Niezwykle ważne jest celowe wspieranie postępów dziecka w taki sposób, aby żaden z obszarów nie został zaniedbany czy pominięty a proces rozwojowy przebiegał harmonijnie. Ma to zapewnić roczny obowiązek przygotowania do nauki w szkole realizowany w grupach przedszkolnych. Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego „opisuje proces wspomagania rozwoju i edukacji dzieci” gwarantując im „możliwość wspólnej zabawy i nauki w warunkach bezpiecznych, przyjaznych i dostosowanych do ich potrzeb rozwojowych” oraz wyznacza nauczycielom cele pracy dydaktyczno – wychowawczej prowadzące do osiągnięcia niezbędnych kompetencji we wszystkich wyżej wymienionych obszarach. Nakłada również na nauczycieli obowiązek prowadzenia wnikliwej obserwacji pedagogicznej, pozwalającej na przeprowadzenie analizy gotowości dziecka do podjęcia nauki w klasie I. Interpretacja wyników dostarcza nauczycielom szczegółowych informacji w zakresie osiągniętych już umiejętności i tych, nad którymi należy jeszcze popracować, stanowiąc bazę do tworzenia indywidualnych programów korygowania i wspierania rozwoju. Diagnoza, a następnie skuteczne oddziaływania dydaktyczno - wychowawcze mają doprowadzić do osiągnięcia przez dziecko optymalnych dla niego umiejętności w zakresie kompetencji koniecznych do rozpoczęcia nauki.
W zakresie rozwoju fizycznego istotny wpływ na funkcjonowanie w szkole ma ogólny stan zdrowia dziecka. Uczeń w klasie pierwszej powinien dysponować odpowiednim zasobem sił oraz odpornością na zmęczenie. Zły stan zdrowia powoduje szybkie nużenie się, męczliwość oraz obniżenie ogólnej wydolności dziecka niezależnie od rodzaju podejmowanej aktywności. Ma również wpływ na wyniki edukacyjne w związku z nieobecnościami ucznia na zajęciach. Kolejnym istotnym aspektem jest sprawność ruchowa. Jej poziom powinien być na tyle wysoki, aby gwarantował dziecku samodzielność w zakresie czynności samoobsługowych (ubieranie się, jedzenie, posługiwanie się prostymi



narzędziami). Ścisły, bezpośredni związek z osiągnięciem sukcesu w szkole ma prawidłowy rozwój narządów zmysłów i artykulatorów. Wady wzroku, słuchu czy zaburzenia koordynacji ruchowej utrudniają odbiór informacji oraz wykonywanie kierowanych do dziecka próśb i poleceń. Nieprawidłowa wymowa często jest przyczyną kłopotów komunikacyjnych w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi.
Ogromne znaczenie w procesie edukacji dziecka odgrywa prawidłowo przebiegająca integracja funkcji percepcyjno - motorycznych. W toku nauki szkolnej opiera się ono w dużej mierze na spostrzeżeniach wzrokowych oraz słuchowych. Analiza - rozkładanie wrażeń na podstawowe elementy i synteza – ponowne ich scalanie i interpretowanie - wzrokowa i słuchowa warunkuje nabycie umiejętności pisania i czytania. Dziecko rozpoczynające naukę w klasie pierwszej powinno opanować umiejętność rozdzielania zdań na poszczególne wyrazy, wyrazów na sylaby i głoski, oraz tworzenia całych wyrazów z poszczególnych sylab.
Niezmiernie ważna jest lateralizacja – czyli postępujący w trakcie rozwoju proces kształtowania się dominacji jednej strony ciała nad drugą, dotyczący pracy rąk, nóg i oczu.
Na przyszłe szkolne sukcesy przekłada się również zdolność do posługiwania się przyborami pisarskimi i plastycznymi związana z ich właściwym chwytem oraz skutecznym zastosowaniem. Chodzi tu przede wszystkim o umiejętność dostosowania siły nacisku mięśni dłoni w czasie pisania oraz ogólna zręczność i sprawność ruchów rąk. W przeciwnym wypadku ruchy będą powolne, nieharmonijne, sztywne, kanciaste, mało precyzyjne. Mogą też występować przyruchy, czyli niepotrzebne ruchy służące rozładowaniu nadmiernego napięcia np. poruszanie językiem przy pisaniu lub rysowaniu.
Niezwykle istotnym aspektem dojrzałości szkolnej jest rozwój mowy. Dziecko powinno posługiwać się mową wiązaną to znaczy dysponować odpowiednim zasobem słów i pojęć, oraz mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym i gramatycznym. Umiejętności te są niezbędne do formułowania komunikatów w taki sposób, aby mogło być zrozumiane. Ważne jest także by posiadało odpowiedni poziom rozumienia mowy, który pozwoli mu odbierać i właściwie interpretować komunikaty wysyłane przez innych
Dziecko rozpoczynające naukę w klasie pierwszej powinno mieć zdolność kierowania uwagi na wskazany obiekt i utrzymywania jej przez dłuższy czas, a jego myślenie powinno charakteryzować się możliwością operowania informacjami tak, aby rozumiało proste pojęcia, zasady, reguły i prawidłowości. Istotne w procesie rozwoju myślenia operacyjnego jest podejmowanie prób samodzielnego rozwiązywania problemów, szukanie różnych rozwiązań, planowanie kolejnych działań.
Pierwszak stopniowo uczy się radzić sobie emocjonalnie z sytuacją oceny, adekwatnie – dojrzale reagować na sukcesy i porażki swoje i rówieśników. Rozumie w pewnym zakresie znaczenie obowiązku i odpowiedzialności za siebie.



