem wypasu rogacizny należącej do rolników z pobliskiej większej osady Ostswine, dzisiejszego Warszowa. W jednym z opisów wymienia się konkretnie, że swoje bydełko wypasał na łąkach na południe od wsi Ostswine jej sołtys. Na kartach historii wieś Klüss pojawiła się pierwszy raz w opisie powiatu z 1654 roku.
Pastwisko w pobliżu osady Klüss koło Güstrow, 2010. ( fot. Archiwum autora )
Tereny te w okresie wojny 30-letniej były tak zniszczone, że ich mieszkańcy pozbawieni wszelkiego dobytku, szukali po wojnie nowego miejsca na życie, tam gdzie było to możliwym. Dla tych znękanych wojną przybyszów, nawet pustkowia nad Świną okazały się być miejscem dogodnym do ponownego startu życiowego. Dość szybko zajęli się oni tym co robili w swych rodzinnych stronach – wypasem bydła mlecznego. Łąki nad Świną akurat do tego się nadawały. Po kilku latach stało tam już kilka krytych trzcinową strzecha domów a w 1686 roku osada otrzymała nazwę Klüss, taką jaką nosiło opuszczone przez nich osiedle koło Güstrow.
Jeden z typowych dla osady budynków, ok. 1935 r. ( fot. Archiwum autora )
Wioska a raczej osada w ciągu kolejnych wieków rozwijała się powoli. Liczba mieszkańców nie przekroczyła kilkudziesięciu osób. Nie zbudowano tam zatem kościoła, nie było cmentarza ani szkoły. Wszystkie duchowe potrzeby zaspokajano w pobliskim Warszowie. Od początku niemal była tam jednak karczma i to nie jedna. Już w 1697 roku w opisie dawnego powiatu odnajdujemy stwierdzenie: „ W Klüss karczmarze nie posiadają żadnego pola jedynie wypasają 6 sztuk bydła i kilka owiec na swoich łąkach”. W okresie przedwojennym najbardziej popularna była restauracja w okazałym, jak na tę osadę budynku położonym bezpośrednio nad wodą, prowadzona przez rodzinę Sommerów.