POGODA

Reklama


Wydarzenia

Dr Józef Pluciński • Niedziela [18.03.2012, 09:10:27] • Świnoujście

Mola i nadmorskie pomosty

Mola i nadmorskie pomosty

Niegdysiejsza ozdoba świnoujskiej dzielnicy nadmorskiej Dom Zdrojowy i pomost spacerowy, przełom XIX / XX w. (fot. Archiwum )

Kilka ostatnich odcinków poświęconych było niektórym dzielnicom miasta, położonym na wschodnim brzegu Świny. Tego cyklu jeszcze nie zakończyłem, ale potrzebuję nieco czasu, by kolejne odcinki, poświęcone Przytorowi, Ognicy i Karsiborowi porządnie przygotować. Nie chcąc pozostawić moich czytelników bez kontaktu z historią miasta, na krótko zmieniam tematykę, by opowiedzieć o tym, jak to niegdyś molo budowano. U sąsiadów i u nas, w Świnoujściu. Cieplej już, pachnie wiosną, sezon letni wnet, a więc i temat staje się na czasie.

Słowo to nie jest nam obce. Przez kilka, jeśli nie kilkanaście minionych już lat, na świnoujskich, urzędowych salonach, odmieniano je we wszystkich przypadkach. Z prześlicznych rysunków, plansz i obietnic wynikało, że Świnoujście dzięki genialnej wręcz polityce swych urzędowych ojców, wnet posiadać będzie, na nadmorskich nieużytkach, przecudnej urody hotele, restauracje i apartamenty oraz wieńczące dzieło molo. Miało naturalnie być najdłuższe i najpiękniejsze nad Bałtykiem. A jak jest, każdy widzi. Apartamentowców jest ci dostatek, nawet i nadmiar, a o molo to już się nie mówi. W tak zwanym międzyczasie, nasz uboższy krewny Międzyzdroje, chociaż nie posiadający tak znakomitych ojców miasta ( a może dlatego ), przed laty całą parą ruszyły z odbudową, a następnie także i rozbudową swego mola. Na pociechę, wątpliwą zresztą, napisać można, że bardzo podobna sytuacja istniała już grubo ponad 100 latemu, a i wówczas palmę piewszeństwa dzierżyły niestety Międzyzdroje. Jak zatem z budową owego mola było ? Jak zwykle nieco przypomnienia faktów.
Rozwój kapielisk i całej związanej z tym otoczki gospodarczo społecznej, uległ przyspieszeniu w ostatnich dziesięcioleciach XIX wieku. Świnoujście, Międzyzdroje, ale również Heringsdorf, Bansin czy Ahlbeck przekształcały się w modne i znane niemal w całej Europie „bady” – kapieliska. Szczególnie zaś po uruchomieniu komunikacji kolejowej między naszymi wyspami a Berlinem, co miało miejsce w 1876 r., miejscowości te z racji masowego napływu gości z Berlina, nazywano „wanną
kąpielową Berlina”. Nową gałęzią gospodarki oczywiście zainteresowali się szybko ludzie interesu. Wzrosły ogromnie ceny bezwartościowych dotąd, piaszczystych, nadmorskich terenów, na których w wielkim tempie, wznoszono teraz pensjonaty, hotele, domy letniego wypoczynku i całą związana z tym infrastrukturę. W owych „cesarskich czasach” powstała też świnoujska dzielnica nadmorska, jedna z piękniejszych nad Bałtykiem.

Mola i nadmorskie pomosty

W wielkim tempie na przełomie XIX i XX wieku na nadmorskich pustkowiach wyrosła wielka nadmorska dzielnica. (fot. Archiwum )