Pamięta o konieczności odrobienia lekcji i przygotowania się do kolejnego dnia. Ćwiczy czytanie, chociaż wolałby się bawić. Dziecko dojrzałe do podjęcia edukacji w szkole próbuje pokonywać trudności. Podejmuje wysiłek mimo niechęci. Szuka rozwiązania zadania, nawet jeśli nie domyśla się go w pierwszej chwili. Niezadowolone z efektów swojej pracy, nie zniechęca się - podejmuje kolejne próby. Jest zainteresowane poznawaniem świata, nabywaniem wiedzy. Potrafi na dłużej zainteresować się określoną treścią. Na tym etapie pojawiają się pierwsze sprecyzowane zainteresowania i pragnienie pogłębienia ich. Rozpoczyna się również proces kształtowania dojrzałych relacji społecznych. Dziecko gotowe do podjęcia nauki w szkole zaczyna rozumieć zasady i normy społeczne oraz staje się zdolne do ich przyswajania i przestrzegania. Uświadamia sobie, że jest częścią grupy, dzięki temu komunikaty kierowane przez nauczyciela do klasy odbiera jako skierowane także do siebie. Posiada zdolność do porównywania siebie z innymi, co pozwala mu określić się na tle grupy oraz kształtuje samoocenę. Kieruje się nie tylko własnym dobrem, ale także dobrem drugiej osoby lub grupy, przez co staje się zdolne do działania na rzecz innych.
Tylko jednolite oddziaływania wychowawcze środowiska rodzinnego i przedszkola pozwolą dziecku na uzyskanie dojrzałości niezbędnej do osiągnięcia sukcesu w szkole podstawowej. Dlatego ważne jest włączenie rodziców do procesu kształtowania wiadomości i umiejętności, które powinien posiadać uczeń klasy pierwszej.
Poziom wiedzy rodziców dotyczący aspektów gotowości szkolnej - pomimo szerokiej dostępności materiałów i opracowań – jest nadal niewystarczający i opiera się głównie na cząstkowych informacjach pozyskiwanych z różnych, niekoniecznie merytorycznie gotowych do udzielania ich źródeł. Większość pytań stawianych nauczycielom dotyczy kompetencji dziecka w zakresie umiejętności dydaktycznych, konkretnych i mierzalnych, na które oczekuje się odpowiedzi „tak – nie” , „potrafi - nie potrafi”. Dojrzałość emocjonalno – społeczna schodzi na dalszy plan lub jest całkowicie pomijana w rozważaniach dotyczących gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole a przecież jest istotnym czynnikiem gwarantującym osiągnięcie sukcesu w klasie I. Dlatego nauczyciele powinni wspierać nie tylko rozwój dziecka, ale również wskazywać kierunek działań rodzicom tak, aby wspólnie jak najpełniej przygotowali przedszkolaki do czekających je szkolnych wyzwań. Jednym ze sposobów zmotywowania rodziców do wspierania dzieci w zakresie osiągnięcia gotowości szkolnej może być skierowany do nich list podpisany przez przyszłego ucznia.

