Przysposobienie jest zazwyczaj trwałym rozwiązaniem, które ma na celu zapewnienie dziecku stabilności i ciągłości opieki. Proces ten może obejmować różne etapy, takie jak ocena zdolności i przygotowanie przyszłych rodziców adopcyjnych, dopasowanie dziecka do rodziny oraz okres próbny, podczas którego dziecko mieszka z rodziną przed formalizacją adopcji.

Adopcja jest zwykle koordynowana przez odpowiednie agencje lub organy rządowe, które zapewniają, że zarówno dzieci, jak i rodziny adopcyjne są odpowiednio wspierane i przygotowane na nową sytuację życiową. Ważne jest, aby przyszli rodzice adopcyjni byli w pełni świadomi odpowiedzialności i wyzwań związanych z adopcją, a także mieli wsparcie i zasoby niezbędne do zapewnienia dziecku zdrowego i szczęśliwego domu.

Drogi Czytelniku, w informacji z września 2023r. dowiedziałeś się, jakie świadczenia przysługują rodzicom zastępczym. Dziś przyjrzymy się wspólnie tematowi adopcji, inaczej nazywanej przysposobieniem oraz temu, kiedy dzieci przebywające w pieczy zastępczej są zgłaszane do adopcji.

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2023r., poz. 1426 ze zm.) nakłada w art. 76 ust. 4 pkt 16 oraz art. 77 ust. 3 pkt 5 na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej obowiązek zgłaszania do przysposobienia dzieci, przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej, których sytuacja prawna została uregulowana. Oznacza to, że dzieci których rodzice:
- nie żyją lub matka nie żyje a ojcostwo nie zostało ustalone,
- zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej,
- jedno z rodziców nie żyje (lub ojcostwo nie zostało ustalone) a drugie zostało pozbawione władzy rodzicielskiej,
muszą zostać zgłoszone do przysposobienia.

Procedurę adopcyjną prowadzą Ośrodki Adopcyjne (w województwie zachodniopomorskim: Katolicki Ośrodek Adopcyjny Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Archidiecezji Szczecińsko – Kamieńskiej w Szczecinie i Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie – Oddział w Szczecinie). To one decydują, na podstawie przesłanej przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz ewentualnego spotkania z dzieckiem i rodzicami zastępczymi o kwalifikacji dziecka do przysposobienia lub o braku kwalifikacji.

Procedura zgłaszania dziecka do przysposobienia, którą prowadzi organizator rodzinnej pieczy zastępczej obejmuje:
- skompletowanie aktualnej dokumentacji dziecka: medycznej, szkolnej, o rodzicach biologicznych, o sytuacji prawnej, rodzeństwie,
- sporządzenie opinii (art. 139a ust. 1) o: zasadności przysposobienia dziecka, kontaktach dziecka z rodziną biologiczną i wpływie tych kontaktów na dziecko, zasadności przysposobienia związanego ze zmianą miejsca zamieszkania dziecka na miejsce zamieszkania poza granicami Rzeczypospolitej, zasadności wspólnego umieszczenia rodzeństwa w rodzinie przysposabiającej, możliwości nieumieszczenia wspólnie rodzeństwa w rodzinie przysposabiającej z powodu nieznalezienia kandydata do przysposobienia rodzeństwa,
- sporządzenie karty adopcyjnej, zawierającej między innymi część psychologiczną i medyczną,
- spotkanie dziecka i rodziny z psychologiem, mające na celu uzyskanie wiedzy o stosunku dziecka do przysposobienia,
- uzyskanie zgody lub jej braku rodziców zastępczych na poszukiwanie dla dziecka rodziny przysposabiającej,
- uzyskanie zgody lub jej braku opiekunów prawnych na poszukiwanie dla dziecka rodziny przysposabiającej,
- uzyskanie zgody dziecka lub jej braku, jeśli małoletnie dziecko ukończyło 13 rok życia, na poszukiwanie dla niego rodziny przysposabiającej,
- uzyskanie opinii koordynatora rodzinnej piezy zastępczej na temat przysposobienia dziecka.

Ustawodawca w art. 33 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, pisząc o roli pieczy zastępczej, precyzuje, że zapewnia ona po pierwsze pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny a gdy nie jest to możliwe – dążenie do przysposobienia dziecka a kiedy to nie jest możliwe – opiekę i wychowanie w środowisku zastępczym. W ten sposób zaznacza, że najlepszym środowiskiem dla dziecka jest dobrze funkcjonująca rodzina biologiczna a następnej kolejności rodzina adopcyjna. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020r., poz. 1359 ze zm.) w art. 114 § 1 stanowi, że osobę małoletnią można przysposobić wyłącznie dla jej dobra. Na skutek przysposobienia, między przysposabiającym a przysposobionym powstaje stosunek taki, jak między rodzicem i dzieckiem (art. 121 § 1). Jest to zatem trwała forma opieki nad dzieckiem, w przeciwieństwie do opieki czasowej, jaką zapewnia piecza zastępcza.

Ośrodek adopcyjny w realizacji swoich zadań kieruje się dobrem dziecka i poszanowaniem jego praw (art. 155 ust. 1). Poza orzekaniem o kwalifikacji dziecka do przysposobienia lub o jej braku, w zakresie zadań ośrodków adopcyjnych jest także szkolenie kandydatów na rodziców adopcyjnych. Ostateczną decyzję w sprawie przysposobienia podejmuje Sąd Rodzinny, ale to Ośrodek Adopcyjny opowiada za odpowiedni dobór rodziny dla dziecka i nadzór nad kontaktem dziecka z jego przyszłymi rodzicami adopcyjnymi.

Jeśli temat Cię zainteresował, zapraszam do bezpośredniego kontaktu z pracownikami Działu Pieczy Zastępczej i Poradnictwa Specjalistycznego Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Świnoujściu (ul. Dąbrowskiego 4, pokój 107 I piętro, pokój 209 II piętro, tel. 91 322 54 96, 91 322 54 83) – CAŁY CZAS POSZUKUJEMY KANDYDATÓW NA RODZICÓW ZASTĘPCZYCH 😊

Wypatruj też kolejnych informacji od nas. Co kwartał razem będziemy się zagłębiać w tematykę rodzicielstwa zastępczego. Następnym razem przyjrzymy się temu, co i jak może zrobić rodzic biologiczny, którego dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczy, by odzyskać nad nim opiekę.