Uczciwi przedsiębiorcy, mając świadomość, że mogą paść ofiarą oszustów podatkowych, posiadają wypracowane wewnętrznie procedury należytej staranności, weryfikujące partnerów biznesowych. Fiskus jednak, w wyniku kontroli, często podważa te czynności, a co za tym idzie – kwestionuje prawo do odliczeń VAT. To z kolei ma negatywny wpływ na kondycję finansową uczciwych firm.

Zdaniem ZIPSEE „Cyfrowa Polska” potrzebna jest publikacja standardu zawierającego obiektywne kryteria, pozwalające na ocenę „dobrej wiary podatnika VAT”. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mieli pewność, że należycie zweryfikowali potencjalnego kontrahenta i że taka weryfikacja nie zostanie podważona w razie ewentualnej kontroli skarbowej.

Właśnie w tej sprawie, w imieniu przedsiębiorców, do ministra finansów Pawła Szałamachy a także do posłów z sejmowej komisji finansów oraz senackiej komisji budżetu, zwrócił się listownie Michał Kanownik, prezes ZIPSEE „Cyfrowa polska” apelując o przyjęcie i upublicznienie tzw. check-listy.

Związek przedstawił ministrowi wstępną propozycje takiej listy zawierającej 14 obowiązkowych czynności, które przedsiębiorca musiałby wykonać przed oraz w trakcie zawierania transakcji.
ZIPSEE proponuje, by check-lista zawierała m.in. obowiązek zweryfikowania czasu prowadzenia działalności gospodarczej dostawcy, wymóg uzyskania od niego aktualnego zgłoszenia identyfikacyjnego (lub aktualizacyjnego) NIP-2, zawierającego rachunek firmowy, czy obowiązek uzyskania dowodów zapłaty podatku VAT, wynikających z deklaracji. Check-lista wskazuje również na potrzebę: uzyskania od kontrahenta kopii zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, zawarcia umowy o współpracę w formie pisemnej oraz dokonywania płatności za towar na rachunek firmowy zgłoszony do urzędu skarbowego. ZIPSEE zauważa, że warto uznać też obowiązek dołączenia do faktury specyfikacji dostarczanych towarów, w której będzie wskazany indywidualny numer fabryczny/numer seryjny każdego dostarczanego urządzenia. Kolejną propozycją jest wymóg prowadzenia przez podatnika specjalnego rejestru zawierającego numer fabryczny urządzeń, które podatnik nabył i które zostały od niego kupione.

Zdaniem przedsiębiorców zrzeszonych w ZIPSEE istotne jest też, by w check-liście wyraźnie wskazać, że podatnik nie może być zobowiązany do sprawdzania i weryfikowania podmiotów działających na wcześniejszych etapach obrotu. Przedsiębiorcy nie mają do tego narzędzi ani podstaw prawnych. Dziś takie uprawienia śledczo-operacyjne mają wyłącznie służby państwowe – i tylko one powinny je mieć.

„Organy podatkowe w Polsce wymagają, aby w momencie zakupu towarów podatnik posiadał wiedzę o pochodzeniu towaru oraz o przebiegu transakcji odbywających się na wcześniejszych etapach obrotu tym towarem. (…) Chcemy wyraźnie podkreślić, iż przedsiębiorca nie dysponuje zarówno prawnymi, jak i też faktycznymi narzędziami pozwalającymi na przeprowadzenie wobec swoich dostawców czynności o charakterze dochodzeniowo-śledczym, które należą do uprawnień zarezerwowanych dla policji” – stwierdził prezes Michał Kanownik w liście.

Jednocześnie, mówiąc o check-liście, Kanownik zaznaczył, że „Dzięki takiemu rozwiązaniu, zwiększy się pewność obrotu gospodarczego, a uczciwie działający podatnicy otrzymają narzędzie, które pozwoli im rzetelnie wywiązywać się z ciążących na nich obowiązków”.

Ministerstwo Finansów pracuje obecnie nad projektem zmian w ustawie o VAT. Jedną z nich ma być przyznanie podmiotom stosującym się do broszur informacyjnych MF ochrony prawnej. Dlatego ZIPSEE „Cyfrowa Polska” proponuje, aby resort opublikował check-listę w formie broszury, która będzie dawała podatnikom ją stosującym, ochronę prawną, podobną do tej wynikającej z interpretacji podatkowych.