Od przyszłego roku dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następować będzie za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł (transakcje w walutach obcych przelicza się według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji).

W związku z tą zmianą, w ustawach dotyczących podatków dochodowych od osób prawnych i osób fizycznych (o PIT i CIT) wprowadzono regulację, która na nowo określa skutki podatkowe po stronie kosztów uzyskania przychodów, w sytuacji gdy naruszone zostaną regulacje określające limit wartości transakcji między przedsiębiorcami.

Nowe zapisy wyłączają możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Natomiast przypadku transakcji odnoszącej się do kosztu zaliczonego uprzednio do kosztów uzyskania przychodów podatnicy będą zobligowani do ich pomniejszenia bądź zwiększenia przychodów w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów, w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca tych transakcji została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów (zwiększenie przychodów) będzie dokonywane w miesiącu dokonania takiej płatności.

Ministerstwo Finansów zwraca uwagę, że wprowadzane od 1 stycznia 2017 r. przepisy podatkowe odwołują się do pojęcia „płatności", wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 22 ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty.

Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym.

W związku z tym formy uregulowania zobowiązań takie jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa nie są objęte omawianymi przepisami. Jakkolwiek dochodzi wówczas do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują „płatności", które mogłyby być objęte zakresem tych regulacji.

Natomiast w przypadku płatności, które odbywają się za pomocą instrumentów płatniczych, związanych z rachunkami płatniczymi, takimi jak m.in. karty płatnicze, jak również płatności dokonywanych poprzez systemy pośredniczące w płatnościach, takie jak PayPal, PayU itp., będzie spełniony wymóg dokonania ich za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Nowe rozwiązania wejdą w życie 1 stycznia 2017 r.

Małgorzata Brzoza
Rzecznik Prasowy
Izba Skarbowa w Szczecinie