Kurort nadmorski Heringsdorf, 3 marca 2017 r.: Joanna Bator zaliczana jest do najważniejszych literackich głosów Europy. Urodzona w 1968 roku w Wałbrzychu, otrzyma Uznamską Nagrodę Literacką 2017 za swój wyjątkowy dorobek literacki. Jury w składzie dr Andreas Kossert, dr mult. Manfred Osten i Laura Karasek uznało ją za „mistrzynię literackiej archeologii“ oraz „wspaniałą obserwatorkę relacji społecznych“. W jej prozie, która zyskała międzynarodowe uznanie, a w szczególności w powieści „Ciemno, prawie noc” (2012, po niemiecku wydana w roku 2016) autorka pokazuje „coraz większą niemożność porozumienia się (…) między przegranymi, a zwycięzcami, między prowincją, a wielkim miastem”. Jej analizy społeczeństwa pokazują „jak populizm i słowne podżeganie mogą zmienić się w przemoc fizyczną, (…) oraz (…) jak szybko plotki i uprzedzenia mogą stać się czystą nienawiścią”. Tematy podejmowane przez Joannę Bator są „niepokojąco uniwersalne i jako takie stają się ważnym apelem o czujność, o otwarte społeczeństwo obywatelskie i tolerancję”. Uznamska Nagroda Literacka jest dotowana kwotą 5000 euro i wiąże się z miesięcznym pobytem studyjnym na wyspie Uznam. Skierowana jest do autorów i autorek, którzy w sposób wybitny przyczynili się do kształtowania dialogu europejskiego. Nagroda ufundowana została przez SEETELHOTELS oraz Uznamskie Dni Literatury. Uroczyste wręczenie nagrody odbędzie się 29 kwietnia o godzinie 12:00 w hotelu SEETELHOTEL Ahlbecker Hof w kurorcie nadmorskim Ahlbeck w obecności członków jury. Po wręczeniu nagrody, nagrodzona autorka będzie czytać fragmenty „Ciemno, prawie noc”.

Joanna Bator: bezgraniczna, kosmopolityczna kreatywność

„Długo zanim przeczytałam słowa Georga Simmela, że człowiek rodzi się po to, aby pokonywać granice, śniłam o tym, aby tak właśnie żyć“, mówi o sobie Joanna Bator. Wcześnie opuściła swoją polską ojczyznę, aby poznawać i uczyć się rozumieć inne kultury i innych ludzi. Joanna Bator jest doktorem kulturoznawstwa i filozofką, spędziła wiele lat w USA i, przede wszystkim, w Japonii, gdzie długo prowadziła badania. Swoje doświadczenia publikowała w formie różnych esejów naukowych,, a także w czasopismach Tygodnik Powszechny, National Geographic i Voyage.
Podążając za potrzebą „perfekcji“ i „harmonii“ szybko okazało się, że język naukowy jej nie wystarcza, jak mówi dzisiaj patrząc wstecz. Od 2011 roku koncentruje się więc w całości na pisarstwie literackim. Od 2005 roku otrzymała wiele nagród. Duży sukces przyniosło jej niemieckie tłumaczenie opublikowanej po polsku w roku 2011 powieści „Czarodziejska góra“. Kontynuacją tej powieści jest wydana w 2013 roku powieść „Chmurdalia”. Obydwie opowiadają o losach Dominiki, upartej dziewczynki o dużym talencie matematycznym, która dorastając mieszkała w bloku w górniczym mieście Wałbrzych, w którym urodziła się też autorka, a potem mieszkała w Nowym Jorku, Londynie i Grecji. Za „Ciemno, prawie noc” Joanna Bator otrzymała NIKE, najważniejszą nagrodę literacką w Polsce. W semestrze jesiennym była wykładowczynią wizytującą (Friedrich Dürrenmatt Gastprofessur) na uniwersytecie w Bern. „W moich historiach wciąż przekraczana jest granica między tym, co realne, a wyobraźnią, między kobietą i mężczyzną, człowiekiem i zwierzęciem, światłem i ciemnością, a także między Polakami i Niemcami. Uznamska Nagroda Literacka jest dla mnie dowodem na to, że moje próby pokonywania granic, kreowania zrozumienia i komunikacji się powiodły”, mówi Joanna Bator.

Uznamskie Dni Literatury 2017 pod hasłem TOŻSAMOŚĆ

Tematem przewodnim 9. Uznamskich Dni Literatury odbywających się na wyspie Uznam, którą dzielą między sobą Niemcy i Polacy, będzie aktualna dyskusja o tożsamości, jej rożnych aspektach, począwszy od pochodzenia, języka aż po seksualność. Między 26-29 kwietnia w nadmorskiej atmosferze trzech cesarskich kurortów spotkają się wybitni uznani na arenie międzynarodowej pisarze, jak Martin Walser, Donna Leon, czy Alfred Grosser. Wręczenie Uznamskiej Nagrody Literackiej jest co roku jednym z najważniejszych wydarzeń Dni Literatury. Celem Uznamskich Dni Literatury jest rozumienie historii i teraźniejszości Europy poprzez literaturę, odkrywanie nieznanych perspektyw oraz pokonywanie stereotypów. Od 2009 roku są one motywacją dla renomowanych autorów, takich jak Martin Walser, Hans Magnus-Enzensberger, Christoph Hein, Martin Pollack, Hellmuth Karasek (†), Andreas Kossert, Stefan Chwin, Arno Surminski czy Marek Krajewski do odwiedzenia słonecznej wyspy Uznam – miejsca cenionego już przez Theodora Fontane, Maxima Gorki i Thomasa Manna.

Alexander Datz