Raport UNICEF “A Deadly Journey for Children: The Central Mediterranean Migrant Route” zawiera pogłębioną analizę ryzyka, na jakie narażone są dzieci podejmujące podróż z krajów Afryki Subsaharyjskiej do Libii, a następnie przez Morze Śródziemne do Włoch. W ramach badania przeprowadzono rozmowy z dziećmi uchodźców i migrantów. Aż ¾ z nich odpowiedziało, że na jakimś etapie drogi doświadczyły przemocy lub agresji ze strony dorosłych. Z kolei niemal połowa badanych kobiet i dzieci była wykorzystywana seksualnie – często wiele razy i na różnych etapach podróży.
W ubiegłym roku co najmniej 4579 osób zginęło, próbując przedostać się z Libii przez Morze Śródziemne. To 1 na 40 osób, które podjęły próbę. Szacuje się, że co najmniej 700 osób, które straciły życie to dzieci.
Droga z Afryki Północnej do Europy przez Morze Śródziemne to jedna z najbardziej niebezpiecznych i zabójczych dróg migracyjnych dla kobiet i dzieci, powiedziała Afshan Khan, Dyrektor Regionalny UNICEF i Specjalny Koordynator ds. kryzysu migracyjnego w Europie. Droga jest w większości kontrolowana przez przemytników, handlarzy ludźmi i inne osoby, które tylko czekają na zdesperowane kobiety i dzieci szukające schronienia czy lepszego życia. Potrzebujemy bezpiecznych i legalnych dróg przemieszczania się, które pozwolą ochronić migrujące dzieci przed niebezpieczeństwem.
Badanie przeprowadzone w Libii pod koniec 2016 r. potwierdziło przerażający poziom nadużyć, jakie są stosowane wobec uchodźców i migrantów. W tym czasie w Libii było zarejestrowanych 256 000 uchodźców, w tym 30 803 kobiet i 23 102 dzieci, z czego 1/3 była bez opieki. Szacuje się jednak, że rzeczywiste liczby są co najmniej trzy razy wyższe.
Większość dzieci i kobiet przyznało, że było zmuszonych zapłacić przemytnikom na samym początku swojej podróży. Często tracili przy tym oszczędności życia, co naraziło ich na wykorzystanie, porwanie czy handel ludźmi.
Kobiety i dzieci skarżyły się również na surowe warunki, wielki ścisk, brak żywności i odpowiednich warunków w ośrodkach prowadzonych przez rząd i policję w Libii.
Dzieci nie powinny być zmuszane do powierzenia swojego życia przemytnikom, ponieważ nie mają innych alternatyw – mówi Khan. Musimy przyjrzeć się uważnie globalnym czynnikom migracji oraz wspólnie pracować nad niezawodnym systemem bezpieczeństwa i legalnego przemieszczania się zarówno dzieci-uchodźców, jak i migrantów.
UNICEF przedstawił sześciopunktowy plan pomocy przesiedlonym dzieciom:
1. Ochrona przez przemocą i wykorzystaniem dzieci-uchodźców i dzieci-migrantów, w szczególności tych przemieszczających się bez opieki dorosłych
2. Zaprzestanie przetrzymywania dzieci ubiegających się o status uchodźcy lub dzieci migrujących i zaproponowanie im innych, możliwych do zastosowania, alternatyw
3. Utrzymywanie jedności rodzin, jako najlepszy sposób ochrony dzieci i nadawanie im statusu prawnego
4. Edukacja wszystkich dzieci-uchodźców i migrantów oraz zapewnienie im dostępu do wysokiej jakości usług zdrowotnych i innych
5. Wywieranie nacisku na zwalczanie przyczyn migracji na dużą skalę
6. Zwalczanie ksenofobii, dyskryminacji i marginalizacji w krajach tranzytowych oraz docelowych.
UNICEF apeluje do rządów krajów oraz Unii Europejskiej o wsparcie i wdrożenie tego planu.
Od 2015 r., czyli od początku kryzysu migracyjnego w Europie, UNICEF pomagał dzieciom przemieszczającym się, przetrzymywanym lub szukającym azylu w Europie. UNICEF zapewnił 182 500 dzieciom-uchodźcom i migrantom dostęp do szeregu usług. Organizacja rozszerza także swój obszar zaangażowania na Grecję i Włochy, wspierając wysiłki tamtejszych rządów, aby poprawić działania w zakresie ponownego łączenia i ochrony dzieci.
Pomimo trudności związanych z dostarczaniem pomocy w Libii, UNICEF wraz z organizacjami partnerskimi kontynuuje działania, aby sprostać potrzebom związanym z ochroną i pomocą humanitarną dla najbardziej potrzebujących dzieci w kraju, zarówno uchodźców, jak i migrantów.
Monika Kacprzak
Rzecznik Prasowy