1) nie jest wpisane,
2) jest wpisane błędnie,
3) jest dotknięte wpisem nie istniejącego obciążenia lub ograniczenia,

może żądać usunięcia niezgodności (uzgodnienia treści księgi wieczystej).

Uzgodnienie treści księgi wieczystej to doprowadzenie jej do aktualnego stanu prawnego, a nie do stanu, który wprawdzie istniał w przeszłości, lecz w chwili żądania uzgodnienia nie odpowiada już rzeczywistości. (zob. wyrok SN z dnia 18 grudnia 1996r, I CKU 43/96). Tak więc kryterium niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym jest zawsze obecny stan prawny, a nie istniejący w przeszłości (zob. wyrok SN z dnia 24 listopada 1997 r., II CKU 110/97).
Uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym może polegać na:

1) wpisaniu nowego prawa,
2) wykreśleniu prawa ujawnionego i wpisaniu innego prawa,
3) sprostowaniu treści wpisanego prawa

Niezgodność prawomocnego wpisu tworzącego ujawniony w księdze wieczystej stan prawny, z rzeczywistym stanem prawnym nie może jednak być usunięta w postępowaniu wieczystoksięgowym o dokonanie wpisu.
Sprawy z zakresu uzgodnienia treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym rozpoznawane są bowiem w pierwszej instancji przez sąd rejonowy w postępowaniu procesowym. Powództwo, którego celem jest uzyskanie wyroku obejmującego nakaz dokonania odpowiednich wpisów w księdze wieczystej, wnosi się zatem do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
Sformułowanie poprawnego żądania pozwu zależy od stanu faktycznego konkretnej sprawy, od tego jaki wpis w księdze powoduje niezgodność jej treści z rzeczywistym stanem prawnym. Należy pamiętać, że żądanie powinno być sformułowane tak, aby sąd wieczystoksięgowy dokonujący wpisu na podstawie orzeczenia sądu cywilnego określającego stan prawny księgi wieczystej zgodny z rzeczywistym stanem prawnym, nie miał wątpliwości jakiego wpisu dokonać. Żądanie pozwu powinno zatem wyraźnie wskazywać, jakie dane zawarte w treści księgi wieczystej nie odpowiadają rzeczywistemu stanowi prawnemu oraz jaki wpis powinien zostać dokonany w miejsce nieprawidłowego.

Warto podkreślić, że stan prawny ujawniony w księdze wieczystej to wyłącznie treść wpisów ujawniających prawa na nieruchomości. W zakresie tym nie mieszczą się natomiast dokumenty czy inne pisma, które znajdują się w aktach księgi wieczystej.

Pozew o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym należy opłacić zgodnie z przepisem art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Opłata wynosi 5 % wartości przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych.

Ustalenie czy faktycznie zachodzi niezgodność treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym następuje w trakcie postępowania dowodowego, przy czym ciężar dowodu, że stan prawny nieruchomości różni się od tego, który ujawniony jest w księdze wieczystej, spoczywa na powodzie.

Rozstrzygnięcie sprawy odbywa się na rozprawie, po której sąd wydaje wyrok, który może powództwo uwzględniać lub oddalać. Wyrok podlega zaskarżeniu na zasadach ogólnych.
Prawomocne orzeczenie nakazujące zmianę wpisu w księdze wieczystej jest podstawą do złożenia wniosku o wpis w księdze wieczystej.

Krąg uprawnionych do żądania usunięcia niezgodnej z rzeczywistym stanem prawnym treści księgi wieczystej określił Sąd Najwyższy w podjętej w składzie siedmiu sędziów uchwale z dnia 15 marca 2006 r., III CZP 106/2005. Zgodnie z powołaną uchwałą powództwo o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może wytoczyć tylko osoba uprawniona do złożenia wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, a zatem w myśl art. 6262 § 5 będzie to właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciążeń powstałych z mocy ustawy uprawnienie takie przysługuje również właściwemu organowi.

Z uwagi na to, że roszczenie o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nie jest roszczeniem w znaczeniu materialnoprawnym, nie podlega przedawnieniu.

Wpisem zabezpieczającym roszczenie o usunięcie niezgodności poprzez wyłączenie rękojmi w zakresie objętym treścią wpisu jest ostrzeżenie.
Podstawą wpisu ostrzeżenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Do udzielenia zabezpieczenia nie jest potrzebne wykazanie, że powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. ( art. 10 ust. 2 ukwih).
Od wniosku o wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym pobierana jest opłata stała w kwocie 60,00 zł.

www.field.pl/aktualnosci/1/uzgodnienie-tresci-ksiegi-wieczystej-z-rzeczywistym-stanem-prawnym