Chorwacja to piękny kraj leżący nad Adriatykiem, który powstał po rozpadzie Jugosławii. Miasta połączone są ze sobą doskonałą siecią autostrad. Malowniczo położone regiony nad kamiennym wybrzeżem Adriatyku zachęcają turystów do odwiedzin. Rozbudowana baza hotelowa sprawia, że każdy znajdzie coś na swoją kieszeń. Co roku w Chorwacji odpoczywa także wielu naszych rodaków.

Rjeka to miasto portowe otoczone górami, położenie terenu jest zupełnie inne niż w Świnoujściu.

W części wschodniej wybudowana jest ogromna rafineria, w naturalny sposób oddzielona górami od zamieszkanych osiedli mieszkaniowych. Zakład przemysłowy istnieje od blisko 30 lat. Gdy go budowano, nikt nie pytał mieszkańców o zgodę. Jadąc samochodem około 20 km wjeżdżamy na wyspę Krk połączoną z lądem mostem. Za przejazd trzeba zapłacić 50 kun, czyli około 30 złotych. Teren wyspy jest górzysty, niedaleko położone jest regionalne lotnisko Rjeka. Korzystają z niego głównie turyści chcący spędzić czas w tym malowniczym zakątku Chorwacji. Po przeciwnej stronie około 6 km leży miasteczko Omiśali.

Udałem się do niego, aby sprawdzić na jakim etapie znajduje się budowa terminala LNG oraz czy jego mieszkańcy zaaprobowali budowane zbiorniki do przechowywania gazu. Chciałem także zapytać, czy nie obawiają się o swoje bezpieczeństwo.

Miasteczko liczy około tysiąca mieszkańców. Stare domy tworzą urokliwy klimat przyjazny wypoczynkowi. By uzyskać informacje dotyczące zaawansowania inwestycji budowy terminala LNG udałem się do Urzędu Miasta. W wydziale architektury i planowania poznałem panią Milicę Alajbeg, która wyczerpująco odpowiadała na pytania. Wytłumaczyła, że terminal Adria to dopiero studium. Przed miesiącem zwrócono się do mieszkańców o wyrażenie opinii. Teren na którym miałby powstać terminal należy do Rafinerii, a koncern LNG Adria nie jest właścicielem gruntu.

Nie ruszyły prace związane z budową, teren jest na razie pusty. Pozwolono mi także zajrzeć do dokumentów.

Moja rozmówczyni stwierdziła, że jest mało prawdopodobne by terminal powstał w ich najbliższym otoczeniu. Włosi planują bowiem budowę terminala na sztucznej wyspie w okolicach Wenecji. Dwa terminale gazowe w niedalekiej odległości od siebie są nieopłacalne ekonomicznie.

Wstępne prace mogły by się rozpocząć ewentualnie 2014 roku. W tym miejscu usytuowane są już: terminal chemiczny, zbiorniki rafinerii oraz stanowisko dla statków. Wszystkie elementy infrastruktury wybudowano nad zatoką, z naturalnym wałem ochronnym o wysokości 80 metrów.

To co zobaczyłem tylko potwierdziło moje przypuszczenia. Przy tego typu inwestycjach jak terminale LNG, w niedalekim czasie powstają kolejne terminale np. chemiczne oraz rafinerie. To szczególnie ważne w przypadku Świnoujścia. Jeśli nasze miasto chce rozwijać się w dalszym ciągu turystycznie należałoby poważnie przemyśleć jeszcze raz zasadność usytuowania terminalu LNG w Świnoujściu.

Tereny w Chorwacji ukształtowane są górzyście. Jest to zupełnie inny układ terenu jak w przypadku Świnoujścia, gdzie mamy równy i płaski obszar. Najbliższe zabudowania od planowanego terminala są w odległości 800 m i nie przewidziano tu żadnych zabezpieczeń w przypadku stref rażenia. Nasze miasto liczy 40 tys mieszkańców i jest wakacyjnym kurortem.

Chorwaccy mieszkańcy obawiają się tej inwestycji ze względu na bezpieczeństwo w przypadku awarii. Niepokoi ich możliwy spadek cen nieruchomości lub praktycznie nie możność ich sprzedania. Omiśaji i Świnoujście to oba miasta leżące na wyspach, lecz o zupełnie innym ukształtowaniu terenu i zaludnieniu. Nie ma tam także tak dużego ruchu turystycznego jak w Świnoujściu. Zaznaczam że turyści kierują się do miast Krk, Baśka, Vrbnik i innych oddalonych o ponad 20 km. Wybrzeże Adriatyku daje zupełnie inne możliwości wypoczynku. Mieszkańcy mogą tam czerpać zyski z turystów znacznie dłużej niż w przypadku Świnoujścia, w którym sezon praktycznie trwa tylko trzy miesiące.

Wyrażam podziękowanie pani M.Alajbeg za pomoc w uzyskaniu wszystkich informacji. Nasze spotkanie udokumentowaliśmy wspólnym zdjęciem przed Urzędem Miasta Omisali.

Tekst: Zenon Nowak