Mamo ! Tato !
Niedługo zostanę uczniem. Już nie mogę się doczekać! Sporo potrafię, ale wiele jeszcze muszę się nauczyć. Pomóżcie mi proszę w przygotowaniu się do tego ważnego momentu.



Bawcie się ze mną świadomie wspierając moje umiejętności w zakresie syntezy i analizy słuchowej i wzrokowej niezbędne w czasie nauki pisania i czytania.
Szukajmy wyrazów kończących się i zaczynających na daną literę.
Rozpoznawajmy głosy z otoczenia.
Wyszukujmy szczegóły, którymi różnią się obrazki.
Wskazujmy identyczne przedmioty lub te, które nie pasują do pozostałych.
Kolorujmy razem wg kodu lub dorysowujmy w kratkach brakującą połowę rysunku, rozwiązujmy labirynty.
Układajmy puzzle.
Wspierajcie mnie w zakresie rozumienia relacji przestrzennych typu: „nad”, „pod”, „przed”, „za” oraz odróżnianiu lewej i prawej strony.
Wspólnie układajmy historyjki obrazkowe oraz kompozycje z klocków, figur geometrycznych, patyczków.
Rysujmy wg instrukcji słownej.
W czasie porządkowania pokoju poproście, bym położył misia na górnej półce, a kiedy będę nakrywał do stołu, sprawdźcie, czy nóż i łyżka leżą po właściwej stronie.
Gdy będę miał kłopot z ustalenie lewej i prawej strony, poskaczcie ze mną chwilę, a potem razem poszukajmy serca. Gdy już ustalę, po której stronie bije, zaznaczymy tę stronę, np. zakładając frotkę na rękę.
Bawcie się ze mną w poszukiwaczy. Ukryjcie coś, co mam odnaleźć, a potem dawajcie mi wskazówki – „…dwa kroki w lewo, trzy do przodu, jeden w prawo”.
Bardzo chcę nauczyć się pisać, a Wy możecie mi pomóc w przygotowaniu się do nabycie tej umiejętności.
Zwracajcie uwagę na to, jak trzymam kredki i ołówek. Powinienem posługiwać się trzema palcami : kciukiem, środkowym i wskazującym.
Inspirujcie mnie do podejmowania różnorodnych form aktywności plastycznej: malowania palcami, nawlekania koralików, przekładnia sznurków przez dziurki, lepienia z ciastoliny, plasteliny, masy solnej, rysowania, tworzenia wycinanek i wydzieranek, kalkowania, stemplowania.
Nie zapominajcie o umiejętnościach komunikacyjnych, koniecznych do osiągnięcia sukcesu w szkole.
Rozmawiajcie ze mną codziennie. Pytajcie o moje uczucie, zainteresowania, o to jak minął dzień w przedszkolu. Zachęcajcie do opowiadania.
Słuchajcie uważnie tego, co mam Wam do powiedzenia.
Korygujcie moje błędy.
Codziennie mi czytajcie.

Wspomagajcie mnie w procesie samodzielnego rozwiązywania problemów, szukaniu rozwiązań i planowaniu kolejnych działań.

