Zgodnie z radziecko-niemieckim porozumieniem zawartym w tajnym protokole do paktu Ribbentrop-Mołotow, 17 września 1939 roku Armia Czerwona przekroczyła wschodnią granicę Polski. Bez wypowiedzenia wojny Związek Radziecki zaatakował Polskę. Ich propaganda określała agresję na Polskę jako "wyprawę wyzwoleńczą w obronie ludności zachodniej Ukrainy i zachodniej Białorusi". W ten sposób Związek Sowiecki wywiązywał się ze swojej części traktatu Ribbentrop – Mołotow zawartego 23 sierpnia 1939 roku, będącego faktycznie decyzją o kolejnym rozbiorem Polski. W świetle obowiązującego prawa międzynarodowego sowieci dokonali niczym nieuzasadnionej agresji, łamiąc jednocześnie wcześniejsze układy zawarte z Polską. 

Wojska agresora uformowane były w dwa fronty: Białoruski i Ukraiński, w skład których wchodziło 6 armii: ok. 620 tys. żołnierzy, 4,7 tys. czołgów i 3,3 tys. samolotów. Liczbą czołgów i samolotów siły sowieckie przewyższały znacznie atakujące w tym czasie Polskę siły niemieckie. Celem operacji było szybkie opanowanie wschodnich województw Polski po ustaloną w tajnym protokole niemiecko-radzieckim z 23 sierpnia linię Narwi, Wisły i Sanu i szybkie dotarcie do granic Rzeczypospolitej z Litwą, Węgrami i Rumunią, by uniemożliwić ewakuację jednostek polskich za granicę. Opór wkraczającej Armii Czerwonej stawiły oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza i inne nieliczne jednostki , które mogły jedynie opóźnić wkraczanie, ale nie mogły go powstrzymać. Nie wiedziano, jaka przyjąć postawę i jak traktować Armię Czerwoną, jako sprzymierzeńca, czy jako przeciwnika. Dlatego część oddziałów złożyła broń przed Armią Czerwoną, a część rozpoczęła walkę, zwłaszcza w rejonie Wołynia, Polesia, w województwie nowogródzkim i wileńskim. Do końca września oddziały polskie na wschodnich terenach zostały jednak przez Armię Czerwoną rozbite lub rozbrojone, a żołnierze i kadra dowódcza internowani. Do niewoli poszło 250 tysięcy polskich żołnierzy, w tym około 18 tysięcy oficerów, blisko 7 tysięcy żołnierzy poległo lub zginęło po wzięciu do niewoli. W walkach zginęło około 3 tysięcy żołnierzy Armii Czerwonej, blisko 10 tysięcy było rannych.

Zwycięzcy w trakcie działań ale też i po ich ustaniu dopuścili się masowych mordów oficerów, żołnierzy i funkcjonariuszy państwa polskiego. Powszechne też były rabunki i niegodziwości, w stosunku do ludności cywilnej. By nie być posądzonym o jątrzenie na ten temat, zainteresowanych odsyłam do bogatej literatury historycznej i wspomnieniowej
Zagrożeni niewolą, prezydent i rząd 17 września w godzinach wieczornych przekroczyli granicę z Rumunią. W kilka godzin później opuścił również Polskę Naczelny Wódz oraz część oddziałów Wojska Polskiego.

W konsekwencji agresji sowieckiej, nastąpiło spotkanie wojsk Armii Czerwonej z Wehrmachtem, na terenie zaatakowanej Polski. Owe spotkania posłużyły do manifestowania wzajemnej sympatii między żołnierzami obu agresorów. Niemcy wycofali się z części zajętych uprzednio obszarów Rzeczypospolitej do ustalonej wcześniej linii demarkacyjnej i oddali wojskom sowieckim zajęte obszary. Symbolicznym aktem wskazującym na swoiste braterstwo broni wojsk Hitlera i Stalina była odbyta 22 września w Brześciu nad Bugiem wspólna defilada pancernych oddziałów niemieckich i radzieckich. Odbierali ją sowiecki dowódca Siemion Kriwoszein i niemiecki generał Heinz Guderian .

Wkrótce po tym, 28 września ZSRR i III Rzesza podpisały tzw. Traktat o granicach i przyjaźni, przypieczętowujący podział Polski, korygujący wcześniejsze ustalenia o przebiegu granicy niemiecko-radzieckiej oraz podziale stref wpływów w krajach bałtyckich. W tym ostatnim przypadku doprowadziło do wprowadzenia wkrótce sowieckich baz wojskowych na terytorium tych państw. Oba mocarstwa zapowiedziały też współdziałanie w zwalczaniu polskiej konspiracji i likwidację wszelkich struktur państwa polskiego na zajętych terenach. Dalszymi konsekwencjami agresji ZSRR na Polskę były masowe represje wobec ludności polskiej, pozostających na wschodnich terenach Rzeczypospolitej, grabież polskiego majątku narodowego i dóbr prywatnych. W głąb ZSRR wywożono całe zakłady przemysłowe, maszyny i instalacje fabryczne, lokomotywy, wagony, samochody oraz inwentarz żywy i martwy. Obrabowano polskie muzea, biblioteki oraz archiwa i prywatne zbiory dzieł sztuki.
Wielu Polaków, a szczególnie działaczy politycznych i społecznych, duchownych, urzędników i funkcjonariuszy państwowych, prawników, oficerów WP, policjantów, pracowników służby leśnej, właścicieli majątków ziemskich i przedsiębiorstw, osadników wojskowych zostało aresztowanych przez NKWD. Tych, których nie zlikwidowano na miejscu, deportowanych do obozów koncentracyjnych (łagrów) na Syberii. Już w lutym 1940 roku zaczęły się natomiast masowe deportacje i wysiedlenia ludności polskiej. W akcjach deportacyjnych w lutym, kwietniu, czerwcu 1940r. oraz czerwcu 1941r. przed samym najazdem niemieckim na ZSRR wywieziono blisko 900 tys. Polaków. Deportowano ich do odległych rejonów ZSRR głównie na Syberię i Kazachstan. Podróż w wagonach towarowych do dalekich miejsc osiedlenia trwała wiele tygodni. Deportowanym dawano znikome ilości jedzenia i wody, wielu zatem ludzi starszych wiekiem i dzieci nie przeżyło trudów transportu. Kolejni umierali w miejscach osiedlenia, przymuszeni do morderczej pracy, bez odpowiedniego odzienia, wyżywienia, lekarstw, nie mogąc przystosować się do warunków klimatycznych Syberii i Azji Środkowej. Ponad 150tys. Polaków wcielono przymusowo do Armii Czerwonej.

Na posiedzeniu Rady Najwyższej ZSRR, 31 października 1939 r. ówczesny minister spraw zagranicznych Wiaczesław Mołotow, triumfalnie obwieścił : „wystarczyło krótkie uderzenie na Polskę przez armię niemiecką, a następnie przez Armię Czerwoną, by nic nie pozostało po tym pokracznym bękarcie Traktatu Wersalskiego…". Niektórzy politycy i historycy rosyjscy o słowach tych jakoś nie wspominają.



źródło: www.iswinoujscie.pl