Dobre położenie

Porty w Szczecinie i Świnoujściu będąc usytuowane w północno-zachodniej części Polski są najbliższymi bałtyckimi portami morskimi dla Czech, Słowacji i wschodnich Niemiec, a także - właśnie dla Węgier. Znajdują się na najkrótszej trasie pomiędzy Skandynawią a środkową i południową Europą oraz na najkrótszej drodze morskiej, łączącej Rosję i Finlandię z Europą Zachodnią. Dobre połączenie siecią wodnych dróg śródlądowych z Berlinem i dalej – z europejskim systemem dróg wodnych to ważny atut w ofercie obu portów. Dodatkowo działania zmierzające do poprawy żeglowności na całej długości Odry oraz planowane połączenie Dunaj-Odra-Łaba zwiększają potencjał rozwojowy obu portów. W ofercie skierowanej na rynek węgierski komplementarność portów Szczecin i Świnoujście względem siebie jest także bardzo istotna. Walorem Świnoujścia jest położenie blisko morza, co pozwala na zapewnienie wysokiej efektywności połączeń promowych, a także dostępność dla większych statków – o zanurzeniu do 13,2m. Natomiast Szczecin, mimo, że dostępny dla mniejszych statków - o zanurzeniu do 9,15m, daje szansę dotarcia najtańszą drogą morską w głąb lądu, a więc znacznie bliżej do odbiorców i nadawców obsługiwanych w nim ładunków. Strategiczna lokalizacja portów Szczecin-Świnoujście została potwierdzona poprzez wpisanie tego zespołu portowego jako istotnego ogniwa w Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) w ramach korytarza Bałtyk – Adriatyk.

Strategiczna uniwersalność oferty

Oba porty zapewniają kompleksową obsługę zarówno ładunków masowych, jak i drobnicowych, a także pasażerów i środków transportu kołowego. W ubiegłym roku przeładowały ponad 23 mln ton, z czego największą grupę towarową stanowiły ładunki drobnicowe – 49 proc. całości obrotów. Główny w tym udział miał ruch promowy ze Skandynawią, rosnący z roku na rok (ponad 8 mln ton ładunku obsłużonego w 2015). Obrót kontenerowy także gwałtownie wzrasta - niemal 12%, osiągając wielkość 88 tys. TEU (czyli rekordowo w obsłudze tego ładunku w zespole portowym). Oba porty z racji swego położenia koncentrują ok. 90 proc. ruchu tranzytowego, jaki przechodzi przez porty polskie do i z krajów sąsiednich. W 2015 roku było to prawie 3 mln ton. Węgry w obsłudze tranzytu sytuują się na czwartej pozycji, zaraz za największymi partnerami tranzytowymi obu portów, tj. Czechami, Słowacją i Niemcami. Dla stworzenia nowej jakości w obsłudze inwestorów oraz przeładowywanych towarów, w obu portach od kilku lat prowadzone są ogromne inwestycje, zmierzające do poprawy ich dostępności oraz lepszej jakość obsługi środków transportu. Dzięki temu w najbliższych latach w Szczecinie główne nabrzeża obsługujące ładunki masowe oraz towary drobnicowe dysponować będą głębokością 12,5m, a w Świnoujściu – 14,5m. Ponadto świnoujski terminal promowy przystosowany zostanie do obsługi transportu intermodalnego.

Dwa bratanki w biznesie

Z perspektywy interesów transportowych Węgier, oba porty dzięki swojej lokalizacji na najkrótszej drodze pomiędzy Skandynawią a południem Europy są idealnym miejscem dla logistyki i obsługi tranzytu towarów zarówno w kierunku do i ze Skandynawii, jak i innych krajów nadbałtyckich. Szczególne znaczenie ma tutaj obsługa ruchu towarowego na terminalu promowym w Świnoujściu, który tworząc wirtualny most w postaci autostrady morskiej, łączy Europę Środkową ze Skandynawią. Ponadto oferowane przez oba porty połączenia żeglugi morskiej bliskiego zasięgu dają dodatkowe możliwości obsługi logistycznej towarów z/do Węgier. Dla towarów transportowanych pomiędzy Węgrami a krajami nadbałtyckimi warunki mogą się jeszcze znacznie poprawić, a to za sprawą prowadzonych inwestycji. Już teraz dostęp na Bałtyk poprzez porty Szczecin-Świnoujście jest łatwiejszy dla południowych partnerów, a dzięki inwestycjom poprawiającym infrastrukturę dostępową stanie się jeszcze dogodniejszy. Przyczyniają się do tego zarówno inwestycje prowadzone wewnątrz portów, jak i krajowe przedsięwzięcia poprawiające infrastrukturę transportu zaplecza – w tym zakończenie budowy drogi szybkiego ruchu S3 oraz modernizacja linii kolejowych CE-59 i E-59. Również większa dostępność od strony morza, zapewniona poprzez pogłębienie toru wejściowego do Świnoujścia do głębokości 14,5m oraz toru wodnego Świnoujście–Szczecin do głębokości 12,5m, pozwoli na większą elastyczność w obsłudze transportu morskiego. Ogromny potencjał wiąże się także z planowanym użeglowieniem Odry. Umożliwi to wykorzystanie w sposób znacznie efektywniejszy najbardziej przyjaznej dla środowiska naturalnego gałęzi transportu, łączącej port z jego zapleczem daleko w głębi lądu. Żeglowna Odra, wraz z istniejącym kanałem Odra-Havela, Kanałem Gliwickim, Kanałem Odra-Szprewa, a także planowanym kanałem Dunaj-Odra-Łaba (tak istotnym także dla południowych sąsiadów, w tym dla Węgier), może ustanowić poprzez porty Szczecin-Świnoujście wysoce efektywną i rozległą sieć śródlądowych dróg wodnych, łączących Morze Bałtyckie z zachodnią, środkową i południową Europą.

Wspólnym głosem

W stolicy Węgier o atutach regionu i portów zachodniopomorskich w kontekście logistycznej obsługi węgierskiej wymiany handlowej mówili zarówno przedstawiciele portów Szczecin-Świnoujście jak i regionu zachodniopomorskiego. W programie seminarium były wystąpienia Podsekretarza Stanu Ministerstwa Rozwoju, Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego, Ambasadora RP w Budapeszcie, a także przedstawicieli Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Budapeszcie, Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego, Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA, Rady Interesantów Portu Szczecin, Terminalu Promowego Świnoujście Sp. z o.o. oraz firmy Waimea Holding SA. W konferencji udział wzięli również przedstawiciele węgierskiej administracji – Wydziału Infrastruktury Transportowej oraz Departamentu Transportu Wodnego i Lotnictwa Ministerstwa Rozwoju. Oprócz samych prezentacji, istotna była możliwość nawiązania bezpośrednich kontaktów handlowych oraz wymiana doświadczeń pomiędzy polskimi i węgierskimi przedsiębiorcami. Obecni na spotkaniu przedstawiciele węgierskich firm transportowych, przewoźnicy drogowi oraz kolejowi, spedytorzy oraz przeładowcy nie kryli uznania dla zmian, jakie da się zauważyć w kontekście inwestycji i rozwoju portów. Zainteresowanie ze strony węgierskich firm transportowych i spedycyjnych ofertą polskich portów wzrasta. Zjawisko kongestii występujące w portach europejskich powoduje, że firmy te poszukują alternatywnych rozwiązań dla dotychczasowych łańcuchów logistycznych. A takim może być właśnie oferta zespołu portowego Szczecin-Świnoujście.
Karolina Bierdzińska, specjalista ds. komunikacji i PR, ZMPSiŚ SA