POGODA

Reklama


Wydarzenia

Dr Józef Pluciński • Piątek [08.01.2010, 13:01:57] • Świnoujście

Hazard w dziejach Świnoujścia

Hazard w dziejach Świnoujścia

Zaczątek Las Vegas w Świnoujściu ?(fot. Sławomir Ryfczyński )

Rozgrywające się na wyżynach warszawskich przepychanki, mające na celu już to ujawnienie już to ukrycie wyjątkowo bliskich kontaktów naszych wybrańców z hazardowym biznesem, skłoniło mnie do poszukania w przeszłości miasta, takich właśnie hazardowych akcentów. No i okazało się że są!

Już niemal u zarania dziejów, bo w XVIII wieku jeden z pierwszych ojców miasta nazwiskiem Weissenberg, był znany z tego, że namiętnie i bez umiaru wręcz oddawał się karcianym uciechom. Doprowadziło go to do tego, że dnia pewnego zniknął z miejska kasą i objawił się po jakimś czasie niezbyt daleko ale już poza granicami państwa pruskiego bo na terenie Pomorza należącego do Szwedów. Tłumaczył ponoć, że ową kasą zrekompensował sobie zbyt niskie jego zdaniem pobory burmistrza.
Sprawy hazardu już na większą niż przegrane pana burmistrza skalę, objawiły się w początkach XIX wieku, kiedy to Świnoujście wkroczyło na ścieżkę kariery miasta uzdrowiskowego. By miano to uzyskać, należało zbudować na plaży odpowiednie pawilony kąpielowe, łazienki i wreszcie miejsce spotkań towarzyskich dla drogich gości. Wzniesiono takowy około 1826 r. i nazwano Domem Towarzystwa. Był on usytuowany w rejonie obecnego szpitala przy Jana z Kolna i pełnił funkcje różnorakie a wówczas w mieście niezbędne. Tylko tam wydelikaceni przybysze mogli bowiem w restauracji zjeść coś innego, poza serwowanym im pomorskim przysmakiem, za jaki tubylcy uważali śledzia z ziemniakami, czy pieczoną brukiew. Było też tam miejsca spotkań i rozrywki z fortepianem i czytelnią prasy. Gdy panie oddawały się duchowym uniesieniom, panowie z reguły przenosili się do bocznego pawiloniku w którym naówczas mieściło się kasyna gry.

Na zbudowanie kasyna zdecydowano się za przykładem kąpielisk w Puttbus i Doberan. Tamtejsze kasyna osiągały ponad 10 tysięcy talarów zysku. Była to naprawdę wielka dla miasta i zarządu kąpieliska kwota, stąd też w 1827 r. podjęto decyzję o realizacji tego zamysłu. Bardzo szybko, bo jeszcze tego samego roku na wzór kasyna w Aachen postawiono niewielki pawilonik tuż obok budynku Domu Towarzystwa. No i machina hazardu ruszyła!

Hazard w dziejach Świnoujścia

Świnoujski Dom Towarzystwa i tuż obok pawilonik kasyna, 1835.(fot. Archiwum autora )

Niemal natychmiast ściągali tu, pierwsi łowcy naiwnych. Znajdowali m.in. znakomite pole do popisu, we wspomnianym pawilonie gier gdzie zabawiano się w wista, faraona, później też w pokera i ruletkę. Jak opisywał związany ze Świnoujściem, znakomity niemiecki pisarz Theodor Fontane, już w 1830 roku, stałym bywalcem kasyna był starszy, siwowłosy major odziany w nieskazitelnie błękitny frak ze złotymi guzikami. Ów dżentelmen noszący arystokratyczne nazwisko, z wielką wprawą uwalniał „tak chrześcijan jak i starozakonnych” z ogromnych nieraz sum. Gdy zaś miejscowy policmajster przejawiać zaczął zainteresowanie „majorem”, ten zniknął, tak samo tajemniczo, jak się pojawił. Okazało się, że był to znany w niemieckich i angielskich „badach”, szuler rodem z Czech. Nawiasem mówiąc stałym bywalcem pierwszego świnoujskiego kasyna był ojciec Teodora Fontane, miejscowy aptekarz Louis Fontane. To właśnie niepohamowany pociąg do rujnującej rozrywki, zmusił go do sprzedania apteki w Neuruppin i przeprowadzki do Świnoujścia. Te same względy, po 5 latach pobytu w Świnoujściu, zdecydowały o kolejnej przeprowadzce pana aptekarza wraz rodziną.