W dzielnicy tej zabudowa uzdrowiskowa wchodziła coraz intensywniej na brzeg morski, niemal na ówczesną plażę. Jednakowoż nie w postaci tandetnych bud, ale obiektów o niepowtarzalnym uroku i urodzie.
Charakterystyczną budowlą dla onegdejszych, nadmorskich kurortów, stały się mola, z niemiecka „Seebrücke” (morski pomost ) zwane. Konstrukcje te wznoszone całkowicie z drewna; początkowo proste, z czasem stały się wymyślnymi w kształcie klejnotami architektury. Budowano je nie tyle jako pomosty dla odbywania romantycznych spacerów nad morzem, ale w celach użytkowych. Statki żeglugi przybrzeżnej potrzebowały miejsc do cumowania i postojów w miejscowościach pozbawionych portów. Zatem owe mola w początkowej fazie, budowano jako pomosty umożliwiające dochodzenie i cumowanie statków, spacerowych i pasażerskich, w miejscowościach, gdzie ukształtowanie linii brzegowej uniemożliwiało budowę portu. Tak było w wypadku Międzyzdrojów, Ahlbecku, Heringsdorfu, Koserow. W wymienionych miejscowościach były one także pomostami cumowniczymi ( Landungsbrücke ). Z czasem, pomysłowość ludzka, szczególnie handlowców, funkcje te poszerzyła przez dobudowania do nich, lub w ich pobliżu, sklepików, kawiarń i restauracji. Zmyślne wieżyczki i ozdóbki zmieniły te proste a funkcjonalne budowle w istne arcydzieła sztuki ciesielskiej. Pierwszy taki pomost cumowniczy– molo, zbudowano właśnie w Międzyzdrojach w 1885 r.

Mola i nadmorskie pomosty

Jako pierwsze w naszym rejone powstało w 1885 r.molo w Międzyzdrojach.(fot. Archiwum )

Była to pionierska budowla tego typu w pobliskim rejonie. Nadano jej imię cesarza Fryderyka III, dla upamiętnienia zasług tego władcy dla Międzyzdrojów. Jeszcze jako następca tronu przebywał on tu kilka tygodni z rodziną, co przysporzyło tej miejscowości sławy i oczywiście gości. Międzyzdrojskie molo nie było jednak już tylko pomostem, do którego dobijały statki. Przylegała doń duża hala ze sklepami, kawiarnią, oraz licznymi punktami drobnego handlu. Pomieszczenie to zdobił z zewnątrz piękny portal z dwoma bocznymi wieżyczkami. W 1906 roku molo rozbudowano, przedłużając pomost spacerowy do 360 metrów. W 1913 roku po sylwestrowym orkanie, na pewnym odcinku pomost częściowo został rozebrany.

Mola i nadmorskie pomosty

Międzyzdrojskie molo po sylwestrowym orkanie 1913 r. Fot. Dreblow. (fot. Archiwum )

Przykład Międzyzdrojów okazał się być zaraźliwym. W kilka lat potem, bo w 1896 – 97, podobna budowla wzniesiona została na plaży w Heringsdorfie, w rok potem w Ahlbecku.

Mola i nadmorskie pomosty

Pierwsze molo w Heringsdorfie.(fot. Archiwum )

W przypadku obu tych miejscowości mola spełniały także głównie funkcje pomostów cumowniczych dla statków białej floty. Podobnie jednak jak w Międzyzdrojach, przylegające do pomostów ozdobne przybudówki pomieściły wkrótce również funkcje handlowe i gastronomiczne. Budowle te stały się też szybko swoistymi wizytówkami miejscowości i przedmiotem dumy mieszkańców.

Mola i nadmorskie pomosty

Stojące do dzisiaj molo w Ahlbecku.(fot. Archiwum )

Zrozumiałym jest, że poczynania konkurentów nie uszły uwadze ówczesnym ojcom miasta i przedsiębiorców Świnoujścia. O tym, jak sprawy te rozwinęły się w naszym mieście napiszemy w odcinku następnym.


źródło: www.iswinoujscie.pl


Zaktualizowano: Niedziela [18.03.2012, 17:18:18]

komentarzy: 30, skomentuj, drukuj, udostępnij

Twoim Zdaniem

Dodaj Komentarz

Dodając komentarz akceptujesz
Regulamin oraz Politykę prywatności.

Zauważyłeś błąd lub komentarz niezgodny z regulaminem?
 
Oglądasz 1-25 z 30

Gość • Poniedziałek [24.08.2015, 15:40:09] • [IP: 94.196.252.***]

Cale szczescie ze w tamtych czasach nie bylo geniusza michalskiej i spolki przy zagospodarowaniu dawnego miasta !!

Gość • Niedziela [23.02.2014, 11:28:50] • [IP: 77.113.115.**]

Typowe polskie gadanie: wszyscy w koło mają molo to i my musimy mieć... Inni mają molo, bo nie mają portu!