Nie podawajcie gotowych rozwiązań. Pytajcie , co moim zdaniem, powinienem zrobić w danej sytuacji.
Jeśli poproszę o naleśniki na obiad, sprawdźmy razem, czy mamy wszystkie potrzebne składniki, ułóżmy listę zakupów, wybierzmy się do sklepu, a potem razem przygotujmy obiad. Bardzo chętnie pomogę.
Grajcie ze mną w gry polegające na zapamiętaniu układu przedmiotów i określeniu, co się zmieniło, np. w czasie robienia zakupów; poproście, żebym zamknął oczy, dołóżcie kolejną rzecz do koszyka, a ja odgadnę co to.
Zadawajcie mi zagadki. Mogą być przeczytane z książek lub wymyślone przez Was. W czasie spaceru możemy bawić się w „rzecz którą masz na myśli”. Jeśli powiesz mi, że „…ta rzecz jest niedaleko, jest brązowa i służy do odpoczynku w parku” – będę wiedział, że to ławka. Potem ja zadam Wam zagadkę i zobaczę czy sobie poradzicie z rozwiązaniem.
Pomóżcie mi dojrzale adekwatnie reagować na sukcesy i porażki oraz w zrozumieniu w pewnym zakresie znaczenie obowiązku i odpowiedzialności za siebie.
Grajcie ze mną w gry planszowe typu „Chińczyk”. Ważne jest przestrzeganie zasad gry i Wasza reakcja na moje zachowanie w przypadku porażki. Pozostawicie mi czas na uspokojenie się, a następnie zaproponujcie kolejną partię. Pokażcie mi, w jaki sposób Wy radzicie sobie z niepowodzeniami. Przegrywając, nazywajcie uczucia „Złości mnie, że przegrałem, ale gratuluje Ci wygranej”, „… może następnym razem pójdzie mi lepiej”, „Szkoda, że nie wygrałem, ale i tak dobrze się bawiłem.”
Nauczcie mnie technik „samouspokajania”, np. poprzez powtarzanie w przypadku porażki mantry typu: „Najważniejsze, że się starasz. Nic nie szkodzi, jeśli Ci nie wychodzi, przecież się dopiero uczysz”.
Powierzcie mi obowiązki i odpowiedzialne zadania, oczywiście na miarę moich możliwości, np. podlewanie kwiatów, pakowanie plecaka do przedszkola czy nakrywanie do stołu. Każde wykonane zadanie nagradzajcie pochwałą.
Jeśli jestem znudzony, rozdrażniony lub zmęczony, przerwijmy pracę. Pochwalcie mnie za to, co już udało mi się osiągnąć. Ustalmy, kiedy zadanie ma być wykonane i kontynuujmy pracę zgodnie z ustaleniami.
Zwróćcie uwagę czy:
chętnie uczestniczę w zabawach i grach ruchowych.
potrafię jeździć na rowerze, łyżwach, rolkach.
jestem w stanie zachować określoną pozycję ciała przez jakiś czas (spokojnie stać, siedzieć).
potrafię się samodzielnie ubrać, zjeść posiłek, korzystać z toalety.
dobrze widzę i słyszę.
męczę się szybciej niż moi rówieśnicy.
prawidłowo wymawiam wszystkie głoski.

Jeśli będziecie mieć jakieś pytania, nasza Pani chętnie odpowie na wszystkie. Opowie Wam też bardzo chętnie o moich sukcesach i podpowie, w czym szczególnie potrzebuję waszego wsparcia.

Wasz przyszły wzorowy uczeń
----------------------------------------------------------------------
Autor: Joanna Goc – metodyk z Przedszkoli Pomarańczowa Ciuchcia oraz dyrektor Szkoły Podstawowej Gaudeamus
Źródło: „Bliżej Przedszkola” http://blizejprzedszkola.pl/

Przedszkola Pomarańczowa Ciuchcia to niepubliczne placówki edukacyjne najwyższej klasy dla dzieci w wieku 2 do 6 lat. Przedszkola mieszczą się na Ursynowie, Bemowie, Wilanowie, Włochach, Ursusie i w Jabłonnie. Przedszkole Pomarańczowa Ciuchcia, wcześniej Zielona Ciuchcia, posiada ponad 15-letnie doświadczenie w edukacji dzieci. Więcej informacji znajdą Państwo na stronie – www.pomaranczowa-ciuchcia.pl