Hazard w dziejach Świnoujścia

Ojciec pisarza Teodora Louis Fontane, częsty gość hazardowego pawiloniku.(fot. Archiwum autora )

Kasyno pozostawało na swoim miejscu jeszcze długie lata i skutecznie przyczyniało się do przysłowiowego „puszczenia z torbami”, tak przyjezdnych, jak miejscowych ludzi z kasą. Uciechom przy zielonym stoliku oddawał się m.in. jeden z synów F.W.Krausego, nazywanego „królem Świnoujścia”. Otóż jego synalek w skromnym, miejscowym kasynie zdołał niemal do ostatniego feniga pozostawiona mu część ojcowskiej fortuny przepuścić.

W 1872 r. wprowadzono w całych Niemczech zakaz prowadzenia kasyn w uzdrowiskach, zatem świnoujska jaskinia hazardu została również zamknięta. Sam pawilonik przy kolejnej przebudowie „Domu Towarzystwa” został rozebrany. Ale idea żyła.

Na przełomie XIX i XX w., gdy Świnoujście robiło karierę „wanny kąpielowej Berlina” i modnego, europejskiego kurortu rodziły się różnorodne pomysły na obejście przepisów. No jakże nie pomóc ludziom interesu uwolnić się od nadmiaru pieniędzy ? Wobec wprowadzonego zakazu uprawiania gier hazardowych w kąpieliskach, rozpowszechniły się wówczas nielegalne kasyna, organizowane na bardzo wysokim poziomie w prywatnych pensjonatach i hotelikach. Wirującej, nielegalnej ruletce czy cichemu szelestowi rozdawanych kart, towarzyszył szampan, kawior i dyskretna obsługa kredytowa. Sam, tylko wstęp do podobnego przybytku kosztował tyle, ile miesięczna gaża pokojówki. Oczywiście, poza właścicielami owych kasyn, z wygraną nie wychodził nikt. Ile ich było trudno dociec. Ich likwidacja władze nie były zbytnio zainteresowane, jako że kilku ówczesnych ojców miasta była z tym interesem łączona.

Po I wojnie światowej, a konkretnie w 1919 roku stary przepis został anulowany i decyzją rady miasta reaktywowane zostało kasyno w budynku Domu Zdrojowego (Kurhausu) przy nadmorskiej promenadzie.

Hazard w dziejach Świnoujścia

Ów niebrzydki pojazd przejeżdża obok Faun Casino w Domu Zdrojowym. (fot. Archiwum autora )

Stało się tak mimo oporu opozycji a szczególnie jednego z rajców nazwiskiem Juliusz Herrendörfer. Będąc zdania że środkami niemoralnymi nie można zwalczać inflacji, a tak on to widział, poddał się na znak protestu do dymisji po wyrażeniu zgody przez radę miejską na zorganizowanie kasyna. Pod oficjalna nazwą Klub Gier a później „Fauncasino”, placówka ta całkiem dobrze świadczyła swe usługi w całym okresie międzywojenny. Zamknięto ją dopiero około 1941 roku.

