W ramach systemu nadzoru rynku, organy celne kontrolują towary przywożone z zagranicy i zapobiegają wprowadzaniu do obrotu wyrobów, które nie spełniają wymogów bezpieczeństwa.

Pierwszy tydzień wakacji przyniósł prawdziwy wysyp trafnych kontroli zrealizowanych przez funkcjonariuszy Zachodniopomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego. Zatrzymanie przesyłek związane było z prawdopodobieństwem naruszenia praw własności intelektualnej oraz bezpieczeństwem produktów.

Niebezpieczne zabawki

Wytypowana do kontroli przesyłka z Chin zawierała 400 szt., tak popularnych obecnie zabawek antystresowych - Fidget Spinnerów. Nie posiadały one jednak wymaganych prawem oznaczeń i atestów, dlatego zostały zatrzymane, o czym powiadomiono Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej. Należy wiedzieć, że takie nieprzebadane pod kątem bezpieczeństwa zabawki, mogą zawierać w swym składzie niebezpieczne substancje, jak np. toksyczna melanina (substancją tą zatruło się 50 tys. dzieci w Chinach), naftalen, który powoduje bezpłodność u chłopców czy też silny alergen – nikiel. Szacunkowa wartość zatrzymanych towarów to 10 tys. zł.

Nowość wśród zabawek, czyli Fidget Spinner – rodzaj zabawki zręcznościowej, miała być pomocą w polepszeniu koncentracji oraz redukowaniu lęków i niepokoju u dzieci z ADHD i autyzmem, jednak sugerowanych właściwości terapeutycznych nie udowodniono. Amerykańska Komisja ds. Bezpieczeństwa Produktów wydała negatywną opinię ze względu na małe elementy zabawki, które być połknięte przez małe dzieci.

Zgodnie z podstawowymi wymaganiami bezpieczeństwa zabawki nie powinny stwarzać zagrożenia dla zdrowia lub ryzyka zranienia w przypadku połknięcia, wprowadzenia do jakiegokolwiek otworu w ciele lub kontaktu ze skórą, śluzówką lub oczami. W zabawkach przeznaczonych dla dzieci w wieku poniżej 3 lat wymiary samych zabawek, elementów składowych oraz części odłączalnych powinny uniemożliwiać ich połknięcie, wchłonięcie czy wprowadzenie do jakiegokolwiek otworu w ciele dziecka.

Zabawki, które ze względu na swoje cechy i funkcje, są zwykle uważane za odpowiednie lub przeznaczone dla dzieci poniżej 3 roku życia, nie powinny być niebezpieczne dla tych dzieci. W takich przypadkach ostrzeżenie: „zabawka nieodpowiednia dla dzieci poniżej 3 lat", nie zwalnia z obowiązku spełnienia tego wymagania.

Zabawki dostępne na rynku powinny być oznakowane znakiem CE. Producent, poprzez oznakowanie zabawki tym znakiem potwierdza, że jest ona zgodna z zasadniczymi wymaganiami dyrektywy zabawkowej. Zgodnie z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa zabawki muszą być zaprojektowane i wytworzone w taki sposób, aby w celu uniknięcia infekcji, zachorowań i zatrucia, spełniały wymagania dotyczące higieny i czystości.

Zatrzymano również produkty oznakowane zastrzeżonymi znakami towarowymi firm Zoeva oraz Disney. Zatrzymane towary to kosmetyczki, torebki oraz pędzle do makijażu oraz baloniki dmuchane. Łączna wartość zatrzymanych towarów to blisko 28 tys. zł.

Czy dbanie o wygląd może być niebezpieczne?

Rewizje kolejnych przesyłek pozwoliły na zatrzymanie urządzeń kosmetycznych, które nie posiadały podstawowych informacji i oznaczeń niezbędnych przy tego typu urządzeniach. Orientacyjna wartości tych urządzeń to 26 tys. zł W tym przypadku wystosowano wniosek o wydanie opinii przez Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Co dalej z niebezpiecznymi lub podrobionymi produktami?

W przypadku wykrycia takich przedmiotów Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego występuje o opinię do wyspecjalizowanego organu, np. Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora, Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych czy też Inspekcji Handlowej. Jeżeli stwierdzone nieprawidłowości nie zostaną usunięte towary nie są dopuszczane do obrotu lub nawet wycofany za granicę. Negatywna opinia właściwego organu powoduje zatrzymanie wyrobu przed dopuszczeniem go do swobodnego obrotu.

Przy naruszeniu praw własności intelektualnej podjęcie dalszych działań zależy od decyzji właścicieli praw. Jeżeli potwierdzą, że doszło do naruszenia ich praw, wydają zgodę na zniszczenie towarów, ale również wystąpią z wnioskiem o ściganie aby ustalić, czy na gruncie przepisów krajowych doszło do naruszenia praw własności intelektualnej.

Izba Administracji Skarbowej w Szczecinie może wykazać się licznymi zatrzymaniami różnego rodzaju towarów naruszających prawa własności intelektualnej, dokonywanymi szczególnie w trakcie kontroli przesyłek pocztowych i kurierskich. Wśród zatrzymanych towarów przeważają akcesoria do telefonów komórkowych (obudowy, wyświetlacze, kable, słuchawki douszne), zegarki naręczne, okulary przeciwsłoneczne, a także lakiery do paznokci.

Może cieszyć fakt, że znowu udało nam się zapobiec przywozowi produktów mogących stać się przyczyną uszczerbku na zdrowiu spowodowanym gorszym wykonaniem, zastosowaniem nieatestowanych komponentów lub wadliwym działaniem urządzeń, które dotknęłoby klientki salonów piękności lub naszych milusińskich.


Małgorzata Brzoza
Rzecznik prasowy
Izby Administracji Skarbowej
w Szczecinie