Motyka podkreślił, że transformacja to nie tylko konieczność, ale i szansa. – „Nie bójcie się zabierać głosu, jeśli macie wiedzę i kompetencje, bo w dłuższej perspektywie to zwycięży” – mówił, apelując do młodszej generacji ekspertów i polityków. Wskazał, że Polska stoi dziś przed wyzwaniami dowiezienia kluczowych projektów, takich jak energetyka jądrowa i offshore, a także sprawiedliwego odejścia od węgla. – „Turów i Bełchatów muszą zostać wygaszane w taki sposób, by nie stracić kompetencji ludzi, którzy przez lata budowali tamtejszy przemysł. Potrzebujemy ich w energetyce odnawialnej” – zaznaczył.
Pomaska zwróciła uwagę, że opóźnianie transformacji zawsze kończy się wysokimi kosztami dla obywateli. – „Ryzyko jest takie, że znów będziemy płacić drożej. Tymczasem mamy dane i konkretne dowody na to, że szybkie odejście od surowców z Rosji jest możliwe. Nie może być powrotu do myślenia business as usual” – ostrzegała, dodając, że wojna w Ukrainie zmieniła strukturę rynku i wymusiła przejście na rozproszone źródła energii.
Paneliści zgodzili się, że w Polsce istnieje ponadpartyjny konsensus w sprawie atomu i morskiej energetyki wiatrowej. Jednak – jak zauważyła Pomaska – „po 1 czerwca pojawiło się wrażenie, że ta zgoda jest coraz słabsza”. Motyka przypomniał, że „moglibyśmy mieć tańszą energię, gdyby wcześniej wprowadzono ustawę wiatrakową”, a opóźnienia legislacyjne wciąż spowalniają rozwój OZE.
Oboje wskazali, że kluczowe jest myślenie w perspektywie europejskiej. Pomaska przypomniała, że już w 2014 roku mówiono o unii energetycznej, która miała stać się fundamentem gospodarczej integracji. – „Gdybyśmy wtedy podeszli do tego bardziej ambitnie, kryzys energetyczny przeszlibyśmy sprawniej” – oceniła.
Zarówno Pomaska, jak i Motyka zgodnie podkreślali, że Polska transformacja „musi się opłacić” – i opłaci się, jeśli zostanie przeprowadzona sprawiedliwie, z odwagą i w oparciu o wiedzę. – „Miejcie pokorę, ale nie miejcie kompleksów. Bądźcie odważni i znacie swoją wartość” – zachęcał Motyka młodych uczestników panelu, wskazując, że świat coraz częściej stawia na liderów młodego pokolenia w kluczowych kwestiach, takich jak energetyka i klimat.
Radosław Sujak