Po 1945 r., kiedyśmy to budowali socjalizm i kształtowali nowego człowieka, który tylko produkuje i walczy klasowo, nie miały prawa oczywiście funkcjonować żadne przybytki hazardu. Wolno się było upić, wydać pieniądze na loterii lub w Totolotka, ale co to, to nie. Tu w Świnoujściu już w latach 70-ych szczęściarze, zatrudnieni na promach mogli się z tym uosobieniem kapitalistycznej niecnoty oko w oko spotkać na promach kursujących do Danii. Tu prowadzono nawet szkolenie krupierów do pływających kasyn. Na lądzie były to nadal uciechy zakazane.

Początki jednak przyszły chociaż były niepozorne. Także w I połowie lat 70-ych w pobliżu Liceum stanęła niepozorna budka z tzw. „grami zręcznościowymi”. Stała ona w przepisowym oddaleniu od szkoły, ale mimo to zdolna nasza młodzież, na każdej niemal dużej przerwie zawzięcie ćwiczyła swą zręczność, wówczas jeszcze za małe kwoty. Oczywiście interpelacjom na ten temat na forum rady, na zebraniach i konferencjach partyjnych końca nie było, ale owa budka z drobnym hazardem stała. Z czasem podobnych centrów bardzo specyficznej rozrywki przybywało. W restauracjach, kawiarniach pojawiły się z zachodu przywiezione, zdezelowane nieco flippery, w których po wrzuceniu monety, turlała się kulka, przy wtórze kolorowych światełek. A przy okazji w takiej „Gryfii” i w kilku jeszcze miejscach stanęły sobie inne automaty, który umożliwiał pozbycie się całkiem sporych kwot. I tak krok po kroczku, hazard mały i duży, zwolna się nam do miasta na dobre wprowadził. Przełom polityczny lat 1989-90 uwolnił to wszystko, co wcześniejsze niedoskonałe prawo hamowało. Sprytnie omijano niespójne wewnętrznie przepisy i interes rozwijał się na całego. Każdego lata, do nadmorskich pawiloników i lokali wprowadzały się coraz poważniejsze automaty. I tak np. nieistniejące już pawiloniki przy ulicy Trentowskiego zamieniały się każdego lata w prawdziwe jaskinie hazardu. A nie były to jedyne tego typu miejsca w dzielnicy nadmorskiej a także i w pozostałych dzielnicach miasta. Tuż za granicą, w pobliskim małym Heringsdorfie w dawnym domu kultury otwarto kasyno gry. Pozazdrościć !

Przełom nastąpił w 1999 roku wraz z otwarciem przy ulicy Chrobrego, prawdziwego kasyna z pełnym asortymentem gier hazardowych. W otwarciu wzięły udział wszystkie miejskie znakomitości a więc Zarząd niemal w pełnym składzie, przedstawiciele prokuratury i sądu, czyli miejscowe tzw. elity,. Nawet jakaś aktorska gwiazda, chyba już przygasająca, okrasiła otwarcie. Interes prowadzony przez trudną już do ustalenia firmę spoza Świnoujścia, zapowiadał się znakomicie, ale tylko zapowiadał się. Skrzecząca rzeczywistość sprawiła, że chętnych do pozbycia się fortuny, aż tak wielu nie było i po kilku latach, interes zwinięto. Budynek stoi na sprzedaż i nikt go kupić nie chce.

Hazard w dziejach Świnoujścia

Budynek byłego Casino Royal przy ulicy Chrobrego, 2010 r. (fot. Sławomir Ryfczyński )

Jeśli ktoś z moich wspaniałych czytelników może uzupełnić nieco wiedzę o tym przedsięwzięciu, będę naprawdę wdzięczny.

