ZMPSiŚ otrzymał dofinansowanie w ramach konkursu CEF: CEF 2 Transport - Projekty w ramach sieci bazowej - Koperta Spójności CEF-T-2022-CORECOEN-MARP-WORKS: Porty morskie - prace studyjne, roboty budowlane lub mieszane, z priorytetem dotyczącym rozwoju zdolności i obiektów portowych w związku z morskimi farmami wiatrowymi.

Decyzja o dofinansowaniu została podjęta przez EUROPEAN CLIMATE, INFRASTRUCTURE AND ENVIRONMENT EXECUTIVE AGENCY (CINEA) dnia 20.06.2023 r.

W ramach projektu zostaną zrealizowane następujące elementy portowej infrastruktury dostępowej:
• pogłębienie kanału wejściowego oraz basenu portowego, wraz z obrotnicą, doprowadzającego do nabrzeży głębokości technicznej 12,5 m,
• budowa dwóch stanowisk statkowych, w jednej linii cumowniczej o łącznej długości około 500 m umożliwiających bezpieczne cumowanie statków maksymalnych typu jack-up (WTIV) i innych (WTTV),
• formowanie nowego obszaru portowego wraz z konstrukcją przyszłego nabrzeża na długości około 290 m umożliwiającego dalszy rozwój terminalu instalacyjnego o kolejne stanowisko dla jednostek instalacyjnych (WTIV)
Ogólnym celem projektu jest stworzenie w Świnoujściu terminalu instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych, zdolnego do obsługi największych jednostek instalacyjnych (WTIV) czwartej generacji, charakteryzujących się przede wszystkim zwiększonym udźwigiem urządzeń instalacyjno-przeładunkowych, transportujących kluczowe komponenty farm wiatrowych, takich jak turbiny, ich wieże oraz fundamenty. Dofinansowany projekt stworzy możliwości dokonywania przeładunków, składowania i montażu sekcji wież wiatrowych (w tym fundamentów) oraz pozostałych elementów turbin wiatrowych, a także przeładunków i składowania innych ładunków ponadgabarytowych, przestrzennych i ciężkich. Istotnym jest również nieograniczony dostęp do portu od strony wody, który w przypadku dofinasowanego projektu daje możliwość transportu wielkoskalowych elementów współczesnych turbin wiatrowych z zachowaniem wymaganych bezpiecznych przestrzeni nawigacyjnych.

Dofinansowany projekt w ramach CEF II umożliwi budowę pierwszej morskiej farmy wiatrowej Baltic Power o zainstalowanej mocy 1140 MW zlokalizowanej na wodach polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej. Stanowi on część projektu globalnego mającego na celu stworzenie środków do produkcji „zielonej energii" i połączenie ich z polską siecią energetyczną. Elementami projektu globalnego są:

1. „Budowa potencjału portu morskiego w Świnoujściu dla zabezpieczenia potrzeb morskiej energetyki wiatrowej", który obejmuje budowę i modernizację podstawowej infrastruktury portowej w postaci kanału portowego, basenu i miejsc postojowych dla jednostek pływających z priorytetem dla budowy i instalacji morskich farm wiatrowych (MFW). Podmiotem odpowiedzialnym za realizację inwestycji jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A.

2. Projekt pn. „Budowa i wyposażenie terminalu instalacyjnego w Świnoujściu", polegający na budowie infrastruktury nabrzeżowej terminalu do montażu, magazynowania i przeładunku komponentów do budowy i instalacji morskich farm wiatrowych (MFW). Podmiotem odpowiedzialnym za realizację inwestycji jest operator terminalu morskich farm wiatrowych - Orlen Neptun II S.A.
3. Projekt pn. „Budowa farmy wiatrowej Baltic Power", który obejmuje budowę morskich farm wiatrowych (MFW) na obszarze projektu Baltic Power o projektowanej mocy 1140 MW. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację inwestycji jest deweloper Baltic Power sp. z o.o. odpowiedzialny za budowę i eksploatację farmy wiatrowej Baltic Power.

Projekt wpisuje się w kontekst transportowy, realizując cele sieci TEN-T, które mają na celu zwiększenie przepustowości, jakości, wydajności i efektywności środowiskowej sieci transportowej, z uwzględnieniem relacji transportowych między transportem morskim a sieciami transportowymi Polski, Europy Środkowej, Południowej i Południowo-Wschodniej. Projekt jest przedmiotem wspólnego zainteresowania Komisji Europejskiej.

Dofinansowany projekt przyczyni się również do realizacji celów wyznaczonych w ramach korytarzy sieci TENT-T Bałtyk - Adriatyk i Morze Północne – Bałtyk oraz planów korytarzy TEN-E, mających na celu synchronizację sieci elektroenergetycznej w regionie Morza Bałtyckiego państw bałtyckich z sieciami europejskimi oraz rozwój produkcji energii morskiej w regionie Morza Bałtyckiego. Stanowić będzie także realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Warto dodać, że w ramach ostatniego rozdania unijnych środków z Instrumentu „Łącząc Europę” na lata 2021-2027 (CEF 2), obok ZMPSiŚ SA dofinansowanie otrzymał też ZMP Gdańsk dla projektu pn. „Poprawa infrastruktury Portu Gdańsk wraz z analizą wdrożenia systemu niskoemisyjnego OPS dla zrównoważonego rozwoju sieci TEN-T”. Tutaj dotacja wynosi blisko 100 mln euro.

(Monika Woźniak-Lewandowska, 23.06.2023)