Gość • Czwartek [03.05.2012, 17:06:17] • [IP: 88.156.235.***]

Kochani nie przesadzajcie z tym narzekaniem, powoli a jednak nasze miasto po wielu latach zaniedbań przybiera blasku, a pytam kto zanieczyszcza nasze miasto, najbardziej dewastują i zanieczyszczają nasi mieszkańcy, vide deptak na wydmach powyrywane pręty w balustradach, niestety przykro brak niestety kultury, Niemcy bardziej poto swoje mienie, bez przesady nasza promenada jest o wiele ładniejsza od Alhbeku czy Heringsdorfu jest to opinia równiez przebywających tu masowo turystów z Niemiec, cudze chwalicie swego nie znacie

Gość • Czwartek [22.03.2012, 16:07:12] • [IP: 217.97.199.**]

Ludziska idźcie zobaczyć a bzdur nie piszcie, ciepło jest polecam

Gość • Czwartek [22.03.2012, 08:45:13] • [IP: 80.245.189.***]

po prawej od moszli fundament przebieralni?po molo fundamentu nie ma.

Bździągwa™ • Środa [21.03.2012, 17:12:41] • [IP: 31.63.250.***]

Może nie ten fundament 15:21?

Gość • Środa [21.03.2012, 15:21:27] • [IP: 217.97.199.**]

Bźdźiągwa mylisz się fundament stoi do dziś, byłem tam jeszcze w zeszłe wakacje

Gość • Środa [21.03.2012, 09:36:28] • [IP: 82.222.6.**]

Tam byla restauracja w środku, taki drewniany z dwoma wieżami ?

Bździągwa™ • Wtorek [20.03.2012, 20:23:32] • [IP: 31.63.197.**]

16:44 - Fundament starego stał tam do niedawna. Około dwa lata temu, może trzy, został zburzony przez budowniczych tego miasta.

Gość • Wtorek [20.03.2012, 19:43:09] • [IP: 80.245.189.***]

byla, za dobrych czasow dopoki polaki nie zniszczyli tego miasta.

Fakt • Wtorek [20.03.2012, 19:25:25] • [IP: 83.21.166.***]

Nie było to molo wchodzące daleko w morze tylko budowla drewnianna na betonowym fundamencie ale kawałek wchodziło w morze.jako punkt widokowy. ..tak to pamiętam.

Gość • Wtorek [20.03.2012, 18:38:19] • [IP: 82.222.6.**]

O jaką budowlę drewnianą na molo chodzi ? Przecież na molo nie bylo żadnych budowli.

Tubylec • Wtorek [20.03.2012, 17:16:24] • [IP: 87.207.172.***]

Bo to duża cyfra była :)

Gość • Wtorek [20.03.2012, 16:44:54] • [IP: 217.97.199.**]

Betonowy fundament przetrwał do dziś, teraz mocno ugryziony przez ząb czasu.

Tubylec • Wtorek [20.03.2012, 13:06:36] • [IP: 62.89.110.***]

A ja lata temu, będąc na przepustce, na końcu mola w Międzyzdrojach wydłubałem scyzorykiem swoją cyfrę...Molo szlak trafił.

Fakt. • Wtorek [20.03.2012, 11:40:20] • [IP: 83.21.166.***]

Jak znalazłem się w Świnoujściu w 45 roku to zaraz pierwszego dnia poszedłem nad morze przy wejściu na molo leżał trup koński i i chodzące po nim robaki i koło niego pozostałości larw muchy. Domy wczasowe z częściowo powybijanymi szybami i częściowo uszkodzone stały opuszczone.(część wschodnia dzielnicy nadmorskiej była więcej zniszczona w nalocie dywanowym)Budowla na molo drewnianna na betonowym fundamencie. ..Kiedy wysiedlali Niemców w 46 to prawdopodobnie to podpalili. Fundament betonowy stał długo po wojnie.Takie mam wspomnienia

Invictus • Wtorek [20.03.2012, 10:11:05] • [IP: 79.186.223.**]

Może jednak molo zostanie u nas wybudowane. Pewnie tego nie dożyję ale dwie inwestycje: tunel (lub most) oraz molo dały by miastu olbrzymie atuty turystyczne. I chyba tego nam najbardziej brakuje.Pozdrowienia dla autora...bo nie będę się zachwycał artykułem. Tradycyjnie ciekawym i wartościowym.