Jak się te sprawy mają dzisiaj ? Od wielu lat przy ulicy Kasprowicza 15, w „Posejdonie” rozgościł się Salon Gier firmowany przez wielce zasłużone w tej branży Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe SA. Nie da się ukryć, że owa skromna na oko placóweczka ma sporą grupę stałych bywalców. O ile w sezonie letnim całkiem przyzwoite pieniądze pozostawiają przy owych grach, spragnieni słońca i uciech wszelakich, raczej młodzi i krzepcy przybysze z całej Polski, to po sezonie wygląda to nieco inaczej. Podstawową klientelę stanowią kuracjusze, którzy wierzą, że w Świnoujściu odzyskają zdrowie i młodość, a też przy okazji w owym salonie, podreperują sobie rentę czy emeryturę. Naiwność ludzka zaiste jest bezgraniczna ! Jak wynika z relacji sanatoryjnych pielęgniarek dorabiają się tylko skoków ciśnienia. Ulżyć swej kieszeni można też w małym saloniku gier przy ulicy Bema.

Hazard w dziejach Świnoujścia

Las Vegas. Stare kasyna z lat 30-tych. Nad ulicami dach-ekran z milionami lamp diodowych i dziesiątki potężnych kolumn głośnikowych. Co pół godziny gasną reklamy, a na niebie wyświetlane są kreskówki, teledyski dzikiego zachodu.(fot. Andrzej Ryfczyński )

W ostatnich tygodniach ubiegłego roku zapachniało u nas znowu wielkim światem, prawie Las Vegas. Do hotelu „Trzy Korony” przy t.zw. nowej promenadzie, wprowadziło się „Casino Gold”. Informacja o tym, wraz ze zdjęciem grających w owym kasynie, ukazała się już 13 listopada ubiegłego roku. Wypowiedzi internautów komentujących tę wiadomość, w większości dalekie były od entuzjazmu. Co z tego wyniknie, czas pokaże. Albo wielka kasa, albo wielka klapa.

źródło: www.iswinoujscie.pl


Zaktualizowano: Piątek [08.01.2010, 23:53:18]

komentarzy: 74, skomentuj, drukuj, udostępnij

Twoim Zdaniem

Dodaj Komentarz

Dodając komentarz akceptujesz
Regulamin oraz Politykę prywatności.

Zauważyłeś błąd lub komentarz niezgodny z regulaminem?
 
Oglądasz 26-50 z 74

Gość • Sobota [09.01.2010, 10:10:15] • [IP: 172.16.23.***]

manager leje wodę i kituje wszystkich którzy nigdy w kasynie wczesniej nie byli. to bajko-pisarz. bylem w vegas i wiem jak wyglądają prawdziwe kasyna. nasze w porównaniu z nimi wygląda jak kibel. dno...

Gość • Sobota [09.01.2010, 01:45:27] • [IP: 89.78.132.**]

Przykro mi ale to prawda, to co opowiada ten facet to istne Sci-Fi i nie wyssysam z palca tego co napisałem. Wystarczy iść do kasyna i posłuchać pare minut co ten człowiek wygaduje, znajdzie się jeszcze pare różnych bajeczek. Każdy kto był i słyszał te opowieści wie o czym piszę.

Gość • Sobota [09.01.2010, 01:01:33] • [IP: 80.245.181.***]

Gość • Sobota [09.01.2010, 00:02] • [IP: 89.78.132.** mi żal czterech liter nie ściska tylko tobie co było widać w tekście o jachcie i tym co dalej wypisujesz. Nie znasz człowieka a go oczerniasz i tu nie tylko brak kultury a wręcz słoma z butów wychodzi. A to że mi wstyd za takie matoły co się wypowiadają zresztą nie na temat artykułu a tylko po to aby coś napisać i pokazać się i przy okazji obrażać i oczerniać innych nie tylko z okazji tego artykułu ale i wielu innych i to właśnie świadczy o tępocie.

Gość • Sobota [09.01.2010, 00:02:46] • [IP: 89.78.132.**]

Do gościa poniżej: W jaki sposób wg. Ciebie objawia się w tym poście brak kultury? Bo narazie to ty kulturą nie grzeszysz -" upośledzeniami" "niedorozwojami" i" matołami". Prawda w oczy kole? Nie umiesz odpowiedzieć na argumenty? Jak widać Tobie żal dupe ściska.

