POGODA

Reklama


Wydarzenia

iswinoujscie.pl • Sobota [16.09.2023, 11:13:12] • Szczecin

Sowieci do domu!

Sowieci do domu!

fot. Piotr Onichimowski(fot. Organizator )

Zapraszamy w poniedziałek, 25 września 2023 r., o godz. 17.00, do Muzeum Narodowego w Szczecinie – Centrum Dialogu Przełomy na debatę pt. „Sowieci do domu!”. Pretekstem do spotkania będzie 40. rocznica wycofania z Polski wojsk sowieckich, stacjonujących w naszym kraju od końca drugiej wojny światowej. Swój udział zapowiedzieli: Leszek Smykowski, Marek Tałasiewicz, Ryszard Techman i Ewaryst Waligórski.

Do 1955 r. status prawny wojsk sowieckich w Polsce – Północnej Grupy Wojsk był nieuregulowany. Sytuacja zmieniła się z chwilą powstania Układu Warszawskiego i utworzenia Zjednoczonego Dowództwa Sił Zbrojnych państw, które były stronami Układu. Teoretycznie jednostki sowieckie miały być wykorzystywane do obrony wzajemnej, praktycznie używane były jako straszak podczas przełomów społeczno-politycznych np. w październiku 1956 r. czy kilka miesięcy przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego.

O wycofaniu wojsk sowieckich z Polski zaczął rozmawiać rząd Tadeusza Mazowieckiego już jesienią 1989 r. Podpisanie układu w tej sprawie było warunkiem udzielenia zgody przez Polskę na wycofanie przez jej terytorium wojsk sowieckich z NRD. Na przełomie 1989 i 1990 r. w Polsce stacjonowało ponad 53 tys. sowieckich żołnierzy, było też około 40 tys. członków ich rodzin oraz kilka tysięcy administracji obsługującej PGW. Oficjalne wycofywanie jednostek zaczęło się w kwietniu 1991 r. W trakcie pożegnania wyjeżdżających z Bornego Sulinowa wystąpił dowódca PGW gen. Wiktor Dubynin i ujawnił, że na terenie Polski Sowieci dysponowali bronią jądrową.

Pełen pakiet porozumień, dotyczący wycofania wojsk, podpisał rząd Jana Olszewskiego w maju 1992 r. Pół roku później Polskę opuściła ostatnia jednostka bojowa, były to kutry torpedowe stacjonujące w Świnoujściu. Ostatnia jednostka łączności wyjechała z terytorium RP jesienią 1993 r. Symbolicznie – 17 września 1993 r., w 54. rocznicę ataku ZSRS na Polskę, Lech Wałęsa przyjął w Belwederze grupę wyższych stopniem sowieckich wojskowych, którzy kilka godzin później opuścili Polskę na zawsze.

Leszek Smykowski, współzałożyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Akademii Rolniczej w Szczecinie, działacz Konfederacji Polski Niepodległej, kolporter prasy niezależnej w czasie stanu wojennego, organizator spotkań samokształceniowych z zakresu historii najnowszej. Poseł na Sejm drugiej kadencji, organizator demonstracji przeciwko stacjonowaniu w Polsce wojsk sowieckich – petycję w tej sprawie z zebranymi podpisami wręczył sowieckiemu konsulowi w Szczecinie.

Marek Tałasiewicz współzałożyciel NSZZ „Solidarność” na Politechnice Szczecińskiej, redaktor i wydawca prasy nielegalnej w województwie szczecińskim, członek Rady Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego Ziemi Szczecińskiej. Wojewoda szczeciński i zachodniopomorski.

Ewaryst Waligórski, współpracownik Ruchu Praw Człowieka i Obywatela a także warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, delegat na I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”, internowany w stanie wojennym. Po 1989 r. wiceminister, a potem minister transportu w rządach Tadeusza Mazowieckiego, Jana Krzysztofa Bieleckiego i Jana Olszewskiego. Członek ministerialnego zespołu, prowadzącego negocjacje o wycofaniu wojsk sowieckich i rosyjskich z Polski.

Ryszard Techman, historyk, archiwista do 2022 r. dyrektor Centralnego Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. Autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu administracji, gospodarki morskiej, dziejów archiwów i archiwaliów oraz polityki zagranicznej po drugiej wojnie światowej. Autor kompleksowego opracowania pt. „Armia radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego w latach 1945–1956”.

Daniel Źródlewski
rzecznik prasowy
Muzeum Narodowe w Szczecinie


komentarzy: 0, skomentuj, drukuj, udostępnij

Twoim Zdaniem

Dodaj Komentarz

Dodając komentarz akceptujesz
Regulamin oraz Politykę prywatności.

Zauważyłeś błąd lub komentarz niezgodny z regulaminem?
 
■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344
■ Ruch między węzłami Świnoujście Łunowo i Międzyzdroje został przekierowany na nową S3. Ruch odbywa się na tym odcinku z zawężeniem do jednego pasa w każdą stronę. Częściowo uruchomiony został węzeł Międzyzdroje, nie ma już tymczasowego ronda i ruch jest płynniejszy. To kolejny etap udrażniania przejazdu nową S3 ■ W dniu 18 czerwca o godz. 11.00 w Auli SP1 przy Narutowicza 10 odbywa się gala finałowa Miejskiego Konkursu Fotograficznego na 80- lecie SP1. ■ Joanna Agatowska uzyskała absolutorium z tytułu wykonania budżetu miasta za rok 2024 ■ Po rozpatrzeniu raportu o stanie gminy miasto Świnoujście Prezydent Joanna Agatowska uzyskała votum zaufania od Rady Miasta ■ Pełna przejezdność drogi S3 przed wakacjami jest zagrożona, wykonawcy apelują do Premiera ■ Ryszard Grobelny; "bardzo niepokojącym zjawiskiem, także w Świnoujściu, jest stale spadający przyrost naturalny" ■ Nową formułę prezentacji raportu o stanie miasta omówił specjalny gość sesji - Ryszard grobelny. Raport dostępny jest w formie strony internetowej ■ Z powodu awarii jednego z promów typu „Bielik” obsługujących przeprawę „Warszów” pomiędzy wyspami Uznam i Wolin, kursowanie promów odbywa się obecnie w trybie nieregularnym. Zarząd Dróg Miejskich i Żeglugi informuje, że zespół techniczny pracuje nad jak najszybszym usunięciem usterki i przywróceniem promu do eksploatacji. Do czasu zakończenia naprawy pasażerów obsługuje wyłącznie jeden prom typu „Karsibór”. Oznacza to, że czas oczekiwania na przeprawę może się wydłużyć, szczególnie w godzinach szczytu ■ Podczas Dnia Dziecka w parku Zdrojowym trwała zbiórka na leczenie Adasia Orlika. Wolontariusze zebrali 9.308,37 zł, 176,97 euro, 2 korony czeskie i żeton do wózka ■ Byli pracownicy „Odry” spotkają się 28 czerwca o godz. 16:00 w Forcie Anioła – to coroczna okazja, by powrócić wspomnieniami do czasów, gdy zakład zatrudniał tysiące osób i tętnił życiem. W przeddzień Dnia Rybaka będzie czas na rozmowy, uśmiechy i integrację przy grillu ■