Na obiekty natrafiono podczas prac związanych z budową gazoportu w Świnoujściu. Pierwsze zgłoszenie, dotyczące miny morskiej i pocisku moździerzowego Marynarka Wojenna otrzymała w dniu 7 października. W poniedziałek, 10 października, Grupa Nurków – Minerów Marynarki Wojennej z 8 Flotylli Obrony Wybrzeża rozpoczęła prace związane z rozpoznaniem obiektów. Podwodna wizja lokalna wykazała, że jeden z nich to mina morska produkcji angielskiej typu MARK VI. Całkowita masa ładunku wypełniającego minę to około 425kg. Drugi z rozpoznanych obiektów to nieuzbrojony pocisk moździerzowy kalibru 210mm. Oba obiekty zalegały na głębokości 8 metrów w odległości około 100 metrów od falochronu osłonowego świnoujskiego gazoportu.

W trakcie przygotowań do operacji zniszczenia obiektów, w dniu 15 października, otrzymano kolejne zgłoszenie. Po dwóch dniach, 17 października, w trakcie interwencji, nurkowie – minerzy stwierdzili obecność na dnie w okolicach toru podejściowego do portu Świnoujście (30m na wschód od pławy 7), uzbrojonego pocisku moździerzowego kalibru 210mm. Pocisk zawierał około 20kg materiału wybuchowego.

W wyniku ekspertyzy oraz analizy zebranego podczas nurkowań materiału podjęto decyzję o wydobyciu obiektów na powierzchnię. Zdecydowano, że mina morska zostanie zneutralizowana na poligonie morskim, natomiast pociski moździerzowe zostaną przekazane saperom na ląd.

W poniedziałek, 17 października, nurkowie MW zeszli pod wodę kolejny raz, aby zamontować stalowe liny służące do wydobycia obiektów z toni wodnej.

Dzisiaj wcześnie rano (piątek, 21 października) załoga niszczyciela min ORP „CZAJKA” oraz Grupa Nurków Minerów MW przystąpiły do akcji. Jako pierwszy z wody został wydobyty pocisk moździerzowy zalegający przy torze wodnym, a następnie z dna podniesiono pocisk zalegający w gazoporcie. Nurkowie – minerzy przetransportowali obiekty na brzeg i przekazali saperom z Patrolu Rozminowania 8. Batalionu Saperów Marynarki Wojennej z Dziwnowa. Znaleziska zostaną zneutralizowane na poligonie lądowym.

Następnie na pokład okrętu ORP „CZAJKA” została wydobyta mina morska typu MARK VI. Umieszczono ją na rufie okrętu w specjalnie skonstruowanej skrzyni.

Po wydobyciu miny okręt udał się na poligon morski, 12 mil morskich na północ od portu Świnoujście. Na terenie poligonu obiekt opuszczono do wody. Nurkowie – minerzy zamontowali na nim ładunki wybuchowe. Detonacja ładunków odbyła się z powierzchni wody, przy użyciu specjalnego lontu. Po detonacji, marynarze dokonali sprawdzenia czy znalezisko nie stanowi już zagrożenia. W wyniku rekonesansu stwierdzono zneutralizowanie miny.

Akcja trwała od godziny 06.00 do godziny 15.00. Działania Marynarki Wojennej przeprowadzono we współpracy z Urzędem Morskim w Szczecinie, Kapitanatem Portu w Świnoujściu, Strażą Graniczną oraz Policją. Ze względu na potencjalny promień rażenia współpracowano także ze służbami niemieckimi.

Okręty obrony przeciwminowej Marynarki Wojennej (zarówno niszczyciele min jak i trałowce) oraz grupy nurków – minerów MW to jednostki wyspecjalizowane do prowadzenia operacji poszukiwania, wykrywania i niszczenia niebezpiecznych obiektów zalegających w toni wodnej. W przypadku obecności na dnie Bałtyku różnego rodzaju niebezpiecznych obiektów, to właśnie te jednostki kierowane są do akcji ich unieszkodliwiania. Grupy nurków – minerów i saperzy MW interweniują również w strefie brzegowej, a nawet w głębi lądu. Rocznie, takich interwencji jest ponad 100.

Siły przeciwminowe Marynarki Wojennej uczestniczą także w działaniach międzynarodowych m.in. w likwidacji obiektów z II wojny światowej zalegających u wybrzeży Litwy, Łotwy i Estonii w ramach operacji „Open Spirit” oraz operują w składzie elitarnych sił obrony przeciwminowej NATO.

Piątkową akcją neutralizacji niebezpiecznych obiektów dowodził kmdr por. Andrzej WOJTKOWIAK, dowódca 12 Dywizjonu Trałowców.

oficer prasowy 8.FOW
kpt. mar. Jacek KWIATKOWSKI