Gość • Wtorek [20.03.2012, 09:31:03] • [IP: 93.94.190.***]

My nie mamy mola od 57 lat, a jednak wciąż o molu się mówi... To też sztuka.

Gość • Poniedziałek [19.03.2012, 09:02:16] • [IP: 80.54.123.***]

Proszę bardzo, 100 lat temu widać mieli lepszą technologie i jakoś stawiali mola, ale to niemcy polak to tylko fuszerke odwala...;-(

Gość • Niedziela [18.03.2012, 22:30:12] • [IP: 80.245.189.***]

JEST RECEPTA ODDAC MIASTO MOZE COS URATUJA.

Gość • Niedziela [18.03.2012, 20:37:55] • [IP: 80.245.188.***]

czy naprawdę nie można byłoby wyciąć krzaków za ławkami na promenadzie i zagospodarować ładną zielenią przynajmniej w 40% tak jak to było przed wojną... szkoda walorów...krzaczorami i samosiejkami naprawdę nie można się zachwycać, tym bardziej, że urosły do niekontrolowanej wysokości i gąszczu!!

Gość • Niedziela [18.03.2012, 15:11:02] • [IP: 92.42.119.***]

Nie idzie oczu oderwać jak było Ś-cie piękne i zadbane ! podziw. A teraz, szkoda słów brudne zadupie. ...

Gość • Niedziela [18.03.2012, 12:38:38] • [IP: 88.156.233.***]

Ależ to nasze Świnoujście kiedyś było piękne.Niemcy potrafili i potafią świetnie to robic.

Gość • Niedziela [18.03.2012, 11:41:50] • [IP: 80.245.189.***]

teraz widac jak zniszczylismy urok tego miasta i dalej to robimy.

Gość • Niedziela [18.03.2012, 11:25:49] • [IP: 178.238.251.***]

Jeśli to ty jesteś sprawcą, że ten film się ukazał, to bystry jestes.