Gość • Piątek [08.01.2010, 22:58:08] • [IP: 80.245.181.***]

do Gość • Piątek [08.01.2010, 22:14] • [IP: 89.78.132.**] żal ci cztery litery ściska a może tak upośledzony jesteś nie dziwię się że coraz więcej portali zamyka możliwość pisania komentarzy jeżeli takie niedorozwoje jak tu się wypowiadają. całkowity brak kultury wstyd mi że w naszym takie matoły tu mieszkają

Gość • Piątek [08.01.2010, 22:46:07] • [IP: 80.245.189.**]

Ktoś kto się nie zna powinien zostawić swoje komentarze dla siebie bo moze innym wielka przykrość zrobić Ludzie maja prace A reszta zazdrosci Personel sie rozkreci a poczatki zawsze sa trudne Troche czasu praktyki i bedzie lepiej POWODZENIA!!

Gość • Piątek [08.01.2010, 22:41:55] • [IP: 89.241.55.*]

Wpis został usunięty ze względu na złamanie prawa lub regulaminu serwisu przez użytkownika/Admin

Gość • Piątek [08.01.2010, 22:14:55] • [IP: 89.78.132.**]

Najlepszy jest szef tego kasyna, co przepisał luksusowy jacht na własnego psa (tzw. " sunie") . Twierdzi, że ma dwie chaty w Las Vegas z którymi nie wie co ma zrobić. + jak miał 10 lat to otworzył pierwsze podziemne kasyno w Szczecinie. Bajkopisarz może i dobry, zarządca - beznadziejny.

Gość • Piątek [08.01.2010, 21:38:45] • [IP: 217.97.193.***]

Panie Józefie-jeśli to możliwe to prosimy o artykuł o dziejach parowca" Świnoujście".Pozdrawiamy!

Gość • Piątek [08.01.2010, 20:45:27] • [IP: 217.97.199.*]

Ludzie problemow nie maja... Nie chcesz, to omijaj to z daleka!! Porazka...

Gość • Piątek [08.01.2010, 20:37:11] • [IP: 217.97.193.**]

Pierwsze wrażenie po wejściu do tego" TAJNEGO KASYNA" (pustego):nachalny i prymitywny atak ciecia o dokumenty (na policji mają większą kulturę), miła Pani rejestruje moje dane, w tym czasie ja rozglądam się po sali: za barem wytapetowana małolata o skrzeczącym głosie, obok automatów personel w pozycji przypominającej strażników pałacu królewskiego w Kopenhadze. W drugiej sali obok, w takich samych pozycjach reszta personelu. Gdyby nie mrugające światła automatów do gry, tragiczna i głośna muzyka z MTV z kilku telewizorów na ścianie to pomyślałbym, że trafiłem do gabinetu figur woskowych !!. Po wizycie w Heringsdorfie w kasynie, zimny prysznic u nas. Powiało głęboką komuną z domieszką małolactwa, wystrój poniżej standardów i ta toaleta (totalny syf). A przy barze jakiś gostek(później się dowidziałem, że to boss) opowiadał takie rzeczy graniczące z głębokim Si-Fi, że kabareton to pikuś. Czyli ocena ogólna - " The Muppet Show" w polskim wydaniu i sprawdziło się stare porzekadło -" Jaki szef takie kasy

Gość • Piątek [08.01.2010, 20:02:50] • [IP: 92.42.114.***]

a jak?

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:59:49] • [IP: 83.21.186.***]

to nie kasyno tylko jakaś pomyłka.nikt tam nic nie wie. czeski film. a ten manadzer to juz calkiem z kosmosu. tylko pierscienie potrafi sobie polerowac. a ludzie to prawie jak niewolnicy. katastrofa. nie tak powinien wygladac biznes i rozrywka

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:47:31] • [IP: 80.245.181.***]

nie tylko nie potrzeba pijaczków ale ich tam nie wpuszczają a co do szyldu to można podejrzewać że będzie a nie robili go wcześniej z powodu tej sławnej ustawy Tuska bo nie było wiadomo co w niej wymyślą

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:35:49] • [IP: 92.42.114.***]

ale pan wymyślił to nie jest speluna tam pijaczków nie potrzeba

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:26:32] • [IP: 93.94.184.**]

bo to jest kasyno dla pijaczków których przywożą taxówkarze w nocy i mają z tego 'tipy"

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:17:51] • [IP: 88.156.235.***]

czemu na zewnatrz tego kasyna nie ma zadnego szyldu reklamy itd. ?? mozna przechodzic kilka razy i nic nie zauwazyc...

