Już w najbliższy piątek o godz. 18.00 pierwsi widzowie zasiądą przed ekranem kina „Pegaz” świnoujskiego Miejskiego Domu Kultury. Dla młodszych – projekcja „Bezmiaru sprawiedliwości” Wiesława Saniewskiego może wydać się prapoczątkiem kina w Świnoujściu. Tak jednak nie jest.

Kino Rybak 68 rok (fot. Andrzej Ryfczyński)

Już przed II wojną światową w Świnoujściu działały 3 kina. Pierwsze – o nazwie „Urania” mieściło się w rejonie obecnej bazy ZKM Przy ul. Kołłątaja i uległo zniszczeniu w czasie działań wojennych. Drugie, w okolicach dzisiejszej przeprawy promowej także nie miało szczęścia. W końcówce wojny zostało zajęte i zdemolowane przez wojska radzieckie. To trzecie przetrwało. Nazywało się „Bałtyk”. W budynku zachował się projektor. Po wojnie „ożywił go” Stanisław Kijak. Ten pierwszy polski operator w Świnoujściu nauczył się wyświetlać filmy w czasie wojny – w Niemczach gdzie był na tzw. Przymusowych robotach.

Pierwszy seans w kinie „Bałtyk” odbył się w grudniu 1948 roku. Publiczności zaoferowano radziecki dramat wojenny pt. „Synowie”. Projekcja odbyła się w prowizorycznie wyposażonej Sali. W pierwszych powojennych latach projekcje odbywały się nieregularnie, w miarę jak udawało się zdobyć taśmy z filmami. A nie było o to łatwo ! Mimo to przystąpiono do generalnego remontu budynku i w 1954 roku otwarto już oficjalnie Kino „Rybak”. Z upływem lat rozpoczęto starania o otwarcie kolejnych kin. Z czasem własnego kina doczekał się Warszów (tu kino nazywało się „Pomorzanin”). Własne kino w Świnoujściu miał także Garnizon Marynarki Wojennej. Kino „Klubowe” istnieje zresztą do dziś choć ma już innego właściciela, a projekcje odbywają się tylko w sezonie letnim.

fot. Artur Kubasik

Lata największej świetności „centralne” świnoujskie kino - „Rybak” przeżywało w latach siedemdziesiątych XX wieku. Było wówczas jednym z pięciu wiodących kin Okręgowego Przedsiębiorstwa Rozpowszechniania i dystrybucji Filmów w Szczecinie. Dzięki temu od czasu do czasu mieliśmy w Świnoujściu prawdziwe „perełki” czyli jak to byśmy dziś powiedzieli – „hity”. Najdłuższa, kilkusetmetrowa kolejka do kas ustawiła się wzdłuż obecnej ul. Armii Krajowej gdy do „Rybaka” dotarł megahit „Entry of dragon” czyli „Wejście smoka z Brucem Lee w roli głównej. Od 1991 roku budynek kina dzierżawiła spółka „Sekret”.

Kino było wówczas także swoistym „centrum kultury”. Widzowie mogli tutaj nie tylko obejrzeć film ale także spotkać się z twórcami polskiego kina; reżyserami i aktorami. Bywali tutaj Stanisław Tym, Tadeusz Kuźmiński, Robert Gliński. Niewielka scena „Rybaka” gościła prawdziwe gwiazdy polskiej estrady np. Jacka Wójcickiego, Aloszę Awdiejewa, Piotra Szczepanika, Krystynę Prońko. Latem do kina przy pl. Słowiańskim regularnie „przytulała się” FAMA proponując mieszkańcom także nieco ambitniejszy repertuar kina artystycznego.

Rok 2004 - koniec Rybaka (fot. Sławomir Ryfczyński)

Niestety wiekowy budynek coraz bardziej potrzebował remontu. Bardzo poważnego i kosztownego. „Sekret” chciał to zrobić. Jak wspomina Tomasz Woźniak, spółka bezskutecznie zabiegała by kupić od miasta dzierżawiony budynek. Władzom najwidoczniej na tym nie zależało. Przy okazji ujawniły się nieuregulowane do dziś sprawy własnościowe przylegających do budynku gruntów. Chodziło o nierozwiązany zresztą do dziś problem z dojazdem do prywatnej posesji.

Wspomniany Tomasz Woźniak do dziś zastanawia się czy nie powinien wykazać większej determinacji. Do dziś wspomina jak kino broniło swego ducha. Tak odbierał niesamowity efekt świetlny - tzw. Efekt „camera obscura” w drzwiach wejściowych budynku. „Rybak” sam sobie nie był jednak w stanie pomóc. Ostatni seans odbył się w 2004 roku. Budynek zniknął z powierzchni ziemi.

Czy „Pegaz” – kino w MDK – u jest w stanie przyciągnąć rzesze widzów tak jak to bywało w „Rybaku”? (W najlepszych latach rocznie sprzedawano tam 25 tysięcy biletów!) Wkrótce się przekonamy. Jedno jest pewne. W Świnoujściu kino jest potrzebne. To zdanie m.in. Tomasza Woźniaka, który sam do „Pegaza” też chętnie zajrzy. Pierwsza okazja już w najbliższy weekend. Zgodnie z zapowiedzią dyrektora MDK – Barbary Okoń będzie pierwsza projekcja filmu „Bezmiar Sprawiedliwości” w Świnoujściu odbędzie się w dniu jego krajowej premiery.

K I N O "P E G A Z"
Zaprasza na film "Bezmiar sprawiedliwości" pokaz premierowy

Dozwolony od 15 lat
09.03.2007r. (piątek), I seans godz. 18:00, II seans 21:00
10.03.2007r. (sobota), I seans godz. 16:00, II seans 19:00
11.03.2007r. (niedziela), I seans godz. 16:00, II seans 19:00

Sala teatralna ul. Matejki 11 - Cena biletu: 10zł.
Bilety do nabycia: sekretariat MDK, Galeria "ART" i przed seansem tel. 091 321 59 49. Więcej informacji na: www.mdk.swinoujscie.com.pl