Oglądasz 1-25 z 30
■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344
■ Posiedzenie Komisji Zdrowia i Spraw Społecznych zostało odwołane. O nowym terminie zostaną Państwo powiadomieni. Z poważaniem Grzegorz Koss Przewodniczący Komisji Zdrowia i Spraw Społecznych ■ Rok temu, 24 marca, tragiczne wydarzenie wstrząsnęło mieszkańcami: śmierć trzynastoletniego ucznia Szkoły Podstawowej nr 6 (przy ulicy Kościuszki) pozostaje zagadką, budząc pytania o bezpieczeństwo i sprawiedliwość. Trzy tygodnie przed tym nieszczęśliwym porankiem, chłopiec doświadczył przemocy ze strony kolegi z klasy na terenie dawnej "Penelopy", zdarzenie to zostało zarejestrowane przez kamery. Bójkę oglądało i nagrywało wielu uczniów. Następstwa tego zdarzenia były na tyle poważne, że matka chłopca zdecydowała się na wyjazd do Szczecina na wykonanie tomografii komputerowej głowy dziecka. Lekarz wydał zaświadczenie zwalniające 13-latka z zajęć wf. Chłopiec nadal się źle czuł. ■ Linie 5 i 5T wracają na stałą trasę "Komunikacja Autobusowa” Sp. z o.o. informuje, że od piątku 22 marca 2024 r.: · linie 5 i 5T wracają na stałą trasę w związku z otwarciem ul. Mostowej dla ruchu pojazdów samochodowych, · tymczasowa linia 5O przestanie kursować, · rozkłady jazdy dostępne będą na stronie: www.ka.swinoujscie.pl Szczegółowych informacji udziela całodobowo dyspozytor Spółki pod numerami telefonów: 91 321 45 40 lub 797 403 504. Zachęcamy pasażerów o dokonywanie zakupu biletów i karnetów: · z wykorzystaniem aplikacji GoPay, mPay; · poprzez kasowniki – biletomaty do płatności bezgotówkowych; · w wyznaczonych punktach sprzedaży biletów ■ Od teraz w nocy za dyżur aptek uważane są te pełnione przez kolejne 2 godziny zegarowe między 19:00 a 23:00. Zarządzeniem Prezydenta Miasta Świnoujście Nr 168/2024 z 11 marca 2024 roku określono, że dyżury w porze nocnej na terenie miasta w 2024 roku w godzinach 21:00 – 23:00, będą pełnione przez Aptekę „Centrum Zdrowia” przy ul. Grunwaldzka 21, zaczynając od 16 marca 2024 roku ■ Kradzież aut w Polsce w 2023 to wzrost prawie 36 proc. do poprzedniego roku ■ Premier Donald Tusk po ujawnieniu przez "Newsweeka" nieprawidłowości w Collegium Humanum zarządził przyjrzenie się dyplomom kandydatów do spółek Skarbu Państwa. Nikt z dyplomem tej uczelni nie ma szans na stanowisko. Wśród polityków i działaczy obecnej większości rządzącej zaczęło się ukrywanie związków z Collegium Humanum ■ W sobotę, 2 marca, około godziny 18:00, na ogrodach działkowych, wjazd na końcu ulicy Krzywej, doszło do brutalnego ataku na kobietę. Zdarzenie miało miejsce kilkadziesiąt metrów za świetlicą ogródków działkowych. Ofiara, która doznała obrażeń głowy oraz klatki piersiowej, została niezwłocznie przewieziona do szpitala w Świnoujściu. Niestety, mimo usilnych starań, kobieta zmarła ■ Dostaliśmy list od Mieszkańca Ognicy na temat remontu ulicy Mostowej. "Witam serdecznie Panie redaktorze. Zwracam się z prośbą o zainteresowanie remontem ulicy Mostowej. W ciągu tej drogi występuje mostek na rzece Ognica. Mostek jest w stanie agonalnym. Odpowiada za odwodnienie znajdujących się w około łąk, pastwisk. Z obserwacji wynika że firma, która wykonuje remont nie zamierza poprawić naprawić zapadnięty mostek i dzięki temu udrożnić przepływ wody. Wprost przeciwnie w wyniku zagęszczania ziemi i tłucznia betonowego przepusty pod mostkiem są coraz bardziej zagłębiane. Jeśli tak ma wyglądać remont to lepiej byłoby nie ruszać tej drogi. Proszę o zainteresowanie. Pozdrawiam. Mieszkaniec Ognicy." ■ Jarosław Siergiej nowym prezesem Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. Spółka Zarząd Morskich Portów Szczecin-Świnoujście jest odpowiedzialna za zarządzanie dwoma ważnymi portami w województwie zachodniopomorskim. Port w Szczecinie oraz port w Świnoujściu odgrywają kluczową rolę w obsłudze morskiego transportu towarowego ■ W środę w Bibliotece Narodowej w Warszawie ogłoszono wyniki 22. konkursu o Nagrody „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”. Jednym z laureatów został Jarosław Molenda i jego książka „Nienacki. Skandalista od Pana Samochodzika”, którą opublikowało Wydawnictwo Prószyński i S-ka. ■ Projekt pod wodą: Dlaczego Park Zdrojowy w Świnoujściu nie wytrzymał deszczu? Park Zdrojowy w Świnoujściu jest znanym miejscem wypoczynku i rekreacji. Obszar pomiędzy ulicami Sikorskiego a Chrobrego został zalany wodą, co stanowi znaczny problem dla terenu, który jeszcze niedawno przechodził proces rewitalizacji. Ostatni, trzeci etap renowacji miał na celu odnowienie i przywrócenie blasku tej zielonej przestrzeni. Jednak pomimo zapewnień o kompleksowym podejściu do projektu, dzisiaj widoczne są poważne niedociągnięcia. Brak odpowiedniego systemu odwodnienia jest najbardziej widoczny w chwili, gdy deszcz pada; nie muszą to być ulewy, aby teren parku zamienił się w rozlewisko ■ W ostatni weekend (3,4 luty) zespoły ratownictwa medycznego udzielały pomocy 18 razy. Były to wezwania do zaburzeń i problemów kardiologicznych, zasłabnięć, duszności, infekcji, krwawienia z przewodu pokarmowego, udaru, jednego zdarzenia drogowego i złego samopoczucia ■