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:16:59] • [IP: 80.245.181.***]

Mamy w Świnoujściu kasyno gry i jak jest napisane w artykule Świnoujście miało w swojej historii ich kilka. I zamiast się wypowiadać na temat tego artykułu to jak zwykle wiele wypowiadających się tutaj osób pokazuje jaki ma niski poziom intelektualny dobrze że nie po komentarzach ocenia się kulturę mieszkańców danej miejscowości bo mieli byśmy opinię ludzi bez wychowania itd.

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:05:50] • [IP: 80.5.173.***]

Wpis został usunięty ze względu na złamanie prawa lub regulaminu serwisu przez użytkownika/Admin

Gość • Piątek [08.01.2010, 19:01:52] • [IP: 80.5.173.***]

A Ponton - wschodzaca gwiazda Polskiego gazownictwa i gornictwa gazowego emituje skroplone gazy w stolek..

Gość • Piątek [08.01.2010, 18:48:48] • [IP: 95.129.226.**]

pani z kiosku została szybką ręką, obrotna babka.

Gość • Piątek [08.01.2010, 18:36:14] • [IP: 80.245.190.***]

O tak jeśli chodzi obarmanki to faktycznir PRYMITYWY A WYGLA TRAGICZNE a do tego tak wulgarne, że NIGDY WIECEJ JUZ TAM NIE PÓJDE bo to obciach.WARSZAWIACY ZAMKNIJCIE TO BO TO POMYŁKA!!ALBO SIE NIE WYPŁACICIE TAK NIC SIE NIEDZIEJE!!

Gość • Piątek [08.01.2010, 18:36:05] • [IP: 188.33.99.***]

o widze ze awansowała pani z kiosku przy KPW do kasyna... gratulacje he he he

Gość • Piątek [08.01.2010, 18:30:02] • [IP: 80.245.190.***]

Wpis został usunięty ze względu na złamanie prawa lub regulaminu serwisu przez użytkownika/Admin

Gość • Piątek [08.01.2010, 18:27:27] • [IP: 80.245.190.***]

Jakie on ma dośwaidczenie, gadac tylko potrafi I nic ale to nic wiecej od niego trzeba było zaczać to wariat nie douczony!! ajego zastepcy to kolejne pomyłki !!tam pracuje tylko po dodtawówce!! nikt nic nie wie!! moze ze dwie osoby znaja sie a tak to KATASTROFA PERSONELU WRAZ Z SEFEM!!

Oglądasz 26-50 z 74
■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344 ■ Wiesz o czymś o czym my nie wiemy? Napisz! kontakt@iswinoujscie.pl lub wyślij mms na numer 602 657 344
■ Zaproszenie na obchody Narodowego Dnia Zwycięstwa 8 maja 2025 r. Uroczystość rozpocznie o godz. 11.00 na Placu Słowiańskim pod pomnikiem „Bohaterom Walki o Niepodległość Rzeczpospolitej” poprzez złożenie kwiatów przez władze administracyjne i samorządowe, służby mundurowe, poczty sztandarowe, delegacje organizacji, związków, stowarzyszeń, szkół oraz mieszkańców i gości. Druga część uroczystości odbędzie się o godzinie 11.30 na Cmentarzu Komunalnym w Świnoujściu przy „Kwaterze Wiecznego Spoczynku Weteranów II Wojny Światowej” ■